Raport "Młodzież 2016": Internet, hazard, religia, polityka

Przedstawiciele Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii oraz CBOS-u zaprezentowali wyniki badania pn. „Młodzież 2016”, ukazujące obraz dzieci u progu dorosłości, w zakresie takich aspektów, jak: internet, hazard, aspiracje, dążenia i plany życiowe, polityka oraz substancje psychoaktywne. 1 czerwca obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Dziecka.

Kariera czy życie rodzinne?

Jak podkreślił Rafał Boguszewski z CBOS-u, lista dążeń i aspiracji młodych ludzi od lat wygląda podobnie. Najważniejsze są dla nich miłość i przyjaźń oraz udane życie rodzinne. Można jednak zaobserwować, że od kilku lat powoli słabnie chęć założenia własnej rodziny i życia według zasad wyznawanej religii, a umacnia się pragnienie odnoszenia sukcesów zawodowych.

Ostatnie trzy lata zmieniły postawę młodzieży wobec rynku pracy i ocenę własnych szans zawodowych. - Wiąże się to na pewno ze spadkiem bezrobocia w Polsce. Dwukrotnie ubyło też młodych obawiających się, że nie znajdą pracy. Podwoiła się liczba tych, którzy nie mają wątpliwości, że zostaną zatrudnieni - dodał prelegent.

Według badań, młodzi zaczęli wierzyć, że znalezienie pracy zależy od własnych zdolności i kwalifikacji, osłabło też przekonanie, że zależy ono od znajomości i układów. Coraz częściej młodzi myślą także o założeniu własnej firmy. Ekspert CBOS-u podkreślił, że nastąpił spadek liczby młodych, planujących wyjazd do pracy za granicę.

Brak poglądów politycznych

Zdaniem Barbary Badory z CBOS-u, dużym problemem wśród młodzieży jest brak zainteresowania sytuacją polityczną w kraju, chociaż odnotowano nieznaczne zmniejszenie alienacji politycznej młodych ludzi.

Młodzi wciąż mają jednak bardzo krytyczny stosunek wobec rzeczywistości. Krytycyzm częściej deklarowały osoby, które interesują się polityką oraz te o poglądach lewicowych.

Spośród młodych deklarujących sprecyzowane poglądy polityczne, 54% respondentów określa je jako prawicowe, 23% centrowe i 23% lewicowe. Na pytanie: "która partia bądź ugrupowanie polityczne najbardziej ci się podoba", 49% respondentów odpowiedziało - żadna, 29% - nie wiem, 5% - PiS, 4% - Wolność (KORWiN), 4% - Kukiz'15, 3% - Nowoczesna, 1% Ruch Narodowy, 1% - Ugrupowanie Zbigniewa Stonogi.

Alkohol, papierosy, narkotyki

Jednym z głównych elementów badania "Młodzież 2016" był pomiar używania substancji psychoaktywnych przez osoby u progu dorosłości.

Artur Malczewski z Krajowego Biura ds. przeciwdziałania Narkomanii, podkreślił, że najczęściej wybieranym substancją psychoaktywną wśród uczniów jest alkohol. Aż 72% uczniów zadeklarowało, że w miesiącu poprzedzającym badanie przynajmniej raz piło piwo, 63% - wódkę i inne mocne alkohole, 41% - wino. W porównaniu do 2013 r. nastąpił spadek odsetka młodych sięgających po wódkę (o 5%). Odnotowano jednak wzrost osób sięgających po wino (o 6%). Pije też coraz mniej chłopców, ale coraz więcej dziewczynek.

W kwestii papierosów 59% uczniów deklaruje, że ich nie pali. Jak wynika z badań papierosy pali coraz mniej chłopców, odnotowano jednak wzrost liczby palących dziewczynek.

- Badania wskazują, że wśród młodzieży głęboko wierzącej szanse na sięganie po narkotyki jest dużo mniejsza - podkreślił Artur Malczewski.

Od 1992 r. młodzież jest pytana o używanie narkotyków w ciągu ostatniego roku. Dla porównania: w 1992 r. używanie narkotyków deklarowało 5% badanych, zaś w 2016 r. 17%. Patrząc jednak na dwa ostatnie pomiary, odsetek uczniów sięgających po narkotyki utrzymuje się na podobnym poziomie - 18% w 2013 r. i wspomniane 17% w 2016 r. W tym roku 42% respondentów deklaruje, że kiedykolwiek w życiu sięgnęło po marihuanę i haszysz, 7% - amfetaminę, 1% - dopalacze.

Internet i hazard

Kolejnym aspektem badań CBOS-u była obecność młodych w internecie: niemal wszyscy badani (99%) mają do niego dostęp w domu, a prawie wszyscy (97%) korzysta z sieci przez urządzenia mobilne.

Młodzież spędza w sieci przeciętnie 4 godziny dziennie, o godzinę więcej niż 3 lata temu. Rodzaj aktywności w sieci determinuje płeć - chłopcy wybierają gry sieciowe i hazardowe, bądź śledzą witryny związane z własnymi zainteresowaniami, a dziewczynki w większym stopniu koncentrują się na kontaktach towarzyskich, nauce, odwiedzaniu sklepów internetowych i śledzeniu blogów.

U jednej piątej badanych korzystanie z sieci stwarza problemy związane nadużywaniem, a czterech młodych na stu, przejawia objawy uzależnienia. Symptomy uzależnienia dotyczą głównie osób, dla których główną aktywnością w sieci jest udział w grach hazardowych.

W stosunku do 2013 r. wśród młodych wzrosło zainteresowanie hazardem. Najwięcej z nich wybiera gry liczbowe, w których udział bierze blisko co piąty młody człowiek.

Zaobserwowanemu wzrostowi zainteresowania młodzieży grami na pieniądze, towarzyszy wzrost zagrożenia uzależnieniem od hazardu. W stosunku do 2013 r. zwiększył się zarówno odsetek młodych ludzi zdradzających symptomy ryzykownej gry (o 6,5 punktu procentowego), jak i tych, którzy są w grupie wysokiego ryzyka uzależnienia (z 4,5% do 6%).

Z badań CBOS-u i Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii wynika, że dzisiejsza młodzież, chociaż wciąż stawiająca na piedestale wartości rodzinne, coraz wyżej ceni karierę zawodową. - Stopniowo spada religijność młodych, którzy rezygnują z obecności na lekcjach religii. To zmiany powolne, ale patrząc na ostatnie 20 lat, zmiany znaczące - podkreśla dr Mirosława Grabowska, dyrektor CBOS-u.

Zjawiskiem niepokojącym, zdaniem badaczy, jest fakt, że wielu młodych zupełnie nie interesuje się polityką. Natomiast optymizmem napawa fakt, że młode pokolenie wchodzi w dorosłość sposób bardziej świadomy niż kiedyś, wierząc, że zdobyte kwalifikacje i znajomość języków obcych, ułatwi im życiowy start.