Docenieni za walkę z komunizmem

Odznaczenie, które nadaje sam prezydent Polski, otrzymało w Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim 26 opozycjonistów, a pośmiertnie przyznano je dziewięciu osobom. 

- Po raz kolejny stajemy tu, by zrehabilitować to wszystko, co przez tak długie lata było elementem swoistej hańby i wstydu, gdzie bohaterowie czasów walki o wolność nie mogli znaleźć swojego zaszczytnego miejsca wśród społeczeństwa, któremu tę wolność przynieśli - mówił dr Andrzej Drogoń, dyrektor wrocławskiego oddziału IPN.

Krzyże Wolności i Solidarności to państwowe odznaczenie cywilne nadawane zasłużonym działaczom opozycji z lat 1956-1989. Przyznawane są na wniosek prezesa IPN przez Prezydenta RP. Odznaczenie odebrało w całym kraju już ponad 6500 osób, natomiast na Dolnym Śląsku uhonorowanych zostało ponad 450 opozycjonistów.

- Przyjmujemy to odznaczenie jako wyraz uznania dla naszych zmagań o wolną Polskę. Wolną od narzuconego nam siłą systemu komunistycznego, od podległości obcemu mocarstwu. Czuliśmy się i czujemy się ogniwem w długim łańcuchu Polek i Polaków, którzy w imię elementarnych wartości takich jak Bóg, honor i ojczyzna, walczyli na różny sposób o wolną i niepodległą Polskę. Nasze pokolenie, urodzone w trakcie lub po II wojnie światowej, do tych podstawowych wartości dopisało jeszcze jedną - solidarność - mówi Jerzy Petryniak, jeden z wyróżnionych.

Podkreśla on, że solidarność oznacza więź z innymi, uciskanymi, gnębionymi, więzionymi i wyzyskiwanymi. Działacze Solidarności przejęli pokoleniową pałeczkę od swoich ojców i matek.

- Wrocław to miasto symbol, które również mogłoby otrzymać samo w sobie Krzyż Wolności i Solidarności. Tutaj Solidarność zyskała ogromną siłę. To miasto w latach 80. było pięścią Solidarności, co jest waszą zasługą. Gdyby opór w całej Polsce był taki silny i mocny, tak dobrze zorganizowany jak we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku, pewnie szybciej rozstalibyśmy się z komunizmem - mówił dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

Wspomniał także osobę śp. Kornela Morawieckiego, legendarnego opozycjonisty Solidarności Walczącej. 

- Zajezdnia przy ul. Grabiszyńskiej była waszą dolnośląską stocznią, pewnym symbolem. Cała Polska patrzyła na wasz opór, na waszą walkę i wy dodawaliście narodowi nadziei. Dobrze, że Wrocław pamięta o waszej bezkompromisowości wobec komunizmu, bo to miejsce szczególne na mapie Polski na drodze do wolności. Ale wasza misja się nie kończy. Dzisiaj nasz kraj ale i Europa potrzebuje świadectwa Solidarności. Stanęliście po dobrej stronie i tego wam nikt nie odbierze - stwierdził dr Szarek.

30 października w urzędzie wojewódzkim uhonorowani zostali: Marek Dańkowski, Jerzy Kazimierz Dycfeld, Ewa Gorzkowska, Mariusz Grabowski, Alicja Barbara Grzymalska, Kazimierz Helebrandt, Mirosław Januszko, Andrzej Jastrzębski, Idzi Kaczmarek, Andrzej Kopeć, Bogdan Krzyżosiak, Stanisław Leśniak, Zbigniew Lis, Józef Mazur, Tomasz Wiktor Oblamski, Andrzej Orłowski, Jerzy Petryniak, Małgorzata Piotrowska, Piotr Psiuk, Edward Różański, Eugeniusz Sebzda, Andrzej Zbigniew Siciński, Jadwiga Szymonik, Józef Urbańczyk, Ludwik Zagwojski, Mieczysław Zołoteńki.

Pośmiertnie krzyż przyznano: Stefanowi Chamerskiemu, Leokadii Grzymalskiej, Stanisławowi Jabłonce, Michałowi Haniszewskiemu, Andrzejowi Jankowskiemu, Bogusławowi Kokurewiczowi, Szymonowi Majewskiemu, Sewerynowi Szkudlarkowi, Józefowi Świcy, Grażynie Truszkowskiej, Zbigniewowi Wojnarowskiemu.