Rosja: Wiara i gospodarka

"Tylko taka praca ma swoje uzasadnienie, jeśli jej wyniki dzieli się sprawiedliwie między tymi, którzy nie mogą wytwarzać produktów pracy lub nie powinni się tym zajmować ze względu na rodzaj swej działalności" - oświadczył mówca. Dodał, że "człowiek powinien wytwarzać więcej niż może zużyć, po to, aby nadwyżkę dać bliźniemu". Kościół udziela swego błogosławieństwa nie "biznesowi dla biznesu", ale przedsiębiorczości, biorącej udział w działaniach charytatywnych, i to nie tylko na rzecz potrzebujących, lecz także dla Kościoła. Metropolita, będący w Rosyjskim Kościele Prawosławnym (RKP) człowiekiem nr 2 (po patriarsze), przypomniał, że w ogłoszonych na Soborze Arcybiskupim w sierpniu 2000 Podstawach koncepcji społecznej RKP sprawy etyki i zasad pracy zajmują dwa duże rozdziały. Spośród wielu wniosków i spostrzeżeń, jakie przedstawiono na Soborze, na szczególną uwagę zasługuje skierowana do deputowanych do Dumy propozycja ustawodawcza w sprawie udoskonalenia systemu podatkowego, zwłaszcza w dziedzinie dobroczynności. "Czy człowiek może u nas wytwarzać wartości ekonomiczne, pozostając jednocześnie czystym przed prawem i własnym sumieniem?" - zastanawiał się metropolita Cyryl. Dodał, że on sam ani razu nie usłyszał pozytywnej odpowiedzi na to pytanie. Podkreślił, że ustrój prawny popycha ludzi do omijania prawa w imię skuteczności działania. "Czy taki system jest moralny?" - zapytał retorycznie. W Soborze wzięli udział tradycyjnie przedstawiciele najwyższych władz państwowych i tradycyjnych religii. Byli wśród nich m.in., oprócz wspomnianej L. Sliskiej i metropolity Cyryla, lider Liberalno-Demokratycznej Partii Rosji, znany ze swego skrajnego nacjonalizmu Władimir Żyrinowski, szef Komunistycznej Partii Federacji Rosyjskiej Giennadij Ziuganow, najwyższy mufti Rosji Talgat Tadżuddin i naczelny rabin tego kraju Adolf Szajewicz. Patriarcha moskiewski Aleksy II, który w latach poprzednich zwykle otwierał obrady, tym razem nie mógł przybyć ze względu na stan zdrowia. W liście do uczestników Soboru wyraził on zaniepokojenie "wzrostem nastrojów konsumpcyjnych, rodzących egoizm, obojętność, niesprawiedliwość i okrucieństwo". Dodał, że "procesom ekonomicznym nierzadko towarzyszą głęboki kryzys moralny, zapominanie a nawet odrzucanie ustanowionych przez Boga norm moralnych". W liście do zgromadzonych prezydent W. Putin obiecał wysłuchać dobrych rad wyznawców prawosławia. Podkreślił reprezentatywność Soboru i wysoki autorytet jego uczestników oraz wyraził nadzieję, że mają oni wystarczająco wiele podstaw do "podjęcia wyważonych i przemyślanych postanowień". Światowy Rosyjski Sobór Ludowy jest stale działającą niepolityczną międzynarodową organizacją społeczną, zwołaną z błogosławieństwem i przy czynnym udziale władz RKP. Uczestniczą w nim zarówno duchowni, jak i świeccy różnych środowisk, pracujący w gruncie rzeczy we wszystkich dziedzinach życia politycznego i społecznego. I tego rodzaju zgromadzenie odbyło się w dniach 26-28 maja 1993 w stolicy kraju.