Orzeł i biało-czerwone barwy są oficjalnymi symbolami państwa polskiego. Zawdzięczamy je dynastii Piastów. Od XIII wieku rodowe barwy Piastów stały się również oficjalnymi barwami Królestwa Polskiego. Jednak od tego czasu do ukształtowania się obecnej wersji flagi upłynęło wiele czasu. Jak wyglądała ta ewolucja?

PAP DODANE 01.04.2019

"Rz": Nowe barwy flagi polskiej?

Ministerstwo Kultury chce ustalić karmazyn jako oficjalny odcień czerwieni w polskiej symbolice państwowej tj. na fladze narodowej i tarczy herbowej orła - pisze poniedziałkowa "Rzeczpospolita" i przypomina, że resort pracuje nad ustawą o symbolach państwowych. »

więcej »

Średniowieczne sztandary państwowe przedstawiały godło piastowskiego orła białego na karmazynowym tle. Do barwienia chorągwi na kolor czerwony stosowano bardzo drogiej koszenili. Był to barwnik pozyskiwany z larw czerwca. Biały orzeł był z kolei wyszywany. Z takimi sztandarami rycerstwo stawało do bitew, takie sztandary eksponowano na zamkach.

Chorągiew polska zmieniła się znacząco na skutek wejścia w unię w Wielkim Księstwem Litewskim. Sztandar Rzeczypospolitej Obojga Narodów przedstawiał tarczę herbową z białym orłem i litewską Pogonią. Herb ten był umieszczony na tle składającym się z trzech poziomych pasów: czerwonego, białego i czerwonego. 

  Chorągiew Rzeczypospolitej Obojga Narodów - ok 1606 r.

Na przełomie XVIII i XIX wieku toczył się spór o wizerunek polskiej flagi, którego efektem była pierwsza regulacja prawna. Ścierali się zwolennicy białej flagi (spuścizny po Auguście II Mocnym) i zwolennicy flagi biało-czerwono-szafirowej (były to barwy konfederacji barskiej). Ostatecznie w 1831 r. doszło do kompromisu i ówczesne Królestwo Polskie przyjęło flagę biało-czerwoną. 

Kolejnym krokiem na drodze kształtowania się flagi państwowej była uchwała Sejmu z 1 sierpnia 1919 r., zgodnie z którą flaga miała składać się z dwóch równoległych, poziomych prostokątów koloru białego (u góry) i czerwonego. W roku 1921 doprecyzowano, że czerwień ma mieć odcień karmazynowy, a w 1927 r. prezydent RP zmienił karmazyn na cynober. Ostatnia ustawa z roku 1980 doprecyzowała kolory flagi do modelu przestrzeni barw CIELUV oraz ustaliła w jaki sposób flaga państwowa ma być prezentowana w razie wywieszania pionowego - w takiej sytuacji zawsze kolor czerwony jest po prawej stronie. Flaga powinna mieć proporcje 5:8.

Istnieje tez wariant flagi z godłem umieszczonym pośrodku białego pasa, jest on jednak przeznaczony do użytku przez placówki dyplomatyczne RP oraz jako bandera polskich statków i okrętów.

Warto też wiedzieć dlaczego polska flaga ma własnie taki, a nie inny układ oraz co symbolizują poszczególne kolory. Barwy odzwierciedlają godło narodowe - pas biały jest odzwierciedleniem orła, zaś czerwony tarczy herbowej. Biel symbolizuje wodę, czystość i nieskazitelność, a czerwień - ogień, krew, odwagę i waleczność.