Największy Chrystus nowoczesnej Europy

Burmistrz od dawna marzył o takim pomniku. – Kiedy mieszkałem w Bratysławie, irytował mnie 12-metrowy monument rosyjskiego żołnierza. Już wówczas zacząłem myśleć o czymś, co miałoby zupełnie inne przesłanie. Miałoby nawiązywać do chrześcijańskich tradycji mojego narodu i miasta – mówi Rz. Preszów (Prešov), to drugie pod względem wielkości (po Koszycach) miasto wschodniej Słowacji, położone malowniczo nad rzeką Torysą. Ma 90 tysięcy mieszkańców i fascynującą historię. Leży na skrzyżowaniu szlaków handlowych łączących Tatry, Poprad i Lewoczę z Bardejovem oraz Pieniny z Koszycami. Od X do XI wieku znajdował się w granicach Polski i pełnił kluczową funkcję na szlaku z Polski przez Węgry na Bałkany. Tu wznosił się polski graniczny gród Castrum Salis. Pod koniec XI wieku Preszów przeszedł pod panowanie Węgier, a w połowie XIII wieku, po najazdach tatarskich, zaczęli się tu osiedlać Niemcy karpaccy. Od XV wieku miasto należało do Pentapolitany – związku pięciu wolnych miast królewskich wschodniej Słowacji. Pod koniec XV wieku Preszów był rezydencją polskiego królewicza Jana Olbrachta, który w roku 1490 został wybrany przez część słowackiej szlachty na króla Węgier. Dziś Preszów, pełen zabytków kultury katolickiej, jest siedzibą trzech biskupów: grekokatolickiego, luterańskiego i prawosławnego. – To jakby symbol cywilizacji zachodniego chrześcijaństwa. Chrystus daje ludziom poczucie sensu, jest ucieleśnieniem wiary – mówi Rz arcybiskup grekokatolicki Jan Babjak. Nie kryje uznania dla burmistrza, który krok po kroku realizował swoje marzenie. – Założył fundację, którą poparli hierarchowie preszowskiego Kościoła. Przekonał do swego projektu mieszkańców – mówi. - Chcę pozostawić po sobie coś, co wejdzie na stałe do tradycji miasta. Pięknego, monumentalnego, ponadczasowego. Statua będzie wyższa niż dziesięciopiętrowy blok. Przewyższy o pięć metrów statuę Chrystusa Króla z Lizbony. Co prawda, tamten pomnik jest wyższy, ale sama statua liczy tylko 28 metrów; 75 metrów ma podstawa – mówi burmistrz. Największa w świecie figura Chrystusa stoi na 710 metrowym, granitowym wzniesieniu nad brazylijskim Rio de Janeiro. Liczy 32 metrów, waży 700 ton. 7 lipca 2007 roku obiekt został ogłoszony jednym z siedmiu nowych cudów świata. Chrystus z Preszowa stanie w zachodniej części miasta, na wzgórzu z barokowym kompleksem Kalwarii. – Miejsce wybrałem nieprzypadkowo. Chrystus będzie widoczny z odległości kilku kilometrów. Oświetlona postać będzie wskazywać drogę, jak latarnia morska, kierowcom i zdążającym do miasta pielgrzymom – przekonuje burmistrz. Kompleks preszovskiej Kawarii tworzą kościół św. Krzyża z 14 kapliczkami Drogi Krzyżowej oraz katakumby i cmentarz. Został wybudowany w latach 1721-1765 przez księcia Radziwiłła, który chciał się w ten sposób odwdzięczyć miastu za udzielenie azylu po ucieczce z Rzeczypospolitej.Statua zostanie zbudowana w roku 2010. Będzie wykonana z betonu na żelaznym szkielecie. Autorem projektu jest znany, słowacki rzeźbiarz Martin Palo. Przedstawił już model swojego dzieła w skali 1:60. Jego Chrystus stoi z rozłożonymi rękami, jakby chciał przygarnąć wiernych. – Chciałem pokazać Pana odpuszczającego winy, a nie cierpiącego na Krzyżu – tłumaczy Rz. Niektórzy mieszkańcy Preszowa kręcą głowami. – To megalomański projekt. Lepiej byłoby pomóc Romom, którzy mieszkają w ubogich osadach wokół Preszova – mówią Rz. Ale większość nie kryje zadowolenia. – Dlaczego nie? Mamy w preszowskich kościołach dzieła mistrza Pavla z Lewoczy. On też rzeźbił postacie świętych. Dzieło Martina Palo rozsławi nasze miasto w całej Europie – przekonują.