Kalwinizm i... szwajcarskie zegarki

W książce "Ład czasu - punktualność jako symptom XVI-wiecznej Genewy" Max Engamarre zwraca uwagę, że szwajcarsko-francuski reformator Jan Kalwin (1509-1564) nieustannie przypominał wiernym, że muszą być świadomi każdej minuty swego życia. Zdaniem Engamarre'a, to właśnie Kalwin dzięki swoim naukom nadał wartość czasowi w społeczeństwie europejskim. Naukowiec udowodnił to porównując rozkład dziennych zajęć katolików i kalwinistów w 1560 roku. Wynika z tego, że katolik miał zupełnie dowolny przebieg dnia między modlitwą poranną i wieczorną, natomiast protestant szczegółowo planował każdy dzień. W tamtych czasach wszyscy mieszkańcy Genewy rozpoczynali dzień już o 4.00 rano i kończyli go odpowiednio wcześnie. Warto w tym miejscu przypomnieć poglądy wybitnego socjologa Maxa Webera (1864-1920), który twierdził, że na rozwój kapitalizmu olbrzymi wpływ miała etyka protestancka, szczególnie kalwińska.