Białe złoto. Bezcenna porcelana w apartamentach królewskich

Określana mianem "białego złota" stała się na królewskich dworach, wśród arystokracji i szlachty synonimem splendoru, bogactwa i wyjątkowości. Europejska porcelana w XVIII w. nie tylko dorównała dalekowschodnim pierwowzorom, ale je prześcignęła, znacząco zmieniając również obraz społeczeństwa, w którym zatriumfowała swoboda wyobraźni.

Wystawa "Gabinet Porcelanowy", będąca częścią Prywatnych Apartamentów Królewskich, prezentuje nie tylko najwybitniejsze, kunsztownie wykonane dzieła z porcelany, pochodzące z założonej przez króla Augusta II manufaktury w Miśni, ale także szeroki przegląd kultury materialnej XVIII wieku. Jest najbardziej znaczącym zbiorem w Europie Środkowej.

Wśród najcenniejszych rzeźb z porcelany prezentowanych na Wawelu są m.in. naturalnej wielkości "Lis z kurą w pysku" i zbiór "Mopsów", cieszących się zainteresowaniem na XVIII-wiecznych europejskich dworach. Na wystawie znalazło się także "Ukrzyżowanie" Johanna Joachima Kaendlera, monumentalna kompozycja rzeźbiarska z porcelany, wykonana w Królewskiej Manufakturze w Miśni w XVIII wieku.

Wrażenie na zwiedzających robi przestrzeń poświęcona porcelanie miśnieńskiej zaaranżowana na kształt gabinetu luster, w których obijają się prezentowane obiekty - dosłownie unoszące się w gablotach za sprawą efektownych rozwiązań ekspozycyjnych. - Lustrzany labirynt aranżacji wciąga w fascynującą historię produkcji europejskiej porcelany, którą opowiadają kolejne przedmioty, jak niepozorny imbryk z maską pod wylewem. To jeden z pierwszych wyrobów królewskiej wytwórni w Miśni, wykonany z kamionki böttgerowskiej według projektu nadwornego złotnika Johanna Jacoba Irmingera (1635-1724) - opowiada Dorota Gabryś, kuratorka ekspozycji.

Król August II Mocny był jednym z najsławniejszych w swoich czasach kolekcjonerów porcelany. W 1721 r. został sporządzony inwentarz jego kolekcji, w którym zawarto ok. 20 tys. przedmiotów, głównie dalekowschodnich. Na Wawel pierwsze 150 miśnieńskich wyrobów przekazał kolekcjoner i znawca porcelany Tadeusz Wierzejski w 1966 roku. Od tego czasu zbiór jest rozbudowywany i obecnie liczy ponad 400 przedmiotów.

Wśród podziwianych obiektów znajdują się m.in. elementy słynnej zastawy stworzonej dla Aleksandra Józefa Sułkowskiego, zaprojektowanej przez Johanna Joachima Kaendlera na wzór naczyń z królewskiego srebrnego serwisu.

Zachwycają również naczynia dekorowane na wzór japońskich wyrobów w stylu Kakiemona, wyróżniające się świetlistymi emaliami, którymi malowano typowe motywy wschodnie: ryżowe płoty i snopki, drobne kwiaty przypominające gwiazdki, owoce granatu, gałązki sosny, kwitnącej śliwy czy chryzantemy, stylizowane skały, mitologiczne stworzenia, jak ptaki Hō-ō oraz smoki.

Nową wystawę stałą na Wawelu tworzą trzy sale zaaranżowane w przestrzeniach Prywatnych Apartamentów Królewskich.