Rok 1989 otworzył nowe, nieporównywalne z rzeczywistością PRL, szanse rozwoju
kultury chrześcijańskiej - pisze Tomasz Królak. Raport o stanie kultury
chrześcijańskiej po 20 latach wolności zamieszcza KAI.
Film
Od 1986 roku organizowany jest Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Niepokalanowie. Wystarczy wspomnieć, że na tegoroczny Festiwal zgłoszono ponad 130 filmów i 40 programów radiowych z 18 krajów kilku kontynentów. Choć impreza nie ma oprawy godnej pokazywanych tam dzieł, to już na stałe wpisała się w pejzaż polskiej kultury, zaś najciekawsze produkcje bywają pokazywane w TVP.
Co ważne, dzięki profesjonalnym produkcjom problematyka religijna trafia do szerokiego obiegu kultury. Najbardziej spektakularnym przykładem jest „Popiełuszko. Wolność jest w nas” Rafała Wieczyńskiego, który zgromadził – jak dotąd – blisko 1,4 mln widzów. Można wspomnieć też o sukcesie innej polskiej produkcji, opowieści o kardynale Wyszyńskim „Prymas. Trzy lata z tysiąca” Teresy Kotlarczyk.
Tematyka religijna jest więc podejmowana nie tylko częściej jak w PRL, ale w nieporównanie ciekawszy sposób. Wystarczy wspomnieć tak różniące się od siebie produkcje, jak „Jasminum” Kolskiego, „Wszyscy jesteśmy Chrystusami” Koterskiego czy „Wszystko będzie dobrze” Wiszniewskiego.
Zjazdy, kongresy, tygodnie kultury chrześcijańskiej
Wolność przyniosła też Polakom możliwość nawiązywania bezpośrednich kontaktów z naukowcami, twórcami, dziennikarzami z całego świata. Dziś już tylko od pomysłowości organizatorów i ich zdolności menedżerskich (niezbędnych przy zdobywaniu funduszy) zależy czy i jaki kongres, zjazd, forum, dyskusję będą w stanie zorganizować.
Jedną z najbardziej udanych inicjatyw wolnej Polski w dziedzinie kultury jest organizowany co kilka lat (od roku 1997) Zjazd Gnieźnieński: międzynarodowy kongres laikatu, łączący intelektualną debatę z modlitwą i ekspresją artystyczną. Idea spotkania nawiązuje do Zjazdu Gnieźnieńskiego z 1000 r. Wówczas do grobu św. Wojciecha w Gnieźnie przybył cesarz Otton III.
Obecne Zjazdy Gnieźnieńskie (dotychczas odbyło się ich sześć) gromadzą europejskich chrześcijan różnych wyznań, przedstawicieli ruchów religijnych, polityków, intelektualistów, naukowców. Podejmowana problematyka dotyczy przede wszystkim wspólnej odpowiedzialności chrześcijan za Europę, nie tylko w wymiarze świadectwa wiary, ale również w przestrzeni politycznej, społecznej i kulturalnej.
Ostatni, zorganizowany w czerwcu 2007 r. VII Zjazd Gnieźnieński zakończył się ogłoszeniem „Ekumenicznego przesłania do Europejczyków” w którym zaapelowano, aby chrześcijańskie dziedzictwo Europy znalazło wyraz w najważniejszych dokumentach regulujących działanie struktur kontynentu.
Wśród ogólnopolskich inicjatyw kulturalnych o inspiracji chrześcijańskiej wymienić należy także Gdański Areopag – projekt społeczny, poświęcony cnotom i powinnościom człowieka oraz obywatela. Jego gośćmi było wiele wybitnych osobistości życia publicznego, w tym Jan Nowak-Jeziorański, Andrzej Wajda i Ryszard Kapuściński.