Polski Kościół nie wie dokąd iść?

- W episkopacie wyraźnie widać podział na zwolenników i przeciwników Radia Maryja. Która grupa jest liczniejsza? - Rydzyk się podoba większości polskiego episkopatu, bo przeważają w nim biskupi o nastawieniu tradycyjnym. Jeżeli nawet nie sprzyjają samemu Rydzykowi, to na pewno mentalności, którą on reprezentuje. Trzeba jednak od razu zauważyć, że podział na zwolenników i przeciwników Radia Maryja nie pokrywa się ściśle z innym podziałem – na tradycjonalistów i liberałów. Episkopat jest rozdarty. Rydzyk ma zwolenników tylko wśród tradycjonalistów, ale przeciwników zarówno wśród liberałów, jak Życiński czy Muszyński, jak i wśród tradycjonalistów. - Kogo, na przykład, wśród tych ostatnich? - Niewątpliwie Glempa, Gocłowskiego, Liberę. Myślę, że również ostrożnie przeciwny Rydzykowi jest przewodniczący episkopatu Michalik, zdecydowany przecież tradycjonalista. Są to hierarchowie najbardziej zbliżeni do modelu otwartego tradycjonalizmu, jaki reprezentował Jan Paweł II. Odznacza się on silnym, źródłowym przywiązaniem do tradycji, ale jednocześnie próbą zrozumienia i dialogiem z tym, co nowe, liberalne. - Którzy biskupi są z kolei największymi zwolennikami ojca dyrektora? - Biskup Zawitkowski, który występował podczas ostatniego „zlotu moherowych beretów”. Także Głódź: komisja ds. Radia Maryja pod jego przewodem zupełnie zamarła. Nawet jednak zwolennicy Rydzyka, z wyjątkiem paru skrajnych entuzjastów, uznają hierarchiczność władzy kościelnej. Nie zgodzą się, by Rydzyk stał się przywódcą alternatywnym wobec hierarchii. - Póki szef RM nie występuje w sposób jawny i otwarty przeciw niej, ma ich przyzwolenie. Jeżeli jednak przekroczy granicę, to napotka na opór. Jeszcze trzy lata temu zdarzały mu się otwarte wystąpienia przeciw hierarchii, ale dostrzegł, że to niebezpieczna gra. Został zresztą ostrzeżony przez sprzyjających mu biskupów. - A biskupi liberałowie? Ryszard Bender cieszył się w wywiadzie dla ŻW, że na palcach jednej ręki można policzyć biskupów krytykujących Rydzyka... - Od razu można zareplikować Benderowi, że na palcach jednej ręki można policzyć też tych, którzy jawnie wygłaszają apologie Radia Maryja. Biskupi to dyplomaci, bardzo rzadko któryś z nich wypowiada się wyraziście. - Po sukcesie politycznym RM kościelni liberałowie, w typie bpa Pieronka, chyba jednak tracą na znaczeniu? - Tak, ostrzejsi liberałowie są w wyraźnej defensywie. Nie ma w tej chwili mechanizmów, które by ich mogły wydźwignąć. Ale jednocześnie tradycjonaliści są bezradni. Bo nie mają lidera, kogoś, kto nakreśliłby drogę dla polskiego Kościoła. - Abp Michalik nie może pełnić takiej roli? - Jest dobrym, pragmatycznym przywódcą Kościoła na czas przejściowy, ale na pewno nie charyzmatycznym liderem. Po śmierci Jana Pawła II wyczuwa się zagubienie spowodowane brakiem tego wielkiego autorytetu, a tymczasem następcy nie widać. Próba wykreowania arcybiskupa Dziwisza na nowego lidera też nie zakończy się, moim zdaniem, sukcesem. Część episkopatu chciała go kreować, działały w tym kierunku również media, ale te usiłowania spełzły na niczym. Dziwisz jest spontaniczny, otwarty, to jak gdyby pomazaniec Jana Pawła II, co się liczy. Nie jest to jednak hierarcha z charyzmą. Mówi się też, że jest bliższy duchowo Radiu Maryja niż „Tygodnikowi Powszechnemu”. - A arcybiskup Macharski? On jest bardzo charyzmatyczny. - Gdyby nie był taki stary, to rzeczywiście mógłby być idealnym moralnym i duchowym autorytetem polskiego Kościoła. Ma rzadką wśród hierarchów polskich głęboką duchowość, poczucie tego, co określano sensus catholicus. To człowiek bardzo przywiązany do tradycji, wyraziście duchowy, a mało polityczny, w odróżnieniu na przykład od liberała Pieronka czy zwolennika Radia Maryja Zawitkowskiego. Ale, niestety, Macharski jest już na emeryturze.