Wieś krzyżowców z czerwoną gwiazdą

Zakon Braci Szpitalnych Najświętszej Marii Panny, zwany potocznie zakonem krzyżowców (lub krzyżowników) z czerwoną gwiazdą, powstał w początkach XIII w. ze wspólnot laickich działających przy szpitalach (przytułkach). Duży wpływ na rozwój tego zakonu miała życzliwość okazana mu przez króla czeskiego Wacława I z rodu Przemyślidów oraz jego żonę - św. Agnieszkę Czeską. Obrany za ich czasów wielkim mistrzem zakonu Albert ze Szternberku (tj. z Gwiaździstej Góry), przedstawiciel jednego z czołowych rodów rycerskich w Czechach, połączył herb zakonny ze swoim herbem rodowym - czerwoną gwiazdą sześcioramienną - w związku z czym zakon zaczął być nazywany krzyżowcami z czerwoną gwiazdą. Tuż przed połową XIII w. księżna Anna, wdowa po poległym pod Legnicą księciu śląskim Henryku Pobożnym i matka księcia wrocławskiego Henryka III Białego, siostra św. Agnieszki Czeskiej, sprowadziła krzyżowców z czerwoną gwiazdą do Wrocławia, gdzie przekazano im szpital (przytułek) św. Elżbiety oraz kościół św. Macieja. Wkrótce potem wrocławscy krzyżowcy z czerwoną gwiazdą weszli w posiadanie dóbr ziemskich w rejonie dzisiejszego Kluczborka. W ramach podjętej przez krzyżowców akcji kolonizacyjnej doszło m.in. do przeniesienia na prawo niemieckie starej osady słowiańskiej Chocianowice (Chozenowizi), która w związku z tym została przemianowana na Crucerdorf („wieś krzyżowców”). Na gruntach Chocianowic założono ponadto nową wieś Bąków oraz należący do krzyżowców majątek (alodium) Nowy Dwór (Nova curia). Lokalnym ośrodkiem gospodarczym dla tych dóbr była osada targowa nad Stobrawą - dzisiejszy Kluczbork, wzmiankowany w 1252 r. pod niemiecką nazwą Cruceburch, oznaczającą dosłownie gród lub zamek krzyżowców. Od końca XVIII w. właścicielami dóbr bąkowskich byli hrabiowie z rodu von Bethusy-Huc. Jeden z przedstawicieli tego rodu, Edward hr. von Bethusy-Huc, został w 1880 r. starostą (landratem) powiatu kluczborskiego. Ziemia kluczborska zawdzięcza mu m.in. wybudowanie linii kolejowej z Kluczborka przez Olesno i Lubliniec do Tarnowskich Gór. W Bąkowie mieszkała także pisarka hr. Valeska von Bethusy-Huc.