W okopach i na defiladach

To por. Tadeusz Pawlas i chor. Leopold Rudke (obaj  legioniści-lekarze) wymyślili i założyli na froncie w Karpatach "Spółkę fotograficzną", pierwszą polską niezależną agencję fotograficzną. Wtedy, w okopach legionowych, narodził się polski reportaż wojenny.

Andrzej Rybicki, kurator wystawy "Legionowe kadry" w Muzeum Historii Fotografii w Krakowie, twierdzi, że nasz reportaż różnił się od reportażu z europejskich frontów, bo miał własny, polski rys koncepcyjny. Dzięki działalności "Spółki fotograficznej" możemy dzisiaj choć w jakiejś części zobaczyć, jak wyglądało życie żołnierzy.

Fotografowie-legioniści przekonali się, że wojna i wojsko to dobry temat. Żołnierze w swoich mundurach z błyszczącymi orderami, galonami, szarżą i wieloma innymi atrybutami, przyznanymi przez tradycję i modę wojskowemu uniformowi, zawsze wzbudzali zachwyt. Do utrwalenia na kliszy czy celuloidowej błonie doskonale nadawały się też działania wojenne, relacje z frontu czy żołnierskich ćwiczeń. To fotografie pozwoliły zatrzymać czas, utrwalić przeżycia i przenieść wspomnienia do współczesności.

Prezentowane na wystawie zdjęcia pochodzą z ofiarowanej niedawno muzeum kolekcji profesora Jana Z. Włodka  (legionisty i ówczesnego fotoreportera) oraz od Zofii Ambros. Niektóre ze zdjęć, powiększone do rozmiarów ścian sal wystawienniczych, tworzą klimat ekspozycji oryginalnych odbitek fotograficznych sprzed 100 lat, zamkniętych w gablotach. Z niektórych z nich zmontowano pokaz slajdów, prezentowany w oddzielnym pomieszczeniu.

Wystawa "Legionowe kadry" to przedsięwzięcie Muzeum Historii Fotografii w Krakowie, przygotowane z okazji 100. rocznicy wymarszu z Krakowa Pierwszej Kompanii Kadrowej, oddziału będącego zalążkiem międzywojennego Wojska Polskiego. To równocześnie 100. rocznica wybuchu I wojny światowej.

Wystawa realizowana jest w ramach projektu "W 100-lecie czynu niepodległościowego. Legiony Polskie w fotografii, narodziny polskiego reportażu wojennego". Ekspozycję można oglądać do 30 września przy ul. Józefitów 16. Od środy do piątku wystawa jest otwarta w godz. 11-18, a w soboty i niedziele - od 10 do 15.30.