Polityka rodzinna: Deklaracja Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu

Rodzina powinna być podstawowym podmiotem działań państwa – podkreśla we wstępie deklaracja, którą dziś przyjęli przedstawiciele rządu i Episkopatu. Temat polityki prorodzinnej został poruszony podczas posiedzenia Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu Rzeczpospolitej Polski i Konferencji Episkopatu Polski, ponieważ „działania w tym zakresie powinny być podejmowane przy wsparciu i współpracy władz samorządowych, partnerów społecznych i organizacji pozarządowych”, a „ważnym i istotnym partnerem w tych działaniach jest Kościół katolicki oraz inne Kościoły i związki wyznaniowe”. Strona rządowa zapowiedziała, że w pierwszym kwartale 2009 r. przygotuje i przyjmie program „Solidarność pokoleń. Działania na rzecz dzieci i rodzin”. Przyjęta dzisiaj deklaracja wyznacza priorytetowe zagadnienia polityki rodzinnej. Obie strony uznały, że jak najszybciej należy zwiększyć nakłady z budżetu państwa na rodzinę. W tej chwili kształtują się one poniżej średniego poziomu krajów Unii Europejskiej. Podkreślono, że należy udzielić pomocy materialnej rodzinom wielodzietnym, w których wychowuje się 1/3 polskich dzieci, a których sytuacja jest najtrudniejsza. Rozwój systemu świadczeń rodzinnych ma z kolei wspomóc wszystkie rodziny o najsłabszych dochodach. W 2009 r. dokonana zostanie rewizja progów dochodowych oraz wysokości świadczeń rodzinnych i dodatków do nich. Rząd zapowiada, że będzie kontynuował działania zmierzające do utrzymania 7-proc. stawek VAT na artykuły dziecięce. Przywrócona ma zostać także pomoc dla ubogich kobiet w ciąży. Za istotne zadanie członkowie Komisji Wspólnej uznali tworzenie programów wspierających rodziców, dzięki którym mają oni możliwość wyboru pomiędzy wychowywaniem swoich dzieci w domu a podejmowaniem obowiązków zawodowych i powierzeniem opieki nad dzieckiem innym. W chwili obecnej wiele kobiet (bo to one zazwyczaj podejmują się opieki w domu), ma problemy z późniejszym powrotem do pracy. Umożliwienie rodzicom połączenia ich ról rodzinnych i zawodowych w sposób szczególny dotyka rodzin wychowujących dzieci niepełnosprawne. Stąd potrzebny jest rozwój systemu pozwalającego rodzinom na wsparcie dochodowe rodziców rezygnujących z pracy w celu opieki nad swoimi dziećmi oraz zapewnienie im odpowiedniego zabezpieczenia emerytalnego. Alternatywą jest budowanie systemu wsparcia rodziców, który pozwoli im na utrzymanie aktywności zawodowej. Obie strony zauważyły niepokojący wzrost liczby rozwodów i separacji. Antidotum na kryzysy i rozpad małżeństw ma być większe wsparcie dla rodzin, także poprzez rozwój poradnictwa rodzinnego i przygotowanie młodzieży do założenia rodziny. Istotnym czynnikiem może być – co podkreślili uczestniczący w obradach biskupi i członkowie rządu – poprawienie prawa rodzinnego, w szczególności zwiększenie roli mediacji pomiędzy małżonkami. Deklaracja odnosi się także do sytuacji dzieci, które pozbawione są opieki rodziców biologicznych. Podkreśla ona, że należy w miarę możliwości ograniczać instytucjonalne formy opieki (domy dziecka) na rzecz rozwijania rodzinnych form opieki nad dziećmi (rodziny zastępcze) i prowadzić do sytuacji, by dzieci były umieszczane poza rodziną biologiczną w ostateczności. Strony podkreśliły też potrzebę wzmocnienia ochrony dziecka i rodziny przed przemocą w środowisku pracy, szkoły, rodziny i w mediach. W kontekście regulacji prawnych dotyczących rodziny zwrócono uwagę, że niektóre rozwiązania, które mają wspomóc rodzinę w rzeczywistości mogą przyczynić się do jej osłabienia (np. dodatki dla samotnych rodziców, a nie dla pełnej rodziny). Stąd deklaracja zawiera zapis, że przy formułowaniu nowych rozwiązań prawnych powinien zostać wprowadzony obowiązek przedstawienia skutków tych regulacji dla funkcjonowania rodzin. W spotkaniu Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu Rzeczpospolitej Polski i Konferencji Episkopatu Polski udział wzięli: wicepremier i szef MSWiA Grzegorz Schetyna (współprzewodniczący), minister edukacji Katarzyna Hall, minister kultury Bogdan Zdrojewski, sekretarz stanu MSWiA Tomasz Siemioniak oraz metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź (współprzewodniczący), sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski bp Stanisław Budzik, biskup toruński Andrzej Suski i arcybiskup senior gdański Tadeusz Gocłowski.