Watykan: Podsumowanie roku

STYCZEŃ

21 I – Zniesienie ekskomuniki ciążącej na biskupach lefebrystach. Stosowny dekret na polecenie papieża wydał prefekt Kongregacji Biskupów kard. Giovanni Battista Re, w odpowiedzi na list przełożonego Bractwa Kapłańskiego św. Piusa X, bp. Bernarda Fellaya z 15 grudnia 2008 r. Gdy okazało się, że jeden z uwolnionych od ekskomuniki biskupów – Richard Williamson podważa zbrodnie Holokaustu, Bractwo odcięło się od jego poglądów. Sprawę wyjaśniła również Stolica Apostolska w nocie Sekretariatu Stanu z 4 lutego. Natomiast 10 marca w liście do biskupów całego świata Benedykt XVI wytłumaczył, że „zdjęcie ekskomuniki ma służyć temu samemu, czemu służy kara: jeszcze raz zachęcić biskupów do powrotu”. Stało się to możliwe po ich wypowiedziach, gdy uznali papieża i jego posługę duszpasterską, choć zarazem wyrazili też „pewne zastrzeżenia w kwestii posłuszeństwa wobec autorytetu doktrynalnego” Soboru Watykańskiego II. „Dopóki nie będzie wyjaśnienia kwestii dotyczących doktryny, Bractwo nie będzie miało jakiegokolwiek statusu kanonicznego w Kościele, a należący do niego duchowni, jeśli nawet zostali uwolnieni z kary kościelnej – nie pełnią w sposób uprawniony jakiejkolwiek posługi w Kościele” – przypomniał jasno papież. Rozmowy w tej sprawie rozpoczęły się 26 października. Zdjęcie kar kościelnych z czterech hierarchów wyświęconych w 1988 r. bez zgody Jana Pawła II nie oznacza więc jeszcze włączenia ich z powrotem do Kościoła katolickiego.

23 I – Nowy zwierzchnik Syryjskiego Kościoła Katolickiego. Benedykt XVI przyjął do wspólnoty kościelnej nowego patriarchę Antiochii obrządku syryjskiego, 65-letniego Ignacego Józefa III Younana. Wybrał go Synod Biskupi Syryjskiego Kościoła Katolickiego, który obradował w Rzymie od 18 do 20 stycznia. Przyjęcie do wspólnoty kościelnej oznacza formalne potwierdzenie przez papieża decyzji Synodu. Syryjski Kościół Katolicki jest jednym z ponad 20 katolickich Kościołów wschodnich. Liczy ok. 130 tys. wiernych.

LUTY

11 II – Państwo Watykańskie ma 80 lat. Powstało na mocy Traktatów Laterańskich z 11 lutego 1929 r. między papieżem Piusem XI i Królestwem Włoch. Przy okazji rocznicy kard. Tarcisio Bertone, sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej wyjaśnił, że po upadku Państwa Kościelnego w 1870 r. nikt nie kwestionował suwerenności Stolicy Piotrowej, która utrzymywała stosunki dyplomatyczne z szeregiem państw, zawierała traktaty i podejmowała misje mediacyjne między stronami konfliktów. Jednak utworzenie Państwa Watykańskiego oznaczało określenie terytorium, które jest minimum niezbędnym do zapewnienia papieżowi niezależności od czynników zewnętrznych. W ten sposób możliwe jest pełniejsze ukazanie nadprzyrodzonej misji Kościoła i zapewnienie papieżowi niezależności od jakichkolwiek nacisków politycznych oraz swobodę w kierowaniu Kościołem powszechnym.

MARZEC

31 III – List papieża przed szczytem G20 w Londynie. Benedykt XVI zaapelował w nim do najbardziej rozwiniętych gospodarczo państw świata o przywrócenie zasad etycznych w polityce finansowej oraz uwzględnienie potrzeb krajów najuboższych, a zwłaszcza Afryki. Zaznaczył, że sprawę globalnego kryzysu można rozwiązać jedynie wspólnym wysiłkiem, dlatego przestrzegł przed rozwiązaniami motywowanymi egoizmem narodowym i protekcjonizmem. Wskazał, że „wszelkie środki prowadzące do opanowania kryzysu powinny zmierzać do zapewnienia stabilności rodzinom i pracownikom, aby przez odpowiednie uregulowania przywrócić w świecie finansów zasady etyczne”. Zauważył, że w szczycie wezmą jedynie udział państwa reprezentujące 90 proc. światowej produkcji i 80 proc. światowego handlu, co powinno skłonić jego uczestników „do głębokiej refleksji nad tym, na ile ci, których głos ma mniejszą siłę na scenie politycznej ponoszą większe szkody z powodu kryzysu, za którego wywołanie nie ponoszą najmniejszej odpowiedzialności”. Wezwał też do refleksji nad istotnymi przyczynami obecnego kryzysu, związanymi z upadkiem moralności. – Kryzys uczy nas, że etyka nie jest czymś „zewnętrznym” wobec ekonomii, lecz „wewnętrznym” i że gospodarka nie może poprawnie funkcjonować, jeśli nie zawiera składnika etycznego – podkreślił papież w liście skierowanym do gospodarza szczytu G 20, brytyjskiego premiera Gordona Browna.

KWIECIEŃ

18 IV – Polak na czele Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia. Został nim 60-letni abp Zygmunt Zimowski, dotychczasowy ordynariusz diecezji radomskiej. Jest on czwartym Polakiem kierującym watykańską dykasterią, obok kard. Zenona Grocholewskiego (prefekt Kongregacji Edukacji Katolickiej), kard. Stanisława Ryłki (przewodniczący Papieskiej Rady ds. Świeckich) i bp. Antoniego Stankiewicza (dziekan Roty Rzymskiej). Polakiem jest również przewodniczący Papieskiej Akademii Niepokalanej, kard. Andrzej Deskur oraz teolog Domu Papieskiego, o. Wojciech Giertych OP.

27 IV – Prezydent Białorusi w Watykanie. W czasie spotkania z Benedyktem XVI Aleksander Łukaszenka zaprosił papieża na Białoruś. Zaproponował też, aby na Białorusi, która leży w środku Europy i jest miejscem koegzystencji głównych wyznań chrześcijańskich, odbyło się spotkanie papieża ze zwierzchnikiem Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, patriarchą Cyrylem I. „Papież powiedział, że Cyryl jest jego wielkim przyjacielem, dodając, że «jak Bóg zechce» otworzyć te drzwi, to pewnie się spotkają” – ujawnił prezydent. Kilka dni później przedstawiciel Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego oświadczył, że Patriarchat ma bezpośrednie kontakty z kierownictwem Kościoła katolickiego i „jeśli patriarcha potrzebuje porozmawiać o czymś z papieżem”, to „nie ma potrzeby korzystania z pośredników”.