Chrześcijanie wychodzą z katakumb

W Paryżu takiego cudu nie było. W połowie czerwca mer stolicy, socjalista Bertrand Delanoe przedstawił projekt uzupełnienia historycznej nazwy dziedzińca przed katedrą: "Parvis de Notre Dame" o drugi człon: "Place Jean Paul II". Poparli go członkowie władz miasta z centroprawicy, a także rajcy socjalistyczni. Delanoe, nieukrywający homoseksualizmu, wyjaśnił, że nigdy nie zgadzał się z Janem Pawłem II w kwestiach społecznych i obyczajowych. Uznał jednak "historyczne zasługi" papieża dla dialogu chrześcijan z żydami i muzułmanami, jak również jego rolę w odzyskaniu wolności przez kraje Europy Środkowo-Wschodniej. Oburzenia nie kryły formacje wojującej "lewicy laickiej": komuniści, Zieloni, lewicowi radykałowie i "obywatelscy republikanie". Według najbardziej skrajnych opinii zmarły papież winien był stanąć przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym za współudział w zbrodniach przeciwko ludzkości. Tak interpretowali jego stanowisko w sprawie aborcji i antykoncepcji. Federacja Wolnej Myśli protestowała przeciw "łączeniu kultu katolickiego z miejscem publicznym". Imię Jan Paweł II nazwała "pseudonimem niejakiego Karola Wojtyły". Na wirażu Ojciec Denis Lecompte kwituje to smutnym milczeniem. Nauka Kościoła katolickiego nie jest administracyjnie narzucona, można się z nią nie godzić - ale nie sposób wyrywać chrześcijańskich korzeni Francji. - A my przestaliśmy je pielęgnować. Wokół plenią się chwasty. Więc jak mają obrodzić owoce? - pyta. I ciągnie: - Jesteśmy na cywilizacyjnym wirażu. Znikają ważne punkty odniesienia. Drogowskazy wyznaczające szlak. Takim punktem odniesienia był Jan Paweł II. Mają rację gazety, które dostrzegają, że właśnie dzięki Niemu we Francji odradza się wiara, a chrześcijanie stają się bardziej widoczni. Jakby drugi raz wychodzili z katakumb. Uroczystości w Cambrai, poza prasą lokalną i katolicką, zauważył tylko "Le Figaro". Konserwatywny dziennik napisał, że "Francja wyznaje kult Jana Pawła II", co jest uogólnieniem nieprawdziwym. Nawet w Cambrai padały głosy, że nowa nazwa placu skomplikuje życie mieszkańcom: będą musieli zmieniać adres. Katolicki "La Croix" opublikował wyniki sondażu, które wskazują, że katolicy stanowią 65 proc. ludności Francji, o 10 proc. mniej niż przed 20 laty. Wzrósł (do 27 proc.) odsetek osób deklarujących się jako "bez wyznania". Ale w Cambrai więcej niż narzekań było okrzyków: santo subito! Są i inne znaki. 15 sierpnia 2003 roku katolicy współpracujący z rektorem katedry Notre Dame zorganizowali procesję na Sekwanie. Nie byli pewni, czy uda im się wskrzesić tradycję. Zainteresowali niewiele ponad tysiąc osób. W tym roku chętnych były już cztery tysiące. - Niegdyś podobne uroczystości były jak słupy milowe naszej wiary. Ścięto je, a może spróchniały. Teraz stawiamy je na nowo, choćby na Sekwanie - mówi Jean-Pierre Cartier, emerytowany profesor historii. - Nie wszystkim to się podoba, nieraz słyszymy przykre słowo, nawet wyzwiska. Jednak jestem przekonany, że mamy do czynienia z odradzaniem się pobożności. Nie tej powierzchownej, na pokaz i od święta, ale głębokiej - bo spontanicznej. Nie mam wątpliwości, że Francja zawdzięcza renesans wiary Janowi Pawłowi II. Nie na darmo odwiedzał nasz kraj równie często, jak Polskę. Święto religijne w Cambrai przeradza się w święto miasta. Festyn gromadzi więcej ludzi niż procesja. Bardziej niż wspólna modlitwa kuszą karuzele, strzelnice, zderzające się samochodziki. Ojciec Lecompte, dziarski 60-latek, pewnie wolałby zderzyć się z merem, niż odpowiadać na natrętne pytania. Czy Francja jest rozdarta między tradycją "najstarszej córki Kościoła" i współczesnością "republiki laickiej"? - Jestem szczęśliwy, że w moim mieście, na placu Jana Pawła II, żadnego rozdarcia nie widać - odpowiada. GRZEGORZ DOBIECKI z Cambrai