Gender – aktualny stan dyskusji

Serial w krytycznym świetle ukazał badania norweskich specjalistów od gender i wywołał w debatę w norweskich mediach i środowiskach naukowych. Rok po emisji siedmioodcinkowej serii rząd cofnął dotacje Nordyckiemu Instytutowi Informacji o Gender na Uniwersytecie w Oslo19.

Autor skonfrontował „opinie” rodzimych specjalistów z dziedziny gender studies (Cathrine Egeland, Martine Aurdal, Jorgen Lorentzen), z badaniami znanych i uznanych naukowców (Richard Lippa, Trond Diseth, Simon Baron-Cohen, Anne Campbell) z dziedziny psychologii ewolucyjnej, biologii, genetyki behawioralnej i psychiatrii z uniwersytetów angielskich i amerykańskich.

Opinie skandynawskich specjalistów np. co do możliwości wyboru płci w każdej chwili i wielokrotnie, u angielskich i amerykańskich profesorów wywołały zdziwienie i niedowierzanie. Dysponowali oni szeregiem szczegółowych badań, podczas gdy norwescy specjaliści genderowi nie przedstawili żadnych naukowych dowodów, a ich reakcja na zaprzeczenia ich opiniom przez naukowców z Anglii i Ameryki ograniczała się do zarzutu o rasizm, uprzedzenia i chęć potwierdzenia w badaniach wcześniej ustalonych wyników.

Ostatecznie norwescy specjaliści genderowi na pytanie o naukowe podstawy swych twierdzeń musieli przyznać, że nie mają dowodów naukowych, że ich „podstawy są nie tyle naukowe, co teoretyczne” ale, że „nauki humanistyczne powinny kwestionować utarte pojmowanie biologiczne”...

Wiele z ich wypowiedzi jest nieco szokujących, choćby ta, że orientacja seksualna to kwestia wyboru, którego można dokonać w każdej chwili, jeśli się chce 20.

3. Czym jest ideologia gender ?

Nasuwa się pytanie, co, ci którzy używają określenia ideologia gender rozumieją pod tym pojęciem? Jaka jest podstawa ich obaw? Dlaczego mówią o zagrożeniach, alarmują, podnoszą problem tożsamości, małżeństwa, rodziny etc. ?

Dotykamy tutaj problemu samej definicji terminu gender, wiedząc, że jego zdefiniowanie nie jest łatwe. Jako pojęcie postmodernistyczne, ma on nieco nieuchwytny charakter. Posiada wiele odcieni znaczeniowych.

Kiedy przyjmowano go w latach 90. do dokumentów ONZ, jego definicja była praktycznie nieznana, a już na pewno nie rozumiana przez wielu.

Nawet dzisiaj napotykając termin gender możemy kojarzyc go z wieloma znaczeniami jak płeć społeczna, płeć kulturową, tożsamość płciowa, równość między kobietami i mężczyznami, (gender equality), gender studies, ideologia gender, teoria albo teorie gender, filozofia gender, etc.

Światowa Organizacja Zdrowia WHO definiowała gender „jako  stworzone  przez  społeczeństwo  role,  zachowania,  aktywności i atrybuty, jakie dane społeczeństwo uznaje za odpowiednie dla mężczyzn i kobiet (...) 21”

Ale już broszura Gender Concepts ONZ-owskiej agencji INSTRAW, United Nations International Research and Training Institute for the Advancement of Women (INSTRAW) określa pojęcie gender już jako : „Odnoszący się do społecznie stworzonych ról i relacji, cech osobowości, postaw, zachowań, wartości dotyczących siły i wpływów, które społeczeństwo przypisuje obu płciom na podstawie ich różnicy. Zważywszy, że płeć biologiczna jest określana przez cechy genetyczne i anatomiczne, gender jest nabytą tożsamością, która jest wyuczona, zmienia się w czasie, i jest bardzo zróżnicowana w obrębie poszczególnych kultur. Gender jest relacyjny i odnosi się nie tylko do kobiet lub mężczyzn, ale do relacji między nimi22.

Z kolei tak zwane zasady z Yogyakarty 23 definiują gender identity jako: „głęboko odczuwane wewnętrzne i indywidualne doświadczenie płci społecznej, która może lub nie odpowiadać płci określonej przy urodzeniu, włączając w to osobiste odczucie własnej cielesności (które może prowadzić do modyfikacji wyglądu zewnętrznego lub biologicznych funkcji metodami medycznymi, chirurgicznymi lub innymi) i inne formy wyrażania własnej płciowości przez ubiór, mowę czy maniery”.