Umorzenie przez litewskie sądy sprawy zwolnienia byłej recepcjonistki z pracy w ambasadzie polskiej w Wilnie stanowi naruszenie prawa do sądu - uznał Trybunał w Strasburgu i zasądził na rzecz kobiety 10 tys. euro od Litwy.
Sprawę rozpatrywała Wielka Izba Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Wyrok w tej sprawie został ogłoszony we wtorek na stronie internetowej.
Obywatelka Litwy Alicja Cudak była zatrudniona w ambasadzie polskiej od 1 listopada 1997 roku. W 1999 roku złożyła skargę do pełnomocnika ds. równego traktowania, twierdząc, że była molestowana seksualnie przez kolegę z pracy, członka korpusu dyplomatycznego. Pełnomocnik potwierdził wówczas, po przeprowadzonym dochodzeniu, że rzeczywiście była ona ofiarą molestowania seksualnego.
Kobieta - jak podaje Trybunał w Strasburgu - z powodu napięcia, jakie było w jej pracy, zachorowała. Od 1 września 1999 roku do 29 października 1999 roku przebywała na zwolnieniu lekarskim. Po powrocie z niego kilkakrotnie nie pozwolono jej wejść do budynku ambasady.
Kobieta wystosowała w tej sprawie list do ambasadora Polski w Wilnie. W grudniu otrzymała odpowiedź, że jej umowa o pracę została rozwiązana, gdyż w dniach 22-29 listopada nie przyszła do pracy.
Kobieta złożyła więc pozew, domagając się rekompensaty za zwolnienie. Polskie ministerstwo spraw zagranicznych wydało notę, w której zaznaczyło, że nie podlega jurysdykcji litewskich sądów. W sierpniu 2000 roku sąd w Wilnie umorzył postępowanie, gdyż - jak zaznaczy - nie miał podstaw do wydania wyroku.
Sąd apelacyjny podtrzymał tę decyzję, podobnie - jak rok później Sąd Najwyższy. Cudak złożyła więc skargę do Trybunału w Strasburgu, twierdząc, że została pozbawiona prawa do sądu, gwarantowanego przez art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. W 2009 roku sprawa została przedstawiona do rozpatrzenia Wielkiej Izbie i była rozpatrywana w poszerzonym składzie sędziowskim - tj. przez 17 sędziów.
Trybunał w Strasburgu przyznał, że personel ambasady chroniony jest immunitetem dyplomatycznym; zaznaczył jednakże, że była recepcjonistka nie podlegała temu immunitetowi. Nie pełniła żadnych funkcji związanych z reprezentowaniem polskiego rządu. Natomiast twierdzenie, że mogła mieć dostęp do pewnych dokumentów czy poufnych rozmów telefonicznych, nie jest wystarczające.
Natomiast - jak zaznaczył Trybunał - zwolnienie Cudak i wszczęcie drogi sądowej miało miejsce po ustaleniu przez litewskiego pełnomocnika ds. równego traktowania, że doszło do molestowania seksualnego. To zaś z trudem mogłoby być postrzegane jako podważające polskie interesy bezpieczeństwa.
Trybunał zasądził na rzecz kobiety 10 tys. euro tytułem zadośćuczynienia od państwa litewskiego.
Na placu Żłobka przed bazyliką Narodzenia nie było tradycyjnej choinki ani świątecznych dekoracji.