Gry edukacyjne o kampanii wrześniowej

"Przed kim w czasie kampanii wrześniowej musiał salutować sierżant? Przed chorążym czy przed plutonowym? Który z generałów stał wyżej w wojskowej hierarchii, generał dywizji czy generał broni? +Awans+ jest grą, dzięki której stopnie wojskowe z 1939 r., od szeregowego i kaprala poprzez chorążego i kapitana po generała dywizji i marszałka Polski, dla nikogo nie będą już tajemnicą" - powiedział PAP twórca gier, Karol Madaj z BEP IPN.

Gry są najnowszą propozycją BEP IPN, które 26 sierpnia zaprezentuje całość oferty edukacyjnej przygotowanej m.in. w związku z 70. rocznicą wybuchu II wojny światowej. Od września gry będą częścią pakietu skierowanego "do uczniów, studentów, nauczycieli i miłośników historii najnowszej".

Według Madaja, gdy gracze "Awansu" będą koncentrować się na rozstrzyganiu wyniku starcia między chorążym a starszym sierżantem, wiedza przyjdzie sama, przy okazji. "Temu zadaniu służy opracowana specjalnie na potrzeby +Awansu+ oryginalna mechanika gry. Gracze mają za zadanie awansować jak najwyżej, a na najlepszych czeka stopień marszałka Polski" - wyjaśniał.

"W +Awansie+ każdy z graczy dostaje do ręki 17 kart przedstawiających stopnie wojskowe używane w Wojsku Polskim w 1939 r. i planszę do gry, na której narysowana jest hierarchia stopni wojskowych. W trakcie rozgrywki gracze przesuwają drewnianego żołnierzyka po planszy i dowiadują się w ten sposób, ile gwiazdek na naramienniku miał podporucznik, a ile kapitan" - tłumaczył Madaj.

Do gry dołączone są biogramy i zdjęcia uczestników wojny obronnej Polski z 1939 r., m.in. marszałka Polski Edwarda Rydza-Śmigłego, gen. dyw. Tadeusza Kutrzeby, płk Stanisława Dąbka, mjr Leopolda Pamuły, ppor. Witolda Pileckiego, chor. Tadeusza Zgorzelskiego oraz krótkie opracowanie historyczne na temat polskich stopni wojskowych w dwudziestoleciu międzywojennym.

Impulsem do stworzenia gry "Awans" - jak powiedział Madaj - był XIII Piknik Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik, którego tematem była "Nauka wśród gwiazd". "Zdaliśmy sobie sprawę, że potrzebujemy czegoś, co przyciągnie uwagę dzieci, a co będzie w stanie konkurować ze sztucznymi piorunami, balonikami z helem i całą plejadą innych atrakcji, a jednocześnie będzie zgodne z tematem pikniku i pozwoli realizować misję IPN" - mówił.

W jego ocenie, grając w "Awans", szybko można się nauczyć nazewnictwa i oznaczeń stopni wojskowych oraz bezbłędnie rozpoznawać szarże żołnierzy na archiwalnych zdjęciach z okresu międzywojennego. "Ten, kto zagra w +Awans+, będzie wiedział, że kapitan i rotmistrz mają po tyle samo gwiazdek oraz że to plutonowy miał obowiązek oddawać honory sierżantowi. Co więcej, od razu rozpozna, że popularne zdjęcia Pileckiego wcale nie przedstawiają rotmistrza lecz podporucznika" - tłumaczył Madaj.

Z kolei gra "Pamięć '39", oparta na zasadach popularnej gry "Memory", wprowadza graczy w tematykę kampanii wrześniowej 1939 r., operując archiwalnymi fotografiami. "Za pomocą 24 zdjęć gra prezentuje najważniejsze tematy kampanii wrześniowej: agresję niemiecką 1 września, obronę Westerplatte, sojusz niemiecko-sowiecki, agresję z 17 września, sowieckie i niemieckie represje, obronę Warszawy czy bitwę nad Bzurą" - powiedział Madaj.

Wśród zdjęć, które zostały pokolorowane zgodnie z najdrobniejszymi historycznymi detalami np. dotyczącymi szczegółów umundurowania Adolfa Hitlera czy żołnierza Armii Czerwonej, jest zdjęcie m.in. z okolic placu Grzybowskiego w Warszawie zbombardowanego we wrześniu 1939 r.

"To zdjęcie było wykorzystywane przez propagandę niemiecką jako zdjęcie burzonego Londynu" - powiedział Madaj i podkreślił, że wiele z fotografii zostało wybranych "ku pokrzepieniu serc", prezentujących m.in. bohaterów kampanii polskiej, w tym ppor. pil. Janinę Lewandowską na tle samolotu RWD-8.

Do gry dołączona jest broszura, która zawiera komentarz historyczny do poszczególnych fotografii.

W opinii kierownika Sekcji Notacji i Filmów Wydziału Edukacji Historycznej BEP IPN Michała Kurkiewicza, gry edukacyjne są doskonałą formą działalności dydaktycznej, którą można kierować do młodszych odbiorców. "Taka forma pozwala przyswajać wiedzę historyczną przy okazji dobrej zabawy" - mówił PAP.

"W testowaniu +Awansu+ wzięły udział setki osób, m.in. na Pikniku Naukowym +Nauka wśród gwiazd+ i III Pikniku Historycznym Muzeum Historii Polski. Ich skoncentrowane twarze mówiły same za siebie: gra +wciąga+" - wspominał Kurkiewicz i zapowiedział, że obie gry "Awans" i "Pamięć '39" będą miały swoją wersję internetową na przygotowywanym przez IPN portalu www.1wrzesnia39.pl. Dodał, że obie gry będzie można m.in. otrzymywać jako nagrody w konkursach organizowanych przez IPN.