Papież mówi o spowiedzi

Środowe rozważania Papież poświęcił Psalmowi 32 (31). Było to kolejne nauczanie papieskie z rozpoczętego w ub.r. cyklu o miejscu Liturgii Nieszporów w Kościele. Po wygłoszeniu katechezy i streszczeniu jej w kilku językach, Ojciec Święty pozdrowił pielgrzymów z różnych krajów, odmówił z nimi modlitwę Regina Caeli i udzielił wszystkim błogosławieństwa apostolskiego. Podajemy cały tekst przemówienia papieskiego: 1. "Szczęśliwy ten, komu została odpuszczona nieprawość, którego grzech został puszczony w niepamięć!". To błogosławieństwo, rozpoczynające Psalm 32 (31), którego przed chwilą wysłuchaliśmy, pozwala nam od razu zrozumieć, dlaczego tradycja chrześcijańska umieściła go w zbiorze siedmiu psalmów pokutnych. Po początkowym podwójnym błogosławieństwie (por. ww. 1-2) natrafiamy nie na ogólnikową refleksję na temat grzechu i przebaczenia, lecz na osobiste świadectwo nawróconego. Układ Psalmu jest dość złożony: po osobistym świadectwie (por. ww. 3-5) następują dwa wersety, mówiące o niebezpieczeństwie, modlitwie i ocaleniu (por. ww. 6-7), potem Boża obietnica rady (por. w. 8) i napomnienie (por. w. 9), w końcu przeciwstawna sentencja mądrościowa (por. w. 10) i wezwanie do weselenia się w Panu (por. w. 11). 2. Podejmiemy w tej chwili tylko kilka elementów tego utworu. Przede wszystkim modlący się opisuje swoją żałosną sytuację sumienia, gdy "milczał" (por. w. 3): ponieważ dopuścił się win, nie miał odwagi wyznać przed Bogiem swoich grzechów. Było to powodem straszliwych zmagań wewnętrznych, opisanych w przejmujący sposób. Kruszyły mu się kości jakby pod wpływem gorączkowego usychania, rozpuszczający go upał gasił jego wigor, jęczał nieustannie. Grzesznik czuł na sobie ciężar ręki Boga, mając świadomość, że Bóg nie jest obojętny wobec zła popełnianego przez swoje stworzenie, ponieważ jest On strażnikiem sprawiedliwości i prawdy. 3. Nie mogąc się dłużej opierać, grzesznik decyduje się wyznać swe winy, składając śmiałe oświadczenie, które jest jakby zapowiedzią wyznania syna marnotrawnego w przypowieści Jezusa (por. Łk 15,18). Mówi bowiem ze szczerym sercem: "Wyznaję nieprawość moją wobec Pana". To tylko kilka słów, ale zrodziło je sumienie; Bóg odpowiada na nie natychmiast, wspaniałomyślnie darowując winę (por. Ps 32 [31], 5). Prorok Jeremiasz przytaczał ten apel Boga: "Wróć Izraelu-Odstępco - wyrocznia Pana. Nie okażę wam oblicza surowego, bo miłosierny jestem - wyrocznia Pana - nie będę pałał gniewem na wieki. Tylko uznaj swoją winę, że zbuntowałeś się przeciw Panu, Bogu swemu" (Jr 3, 12-13). Tak tedy otwiera się przed "każdym wiernym", który pokaja się i uzyska przebaczenie, horyzont bezpieczeństwa, ufności i pokoju, mimo prób życia (por. Ps 32 [31], 6-7). Może jeszcze nastąpić czas niepokoju, ale nadciągająca fala strachu nie będzie górą, albowiem Pan zaprowadzi swego wiernego w bezpieczne miejsce: "Tyś dla mnie ucieczką: z ucisku mnie wyrwiesz, otoczysz mnie radościami ocalenia" (w. 7). 4. W tym momencie głos zabiera Pan, aby prowadzić dalej nawróconego już grzesznika. Nie wystarczy bowiem zostać oczyszczonym; trzeba iść potem słuszną drogą. Dlatego, jak w Księdze Izajasza (por. Iz 30, 21), Pan obiecuje: "Wskażę drogę, którą pójdziesz" (Ps 32 [31], 8) i zachęca do posłuszeństwa. Wezwanie to staje się serdeczne, nacechowane pewną ironią, poprzez wymowne porównanie do muła i konia, symbolizujących upór (por. w. 9). Prawdziwa mądrość bowiem prowadzi do nawrócenia, pozostawiając za sobą nałóg i jego mroczną siłę przyciągania. Przede wszystkim jednak prowadzi do cieszenia się tym pokojem, który płynie z odzyskania wolności i przebaczenia. Święty Paweł w Liście do Rzymian odwołuje się wprost do początku naszego Psalmu, by sławić wyzwalającą łaskę Chrystusa (por. Rz 4, 6-8). My moglibyśmy zastosować go do sakramentu Pojednania. To w nim, w świetle Psalmu, doświadcza się świadomości grzechu, częstokroć zatartej w naszych czasach, a zarazem radości przebaczenia. Dwumian "zbrodnia-kara" zastępuje dwumian "zbrodnia-przebaczenie", ponieważ Pan jest Bogiem, "przebaczającym niegodziwość, niewierność, grzech" (Wj 34, 7). 5. Święty Cyryl Jerozolimski (IV w.) wykorzysta Psalm 32 (31), by uczyć katechumenów głębokiej odnowy Chrztu, radykalnego oczyszczenia z wszelkiego grzechu (Prokatecheza n. 15). On również wysławiać będzie, słowami psalmisty, miłosierdzie Boże. Jego słowami zakończymy naszą katechezę: "Bóg jest miłosierny i nie skąpi swego przebaczenia... Nie przerośnie wielkości miłosierdzia Boga stos twoich grzechów: nie przewyższy umiejętności najwyższego Lekarza powaga twoich ran: bylebyś tylko zawierzył Mu się z ufnością. Pokaż Lekarzowi swą chorobę i przemawiaj do Niego słowami, które powiedział Dawid: 'Wyznaję nieprawość moją wobec Pana'. Spełnią się wtedy i inne słowa: »'Tyś darował winę mego grzechu«" (Katechezy, Rzym 1993, ss. 52-53).