Dziś 15. rocznica katastrofy smoleńskiej

W czwartek 15. rocznica katastrofy smoleńskiej; najwyższe władze państwowe oddadzą hołd jej ofiarom m.in. na Wojskowych Powązkach. Rano prezydent Andrzej Duda odwiedzi grób Marii i Lecha Kaczyńskich na Wawelu. Wieczorem PiS organizuje Marsz Pamięci, który przejdzie z warszawskiej Archikatedry pod Pałac Prezydencki.

Uroczystości rocznicowe będą się odbywały od wczesnego rana: o godz. 8.20 - na stołecznym cmentarzu na Powązkach Wojskowych, przed grobami ofiar katastrofy. Wezmą w nich udział przedstawiciele rodzin ofiar, Sejmu, Senatu - w tym marszałkowie obu Izb - przedstawiciele rządu, m.in. wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz, a także prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. "Po wpół do dziewiątej gromadzimy się tam wszyscy po to, żeby w prosty, konkretny i dla mnie osobiście w bardzo wzruszający sposób oddać hołd ofiarom tej katastrofy" - mówił we wtorek marszałek Sejmu Szymon Hołownia. W imieniu premiera Donalda Tuska wieniec na Powązkach złoży szef KPRM Jan Grabiec.

Prezydent Andrzej Duda w 15. rocznicę katastrowy smoleńskiej wygłosi orędzie, zostanie ono wyemitowane w TVP o godz. 20.

Rano Andrzej Duda weźmie udział we mszy świętej w katedrze na Wawelu i złoży też wieniec przed sarkofagiem pary prezydenckiej Marii i Lecha Kaczyńskich w krypcie na Wawelu. Później planowana jest wypowiedź prezydenta dla mediów.

Minister Kosiniak-Kamysz po godz. 9.00 złoży wieńce przy grobie wiceszefa MON Stanisława Komorowskiego na Cmentarzu na Powązkach Cywilnych, a później przy grobie szefa MON, wicemarszałka Sejmu Jerzego Szmajdzińskiego na Cmentarzu na warszawskim Wilanowie. Złoży też wieniec przy tablicy poświęconej Prezydentowi RP, Zwierzchnikowi Sił Zbrojnych Lechowi Kaczyńskiemu i Jego Małżonce Marii oraz ofiarom katastrofy samolotu Tu-154M związanym z wojskiem i resortem obrony, która znajduje się w Ministerstwie Obrony Narodowej.

O godz. 9.45 marszałkowie Sejmu i Senatu Szymon Hołownia i Małgorzata Kidawa-Błońska złożą kwiaty pod tablicami upamiętniającymi parlamentarzystów, którzy zginęli w katastrofie smoleńskiej. "W asyście Straży Marszałkowskiej pod wszystkimi tymi tablicami złożymy biało-czerwone wiązanki" - dodał Hołownia.

Tablica w Sejmie z nazwiskami 15 posłów i 3 senatorów, którzy zginęli w katastrofie, znajduje się w hallu głównym Sejmu, w pobliżu tablicy z nazwiskami posłów poległych w czasie II wojny światowej. Tablicę upamiętniającą marszałka sejmu Macieja Płażyńskiego umieszczono przy marszałkowskim wejściu do sali posiedzeń Sejmu. Tablica upamiętniająca Lecha Kaczyńskiego znajduje się na ścianie w hallu przy głównym wejściu do Sejmu. Z kolei w budynku Izby Wyższej znajduje się tablica upamiętniająca wicemarszałek Senatu VII kadencji Katarzynę Bochenek.

Od wczesnego rana uroczystości rocznicowe zaplanowało Prawo i Sprawiedliwość, które tradycyjnie rozpoczną się o godz. 8 od mszy św. w intencji ofiar katastrofy smoleńskiej w kościele seminaryjnym. O 8.41 - czyli o godzinie, w jakiej doszło do katastrofy - PiS organizuje Apel Pamięci przed Pałacem Prezydenckim, gdzie 15 lat temu gromadzili się obywatele. Później politycy PiS złożą wieńce przed pomnikami Lecha Kaczyńskiego oraz Ofiar Katastrofy Smoleńskiej na placu Piłsudskiego. Wcześniej dochodziło tam od incydentów, zdarzało się, że wieńce były usuwane lub niszczone przez różne strony sporu politycznego.

Około godz. 9.15 prezes PiS Jarosław Kaczyński wygłosi na placu Piłsudskiego oświadczenie.

Przed południem prezydent wróci do Warszawy, gdzie złoży wieńce przy grobach: ostatniego prezydenta na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego, ks. Józefa Jońca, ks. Zdzisława Króla, ks. Andrzeja Kwaśnika oraz przy tablicy upamiętniającej ofiary katastrofy smoleńskiej, które znajdują się w Świątyni Opatrzności Bożej. O godz. 13 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach Andrzej Duda złoży wieńce przed pomnikiem Ofiar Katastrofy Smoleńskiej oraz na grobach ofiar katastrofy. Prezydent zapali też znicze m.in. przed pomnikiem Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku i pod pomnikiem prezydenta Lecha Kaczyńskiego na pl. Piłsudskiego.

Politycy różnych ugrupowań będą składać kwiaty na grobach ofiar w kraju. O godz. 8.41 delegacja klubu KO z udziałem posłanki Katarzyny Piekarskiej, senator Jolanty Hibner i senatora Tomasza Grodzkiego złoży kwiaty na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Następnie o godzinie 10.30 złoży kwiaty przed tablicami upamiętniającymi ofiary katastrofy w Sejmie i Senacie.

O godz. 16 z Placu Trzech Krzyży wyruszy społeczny XIV Marsz z Portretami, na który zaprasza Stowarzyszenie Solidarni 2010. Marsz rozpocznie się przed pomnikiem Wincentego Witosa i przejdzie ulicą Nowy Świat na Plac Piłsudskiego oraz pod Kolumnę Zygmunta.

Wieczorem o godz. 19 odbędzie się msza św. w intencji ofiar katastrofy w archikatedrze warszawskiej, w której weźmie także udział para prezydencka Andrzej Duda oraz Agata Kornhauser-Duda. Po mszy św. pod Pałac Prezydencki ruszy organizowany przez PiS Marsz Pamięci; o godz. 21 zaplanowane jest wystąpienie prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego.

10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu Tu-154M pod Smoleńskiem zginęło 96 osób, w tym prezydent Lech Kaczyński i jego małżonka Maria, najwyżsi dowódcy Wojska Polskiego i ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski. Polska delegacja zmierzała na uroczystości z okazji 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.

***

W katastrofie zginęło 96 osób, wśród nich prezydent Lech Kaczyński. Przypominamy wydarzenia tego dnia godzina po godzinie.

- 7.29 - Samolot TU-154M startuje z warszawskiego lotniska Okęcie 

- 8.41 (według polskiego czasu) - Samolot rozbija się w pobliżu lotniska w Smoleńsku 

- 9.25 - Informację o katastrofie podaje polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych 

- 9.30 - Rzecznik polskiego MSZ Piotr Paszkowski informuje, że samolot z prezydentem Lechem Kaczyńskim na pokładzie rozbił się, podchodząc do lądowania na lotnisku w Smoleńsku 

- 9.36 - MSZ podaje, że ekipy ratownicze próbują wydobywać pasażerów 

- 9.41 - Rosyjskie ministerstwo ds. sytuacji nadzwyczajnych podaje, że w katastrofie zginęło 87 osób 

- 9.49 - Premier Donald Tusk jest w drodze z Gdańska do Warszawy - informuje szef Centrum Informacyjnego Rządu 

- 9.54 - Gubernator obwodu smoleńskiego informuje, że nikt nie przeżył katastrofy 

- 10.03 - Rosyjska prokuratura informuje, że samolot rozbił się przy podchodzeniu do lądowania na lotnisko w Smoleńsku w warunkach gęstej mgły 

- 10.08 - Rzecznik polskiego MSZ potwierdza, że najprawdopodobniej nikt nie przeżył katastrofy 

- 10.09 - Premier Donald Tusk zwołał nadzwyczajne posiedzenie Rady Ministrów 

- 10.15 - Przekazanie informacji, że prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew powołał specjalną komisję do zbadania przyczyn katastrofy. Ma jej przewodniczyć premier Rosji Władimir Putin. Na miejsce katastrofy wysłany zostaje z polecenia prezydenta Miedwiediewa minister do spraw nadzwyczajnych Siergiej Szojgu

- 10.25 - Marszałek Sejmu Bronisław Komorowski wraca z Trójmiasta do Warszawy. Według konstytucji z chwilą śmierci prezydenta RP obowiązki te przejmuje właśnie marszałek Sejmu. 

- 10.40 - Ministerstwo ds. sytuacji nadzwyczajnych Rosji podaje, że samolot rozbił się w odległości 300-400 metrów od pasa startowego lotniska. 

- 11.29 - Przyczyną katastrofy polskiego samolotu prezydenckiego Tu-154 pod Smoleńskiem mógł być błąd załogi - poinformowała agencja RIA-Nowosti, powołując się na źródło w strukturach siłowych Centralnego Okręgu Federalnego Rosji 

- 11.36 - Na cmentarzu wojskowym w Katyniu rozpoczyna się msza w intencji ofiar katastrofy prezydenckiego samolotu 

- 12.00 - W Krakowie zabrzmiał Dzwon Zygmunta 

- 12.22 - Na miejsce katastrofy leci naczelny prokurator wojskowy płk Krzysztof Parulski z grupą prokuratorów wojskowych w celu wzięcia udziału w oględzinach i zabezpieczeniu materiału dowodowego - poinformował PAP płk Mikołaj Przybył z Wojskowej Prokuratury Okręgowej w Poznaniu. "Z polecenia naczelnego prokuratora wojskowego wykonano czynności zabezpieczające materiał dowodowy na lotnisku Okęcie, skąd wystartował prezydencki samolot. Zabezpieczana jest dokumentacja związana ze stanem technicznym samolotu" - powiedział PAP Przybył.

- 12.36 - Prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew przesłał kondolencje na ręce marszałka Sejmu RP Bronisława Komorowskiego. Z kolei premier Władimir Putin przekazał wyrazy współczucia premierowi RP Donaldowi Tuskowi.

- 12.46 - Załoga samolotu prezydenta Lecha Kaczyńskiego była informowana przez białoruskich kontrolerów lotu o niesprzyjających warunkach pogodowych i otrzymała propozycję, by wylądować w Moskwie albo w Mińsku - poinformowała agencja ITAR-TASS powołując się na rzeczniczkę głównego zarządu ministerstwa ds. sytuacji nadzwyczajnych w obwodzie smoleńskim Irinę Andrianową

- 12.49 - To załoga prezydenckiego samolotu zdecydowała, żeby lądować w Smoleńsku; obsługa tamtejszego lotniska radziła, żeby lądowanie odbyło się w Mińsku, ze względu na złe warunki atmosferyczne - informuje zastępca dyrektora służby prasowej gubernatora obwodu smoleńskiego.

- 12.53 - Mieszkańcy Moskwy zaczynają składać kwiaty pod Ambasadą RP

- 13.00 - W Warszawie na nadzwyczajnym posiedzeniu zbiera się Rada Ministrów

- 13.46 - Marszałek Sejmu ogłasza żałobę narodową

- 13.50 - Depesza PAP: Nie ma dostępu do wraku samolotu (), resztki maszyny leżą w lasku oddzielającym pas startowy od lokalnej drogi. Teren wokół katastrofy jest ogrodzony. W miejscach, którymi można byłoby dość do wraku ustawieni są funkcjonariusze milicji. Porządku pilnuje też ochrona lotniska. Dziennikarze relacjonujący tragedię zgromadzili się przed boczną bramą lotniska. Co pewien czas przejeżdżają samochody wojskowe i karetki. Krótko po katastrofie doszło do przepychanek dziennikarzy z funkcjonariuszami, którzy nie chcieli ich dopuścić do miejsca, z którego byłoby widać wrak samolotu. Ulice w Smoleńsku były rano zablokowane; do lotniska byli dopuszczani tylko funkcjonariusze publiczni i media. Po południu na miejsce wokół katastrofy przyjechały koparki i ciężarówki, które sprzątają góry śmieci zalegające przy ogrodzeniu lotniska. W metalowe pręty bramy ktoś włożył cztery czerwone i białe goździki.

- 14.01 - "Katastrofa w Smoleńsku to dopełnienie strasznych ofiar wojny, ale jednocześnie wezwanie dla nas do budowania dobra wspólnego narodu" - powiedział PAP prymas Polski abp Henryk Muszyński, metropolita gnieźnieński

- 14.29 - PAP publikuje oświadczenie marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego: "Naród poniósł niepowetowaną stratę. Wydarzyła się jedna z największych tragedii w powojennej historii Polski. () ciągłość funkcjonowania Państwa Polskiego jest zapewniona. Zgodnie z art. 131 ust. 2 pkt 1 Konstytucji, w razie śmierci Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, do czasu wyboru nowego prezydenta w wyborach powszechnych, Marszałek Sejmu wykonuje obowiązki głowy państwa. W przewidzianym Konstytucją terminie ogłoszę datę wyborów na urząd Prezydenta RP. Od tej chwili las katyński będzie budził w nas wspomnienie również i dzisiejszej katastrofy. Stajemy z pokorą wobec wyroku losu, który w przedziwny sposób powiązał z tym miejscem kolejny dramat naszego Narodu. Wszystkich nas jednoczy doświadczenie tej tragedii i głęboki smutek. Rodzinom zmarłych towarzyszymy w ich cierpieniu. W imieniu wszystkich Polaków składam im najszczersze wyrazy współczucia. Z dniem dzisiejszym ogłaszam siedmiodniową żałobę narodową".

- 14.35 - PAP publikuje oświadczenie premiera Donalda Tuska: "Takiego dramatu współczesny świat nie widział. () Chciałem w imieniu wszystkich Polaków złożyć najgłębsze wyrazy współczucia i kondolencje rodzinie tragicznie zmarłego pana prezydenta Lecha Kaczyńskiego, jego córce, matce, wnuczkom, bratu, a także rodzinom wszystkich, którzy tam zginęli"

- 14.45 - Oświadczenie prezydium Komisji Episkopatu Polski: "Kościół katolicki w Polsce jednoczy się w tym trudnym momencie z Rodakami w Kraju i na obczyźnie w trosce o Ojczyznę, gorąco polecając jej losy Bożej Opatrzności. Każde polskie serce przepełnione jest dzisiaj żalem i bólem. Ale szczególne współczucie wyrażamy rodzinom i przyjaciołom tych, którzy zginęli na pokładzie samolotu. () Niech Zwycięzca śmierci otworzy bramy Bożego Miłosierdzia przed tymi, którzy zginęli, niech ukoi ból serca tych, którzy ich opłakują, a zjednoczoną w bólu Ojczyznę umacnia swoim błogosławieństwem"

- 14.56 - Depesza PAP: Na teren lotniska przywiezione zostały pierwsze dwie trumny. Rosjanie w rejon katastrofy ściągnęli też żołnierzy, agregaty prądotwórcze i inny specjalistyczny sprzęt. Bramę, przy której zgromadzeni są dziennikarze co chwila mijają kolejne samochody

- 14.57 - Telegram papieża Benedykta XVI do marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego: "Głębokim bólem napełniła mnie wiadomość o tragicznej śmierci Pana Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, jego żony oraz osób, które towarzyszyły mu w drodze do Katynia"

- 15.13 - Marszałek Sejmu Bronisław Komorowski ogłasza tygodniową żałobę narodową: "W obliczu niewątpliwie ogromnej narodowej tragedii jesteśmy wszyscy razem, nie ma dzisiaj ani prawicy, ani lewicy, nie ma podziałów, nie ma różnic. Jesteśmy razem w wyrazach współczucia kierowanych do rodzin osób, które zginęły koło lotniska w Smoleńsku"

- 15.14 - Oświadczenie marszałka Senatu Bogdana Borusewicza: "Dotknęła nas jedna z największych tragedii we współczesnej historii Polski"

- 15.35 - Polscy posłowie do Parlamentu Europejskiego wraz ze swoimi współpracownikami wydali wspólny komunikat: "W obliczu niewyobrażalnej tragedii (...) pogrążeni i zjednoczeni w bólu i żałobie, wstrząśnięci rozmiarami katastrofy, składamy wyrazy głębokiego współczucia oraz łączymy się w modlitwie z rodziną Prezydenta Lecha Kaczyńskiego i rodzinami ofiar"

- 15.47 - Rosyjski minister ds. nadzwyczajnych Siergiej Szojgu informuje, że ciała ofiar katastrofy będą wydobywane z samolotu i składane do trumien na lotnisku w Smoleńsku, skąd zostaną przetransportowane do Moskwy, gdzie zaplanowano dokonanie identyfikacji. Szojgu przekazał, że samolot rozpadł się na dwie części; jedna od drugiej leży w odległości 800 metrów. Dodał, że rozpoczęło się wydobywanie ciał z samolotu. Niektóre z nich - jak mówił - są spalone i rozrzucone wokół resztek samolotu

- 16.01 - Odnaleziono obie czarne skrzynki polskiego samolotu rządowego, który rozbił się w Rosji - podało rosyjskie Ministerstwo ds. Sytuacji Nadzwyczajnych. Rozpoczęto ich ekspertyzę

- 16.15 - Ciało prezydenta Lecha Kaczyńskiego zostało znalezione na miejscu katastrofy - podała agencja prasowa RIA-Nowosti, powołując się na wysokiej rangi przedstawicieli rosyjskich sił bezpieczeństwa

- 16.37 - Uroczystą procesją rozpoczęła się msza żałobna w intencji ofiar katastrofy w Smoleńsku w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu. "Ten dzień wpisuje się w historię Polski jako dzień tragiczny" - mówił do zgromadzonych proboszcz ks. Zygmunt Malacki

- 17.22 - Depesza PAP: "Jeszcze zanim marszałek Sejmu formalnie ogłosił żałobę narodową, w całym kraju opuszczone zostały flagi państwowe, bandery na statkach. Na czarny zmieniły się kolory stron internetowych, m.in. kancelarii prezydenta, premiera, wszystkich ministerstw, IPN, RPO i poszczególnych służb - np. policji, Straży Granicznej, BOR. Na polecenie komendanta głównego policji czarne wstęgi umieszczone zostały też przy policyjnych radiowozach. W związku z wprowadzeniem żałoby narodowej w Warszawie zarządzono od godz. 18 w sobotę do piątku, 16 kwietnia zarządzono opuszczenie do połowy masztu flagi m.st. Warszawy na budynkach urzędowych, oflagowanie środków komunikacji miejskiej flagami przystrojonymi kirem i odwołanie wszelkich miejskich imprez o charakterze rozrywkowym. Prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz zwróciła się z apelem do organizatorów imprez o ich odwołanie bądź ograniczenie. () Przez cały dzień mieszkańcy stolicy składali kwiaty i zapalali znicze przed Pałacem Prezydenckim. Wielu warszawiaków wywiesiło flagi na oknach i balkonach swoich mieszkań, flagami przystrojonych jest też wiele samochodów, które jeżdżą po stołecznych ulicach. Wystawiane są też księgi kondolencyjne - przed Pałacem Prezydenckim wystawiono ich osiem. () W całym kraju odwoływane są też imprezy kulturalne i sportowe. Stacje radiowe nadają spokojną muzykę, stacje telewizyjne i portale internetowe zmieniły kolorystykę na ciemną. Zamknięto część kin i teatrów, nieczynne są również kluby, odwoływana jest większość weekendowych imprez i koncertów

- 19.14 - Depesza PAP: Brat prezydenta Lecha Kaczyńskiego, Jarosław Kaczyński, przyleciał do Witebska, na Białorusi, skąd uda się do odległego o 160 km Smoleńska. () Prezydent Białorusi Alaksandr Łukaszenka polecił władzom regionalnym udzielenie wszelkiej niezbędnej pomocy stronie polskiej

- 19.39 - rosyjski minister ds. sytuacji nadzwyczajnych Siergiej Szojgu poinformował, że wydobyto ciała wszystkich 96 ofiar katastrofy polskiego samolotu rządowego

- 20.30 - marszałek Sejmu Bronisław Komorowski wygłosił telewizyjne orędzie: "W obliczu naszego narodowego dramatu jesteśmy razem. Nie ma podziału na lewicę i prawicę. Różnice poglądów, wyznania nie mają dzisiaj znaczenia"

- 21.00 Premier Donald Tusk przyjechał do Smoleńska na miejsce katastrofy. Jest tam też szef rosyjskiego rządu Władimir Putin.

- 21.39 - Depesza PAP: Premierzy Rosji i Polski, Władimir Putin i Donald Tusk, złożyli wspólnie wiązanki kwiatów na miejscu katastrofy. Tusk uklęknął na chwilę przy szczątkach maszyny. Putin stał obok niego; przeżegnał się.

- 22.16 - Jarosław Kaczyński zidentyfikował zwłoki prezydenta Lecha Kaczyńskiego i jego żony Marii Kaczyńskiej. Poinformował o tym PAP poseł PiS Maks Kraczkowski. Jarosław Kaczyński wyjechał już ze Smoleńska do Witebska, skąd odleciał do Polski.

- 22.22 - Centrum Informacyjne Rządu: Donald Tusk wyjechał ze Smoleńska

- 22.52 - Do Moskwy dotarły pierwsze trumny z ofiarami katastrofy - poinformowano podczas bezpośredniego łącza premierów Polski i Rosji - Donalda Tuska i Władimira Putina z ministerstwem zdrowia i władzami lotniska Domodiedowo.

- 23.00 - "To także nasza tragedia" - oświadczył premier Rosji Władimir Putin w przesłaniu do Polaków, wyemitowanym w polskich mediach. Zapewnił, że komisja państwowa - która została utworzona w Moskwie - zrobi wszystko, żeby pomóc i wesprzeć w "tym trudnym okresie" rodziny tych, którzy zginęli, rodziny które zaczynają zjeżdżać się do Moskwy.