Wstrzemięźliwość dobra na wszystko

Podczas spotkania zwracano uwagę, że programy promujące wstrzemięźliwość seksualną młodzieży, jakkolwiek nie są jeszcze w Polsce zbyt rozpowszechnione, spotykają się z dobrym przyjęciem zarówno przez młodzież, jak i ich rodziców i wychowawców.

Gail Dignam podkreślała, że w Stanach Zjednoczonych program edukacji młodzieży ku w wstrzemięźliwości seksualnej wprowadzono tam ponad 20 lat temu, w czasach prezydentury Ronalda Reagana. Stało się to dzięki temu, że prezydent, zaalarmowany wysokim wskaźnikiem ciąż wśród nastolatków oraz rozprzestrzenianiem się chorób przenoszonych drogą płciową, przychylnie odniósł się do inicjatywy ekspertów, by opracować program przeciwdziałania temu zjawisku.

Zdaniem Dignam, negatywne zjawiska towarzyszące wcześniejszej edukacji seksualnej (ciąże nastolatek, choroby weneryczne) były efektem rewolucji seksualnej późnych lat 60. ub. wieku, w tym propagowaniu rozwiązłego stylu życia.

Ekspert ds. młodzieży i rodzin stanu Liuzjana podkreśliła też, iż w świetle badań naukowych młodzi Amerykanie coraz później rozpoczynają aktywność seksualną, zaś program promujący wstrzemięźliwość jest w Ameryce coraz bardziej popularny i przyjmowany przez kolejne stany. Coraz popularniejsza stają się także kluby abstyneckie, zarówno na uczelniach wyższych jak i w szkołach średnich. „W Stanach Zjednoczonych przeżywamy wręcz nową rewolucję seksualną” – oceniła Gail Dignam.

Psycholog, dr Szymon Grzelak, autor książki „Profilaktyka ryzykownych zachowań seksualnych młodzieży. Aktualny stan badań na świecie i w Polsce” zaznaczył, że w świetle światowych badań, samo „bezstronne przekazywanie wiedzy” jest całkowicie nieskuteczną strategią zmieniania postaw młodzieży.

„Aby dochodziło do prozdrowotnej zmiany zachowań młodzieży konieczne jest dołączenie drugiego elementu, jakim jest silne i umiejętne motywowanie młodzieży do przyjęcia proponowanych postaw życiowych" – podkreślił Grzelak. Jego zdaniem skuteczna profilaktyka nie jest zatem możliwa bez wartościowania i wskazywania dobrych postaw, takich jak wierności, szacunek, uczciwość, dbanie o zdrowie.

Drugim ważnym warunkiem skuteczności wychowania w sferze seksualnej jest uzgodnienie celów i treści wychowawczych z warunkami społeczno-religijno-kulturowymi danego kraju – ocenił psycholog. „W warunkach polskich jedynym kierunkiem wychowania seksualnego, który nie budzi protestów ze strony rodziców jest wychowanie szanujące tradycyjny system wartości, w którym ceni się wierność, a kontakty seksualne łączy się z małżeństwem” – podkreślił Grzelak.

Trzecim warunkiem skuteczności profilaktyki i wychowania w sferze seksualnej jest bardzo wysoki poziom metodyczny zajęć. Jest to, zdaniem Grzelaka, podstawowy obszar, który wymaga pracy w przyszłości.

Jako przykładem skutecznego oddziaływania dr Grzelak wskazał program „Archipelag Skarbów” oparty na modelu profilaktyki zintegrowanej. Badania nad tym programem zostały przeprowadzone w latach 2007-2008 we współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej, Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Krajowym Centrum ds. AIDS oraz Centrum Metodycznym Pomocy Psychologiczno Pedagogicznej.

„Z uzyskanych wyników widać wyraźnie, że odpowiednio prowadzona edukacja w sprawach miłości i seksualności nie tylko wpływa na zmianę postaw i zachowań w tych dziedzinach, ale przynosi szereg innych korzystnych zmian w stylu życia młodych ludzi, np. ograniczenie korzystania z alkoholu i narkotyków przez młodzież, spadek myśli samobójczych, poprawa atmosfery w klasie” – dowodził Grzelak.

Z kolei Ewa Szałkowska-West, przewodnicząca Rady Międzynarodowej Fundacji „Wiedzieć Jak” mówiła o pozytywnych efektach szkoleń dla nauczycieli, którzy będą propagować wśród wychowanków wstrzemięźliwość seksualną. Dotychczas odbyło się jedno takie szkolenie, zaś w oparciu o nabytą wiedzę pierwsza grupa nauczycieli prowadzi już zajęcia: podczas godzin wychowawczych lub przysposobienia do życia w rodzinie.

„Ten program jest bardzo dobrze przyjmowany przez młodzież, bowiem akcentuje wolność a więc wartość bardzo cenioną przez młodych ludzi. My staramy się pokazać im, jak korzystać z wolności, by żyć szczęśliwie” – podkreśliła Szałkowska-West.

Przygotowana przez KAI konferencja prasowa pt. „Skuteczna edukacja seksualna w świetle współczesnej wiedzy i wyników badań” odbyła się w siedzibie Sekretariatu Episkopatu Polski w Warszawie.