Wielka ucieczka Włochów

Prawie 10 proc. z 58,8-milionowej populacji Italii wyjechało za granicę. Nowa emigracja jest zauważalna także po pandemicznych lockdownach, choć Włosi obecnie częściej migrują wewnątrz kraju. Takie obserwacje wynikają z zaprezentowanego dzisiaj w Rzymie raportu „Włosi na świecie 2023” pod redakcją Fundacji Migrantów Konferencji Episkopatu Włoch, a szefową zespołu przygotowującego dokument była Delfina Licata.

„Największą cenę płaci zawsze południe, które się wyludnia” – pisze Paolo Lambruschi w „Avvenire”, największym włoskim dzienniku katolickim. Raport bierze pod uwagę dane z 2022 r., czyli roku, w którym wzrost liczby migrantów wewnętrznych (1,48 mln) osiągnął 4 proc. w stosunku do 2021 r. i 10 proc. w stosunku do 2020 roku. „Kierunek jest klasyczny: południe–północ, a najatrakcyjniesze są północne regiony Emilia-Romania, Friuli-Wenecja Julijska i Lombardia” – wylicza P. Lambruschi.

Spada nieco liczba emigrantów z kraju. Przed pandemią włoski urząd rezydentów zagranicznych (AIRE) rejestrował rocznie nawet 260 tys. osób, a w 2022 r. zapisało się tam nieco ponad 82 tys. Włochów (o 2,1 proc. mniej niż w roku poprzednim).

Grupa Włochów za granicą wciąż „młodnieje”. 23,2 proc. (ponad 1,3 mln) rezydentów zagranicznych zarejestrowanych w AIRE to osoby między 35. a 49. rokiem życia, jedna piąta (ponad 1,2 mln) – między 18. a 34. rokiem. 40,4 proc. Włochów urodziło się za granicą. W większości ich wykształcenie jest średnio-wyższe (ok. 58 proc. to absolwenci co najmniej liceum).

Wyjeżdża coraz więcej kobiet – jest ich już 48,2 proc. wśród 6 mln migrantów. Od 2006 r. ich liczba podwoiła się i – jak podaje raport – to już nie jest typ „emigrantki zmuszonej do wyjazdu, by dołączyć do męża”, ale bardziej typ „kobiety nowoczesnej i dynamicznej, zmotywowanej perspektywą niezależnego życia, większego dobrobytu ekonomicznego i bardziej satysfakcjonującej kariery”.

Najczęściej za granicę wyjeżdżają mieszkańcy południa (46,5 proc.), a najrzadziej z centrum (15,8 proc.). Najwięcej Włochów mieszka w Argentynie (ponad 921 tys. zarejestrowanych – 10,8 proc.), później w Brazylii, Francji, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Najczęściej wyjeżdżają Sycylijczycy (ponad 815 tys.), później – po ponad 500 tys. – mieszkańcy regionów Lombardia, Kampania, Wenecja Euganejska i Lacjum. Natomiast w 2022 r. najwięcej emigrantów pochodziło z północy (53,9 proc.). Najwięcej trafiło do Europy (75,3 proc.), przede wszystkim do Wielkiej Brytanii (16,4 proc.), Niemiec (13,8), Francji (10,4) i Szwajcarii (9,1). 17 proc. Włochów wyjechało do Ameryki.

Z kolei w dekadzie 2012–2021 do kraju powróciło 443 tys. osób. Najwięcej z nich skusiła Lombardia (ok. 42 proc.). Niektórzy powracają także na południe, gdzie wprowadzono dla nich ulgi podatkowe.