Projekt dot. Komisji Majątkowej do rządu

Projekt został rozesłany do ekspresowych uzgodnień międzyresortowych w środę. Otrzymała go też strona kościelna i, jak zapewniono w uzasadnieniu, jego zapisy zostały uzgodnione z Konferencją Episkopatu Polski. Resorty miały się do niego odnieść do piątku do godz. 10.

"Te uwagi, które do nas napłynęły, nie sprzeciwiają się istocie projektu. Ich celem jest jedynie ulepszenie pod względem legislacyjnym opracowywanej regulacji" - powiedziała PAP rzeczniczka MSWiA Małgorzata Woźniak. Jak dodała, obecnie trwa ich analiza, tak, by projekt "mógł jak najszybciej trafić pod obrady Komitetu Stałego Rady Ministrów".

Projekt nowelizacji uchyla zapisy ustawy o stosunkach państwo - Kościół, regulujące tryb i zasady działania Komisji Majątkowej. Sprawy związane z roszczeniami o przejmowanie majątków byłyby rozpatrywane na zwykłych zasadach, drogą sądową. Resort przygotował też projekt umowy z Konferencją Episkopatu Polski, która stanowiłaby potwierdzenie, że obie strony zgodnie chcą takiej nowelizacji ustawy.

W myśl projektu podmioty kościelne, państwowe, samorządowe czy prywatne, będące uczestnikami postępowań regulacyjnych prowadzonych dotychczas na podstawie przepisów o Komisji Majątkowej w sprawach, w których nie zapadło dotąd orzeczenie komisji, będą mieć 6 miesięcy na wystąpienie o podjęcie zawieszonego postępowania sądowego, a jeżeli nie było ono wszczęte - wystąpić do sądu o zasądzenie roszczenia.

W uzasadnieniu do projektu zaznaczono, że powodem decyzji o uchyleniu przepisów regulujących działanie Komisji jest to, że w ostatnim czasie istotnie spadła liczba spraw do niej wpływających.

Komisja, powołana do życia ustawą z 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Rzymskokatolickiego, przez ponad 20 lat działalności, w składzie równej liczby przedstawicieli MSWiA i Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski, rozpatrywała wnioski dotyczące przywrócenia lub przekazania własności nieruchomości lub ich części. Wnioski składały kościelne osoby prawne.

W sumie od początku swojej działalności komisja rozpatrzyła ok. 2,8 tys. spraw, do rozpatrzenia pozostało ich jeszcze ok. 220 i są to, jak oceniał m.in. szef MSWiA Jerzy Miller, sprawy najtrudniejsze.

W piątek szef MSWiA otrzymał od współprzewodniczącego Komisji Majątkowej (ze strony rządowej - PAP) Józefa Różańskiego informację dotyczącą prac komisji i podjętych przez nią decyzji. W kwietniu informował on, że zespoły orzekające komisji przekazały stronie kościelnej 490 nieruchomości o łącznym obszarze ok. 60 tys. ha oraz przyznały rekompensaty i odszkodowania na kwotę 107,5 mln zł. Nieoficjalnie źródło w Komisji Majątkowej potwierdziło w październiku PAP tę kwotę, podając jednocześnie, że - jak dotąd - stronie kościelnej przekazano ok. 66 tys. ha - głównie gruntów rolnych i leśnych.

W skład Komisji wchodzi 12 osób: po sześciu przedstawicieli rządu i episkopatu. Komisja była krytykowana m.in. za to, że większość jej decyzji zapadała bez konsultacji z samorządami czy zarządcami nieruchomości oraz bez możliwości odwołania się do sądu od jej werdyktu. Media podawały też, że nie weryfikowano wycen gruntów przedstawianych przez rzeczoznawców Kościoła - miały być zaniżane.

We wrześniu sąd w Gliwicach aresztował pełnomocnika instytucji kościelnych w Komisji Majątkowej Marka P. Prokuratura stawia mu cztery zarzuty: jeden dotyczy korumpowania osoby pełniącej funkcję publiczną w Komisji, trzy pozostałe - oszustwa na szkodę dwóch osób fizycznych i jednej instytucji na łączną sumę ok. 10 mln zł.

Z kolei wydział przestępczości zorganizowanej i korupcji Prokuratury Apelacyjnej w Warszawie wszczął w październiku postępowanie sprawdzające z doniesienia SLD o zbadanie 20 lat działalności Komisji Majątkowej, która decyduje o zwrocie Kościołowi majątku zagrabionego mu w PRL.

W 2009 r. posłowie Lewicy zaskarżyli do Trybunału Konstytucyjnego przepisy o Komisji, wskazując m.in., że nie ma możliwości odwołania się od jej decyzji. Termin posiedzenia w tej sprawie nie został jeszcze wyznaczony.