Zbankrutowana archidiecezja

To pierwszy taki przypadek w Ameryce - ale nie ostatni. Wszystko jest wynikiem niebotycznych odszkodowań wypłacanych ofiarom molestowania seksualnego przez księży Stwierdzenie przez sąd bankructwa powoduje zawieszenie wszystkich procesów bankruta (dlatego właśnie wielkie firmy mające problemy np. z wypłatą odszkodowań decydują się na taki krok). Po ogłoszeniu bankructwa nad majątkiem archidiecezji i jej księgami finansowymi przejmuje pełną kontrolę specjalny sędzia. I to on będzie decydował, co zostanie wypłacone i kiedy, oraz jakie aktywa zostaną sprzedane, by zwiększyć przychody. Arcybiskup Portland John Vlazny ogłosił decyzję o bankructwie we wtorek, tuż przed rozpoczęciem procesu, w którym dwaj mężczyźni domagali się odszkodowań od archidiecezji za to, że 30-40 lat temu - gdy byli dziećmi - napastował ich seksualnie jeden z księży. Ten sam ksiądz uprawiał jeszcze seks z kilkudziesięcioma dziećmi w różnych parafiach diecezji. Mimo skarg na księdza pedofila biskupi przenosili go z parafii do parafii, nie ostrzegając o jego skłonnościach ani proboszczów, ani parafian. Biskup Vlazny, który uznaje winę diecezji, z kilkudziesięcioma skarżącymi zawarł ugody pozasądowe, wypłacając im w sumie 53 mln dol. Jednak dwaj mężczyźni, których proces miał rozpocząć się we wtorek, domagali się w sumie prawie 150 mln dol. odszkodowania. - Nasza szkatułka ze złotem jest już pusta - oświadczył arcybiskup. - Występując o ogłoszenie bankructwa, nie chcemy uniknąć odpowiedzialności. Chodzi o to, by pieniędzy starczyło dla kilkudziesięciu kolejnych ofiar, których sprawy nie trafiły jeszcze do sądu. No i o to, by nasze parafie mogły dalej istnieć. Wystąpienie o bankructwo automatycznie zatrzymało mający się rozpocząć proces. Większość ekspertów (zarówno od spraw kościoła, jak i ekonomistów) nie jest pewna, co dokładnie oznacza bankructwo diecezji. Wszystko dlatego, że to pierwszy taki przypadek w historii. Według wstępnych ustaleń kościoły w Portland będą dalej działały, być może zostaną sprzedane niektóre budynki lub katolickie szkoły. Prawo kościelne szanuje autonomię poszczególnych parafii - amerykańscy biskupi nie mogą samowolnie przejmować np. ich nieruchomości lub funduszy charytatywnych. Jednak teraz sędzia wcale nie musi uznawać tych zasad. Do tej pory Watykan mocno naciskał na biskupów, by finanse nie wymknęły się spod kontroli Kościoła. Wystąpienie o ogłoszenie bankructwa rozważało już wcześniej kilka amerykańskich diecezji, ale w ostatniej chwili znajdowano jakieś kompromisowe rozwiązanie. Arcybiskup w Bostonie - gdzie było najwięcej przypadków molestowania przez księży - sprzedał np. za kilkadziesiąt milionów dolarów siedzibę biskupów oraz wprowadził drakońskie cięcia budżetowe, zamykając kilkadziesiąt parafii. Likwidację parafii prowadzą biskupi w całej Ameryce - zniknie kilkaset z nich. Jednak szczególnie w mniejszych diecezjach - takich jak Portland - majątek kościelny jest za mały, by pokryć odszkodowania. Skandal z molestowaniem seksualnym dzieci przez księży wybuchł w 2002 roku w Bostonie. Szybko okazało się, że nie są to jednostkowe przypadki, gdyż dotyczą dziesiątków księży i setek, a być może tysięcy, dzieci w całej Ameryce. Większość przypadków molestowania miała miejsce w latach 70., 80. i na początku lat 90., jednak wyszły na jaw dopiero teraz, gdy ofiary dorosły i odważyły się przyznać do tego, co robili z nimi księża pedofile. W całej Ameryce diecezje wypłaciły ofiarom molestowania już ponad 500 mln dolarów i na tym nie koniec. Kilka diecezji - np. Tuscon w Arizonie - będzie pilnie śledziło przypadek z Portland i już zapowiada, że wystąpi o bankructwo jesienią. - Stwierdzenie arcybiskupa Vlaznego o tym, że szkatułka ze złotem jest już pusta, uwłacza nam - stwierdził adwokat dwóch mężczyzn skarżących diecezję w Portland. - Podaliśmy do sądu instytucję, która nie tylko tolerowała gwałty na dzieciach, ale i je ukrywała. A teraz zachowuje się, jakby była ofiarą.