Estonia: Napięcia w świecie prawosławnym

Konflikt w łonie estońskiego prawosławia trwa niemal od początku odzyskania przez ten kraj niepodległości w 1991 r. Odrodził się wówczas wspomniany EAKP, utworzony na mocy tomosu (dekretu) patriarchy ekumenicznego z 1923. Kościół ten działał do chwili zagarnięcia Estonii przez Armię Czerwoną w 1940 i włączenia kraju w skład ZSRR. Po 1944, gdy Estonia ostatecznie na wiele lat utraciła niepodległość, hierarchia i znaczna część duchowieństwa EAKP wyemigrowała na Zachód, tworząc tzw. Synod Sztokholmski tego Kościoła. Po odzyskaniu niezależności jego władze powróciły do Estonii, gdzie istniały już struktury RKP, skupiające większość miejscowych prawosławnych, głównie Rosjan. Od tamtego czasu utrzymuje się napięcie w stosunkach między obu jurysdykcjami, które doprowadziło nawet do zerwania w lutym 1996 łączności modlitewnej i prawnej między Moskwą a Konstantynopolem (przywróconej po kilku miesiącach). Z ramienia patriarchy ekumenicznego Bartłomieja I parafiami EAKP zarządzał początkowo arcybiskup Finlandii Jan, a od 1999 na czele Kościoła stoi prawie 65-letni obecnie metropolita Stefan (Charalambidis). Parafiami podlegającymi Moskwie kieruje od 1992 arcybiskup talliński i estoński Korneliusz (Jakobs; 80 lat). Obecny patriarcha moskiewski Aleksy II urodził się w 1929 w Tallinie i został ochrzczony właśnie w EAKP, bo tylko taki Kościół istniał wtedy w Estonii.