Europejski rok dialogu międzykulturowego

Doświadczenie integracji europejskiej staje się dla nas dziś coraz bardziej konkretne nie tylko w dużej swobodzie poruszania się po kontynencie, albo w ekonomicznych i administracyjnych wyzwaniach, ale również uświadamia coraz większe zróżnicowanie kulturowe naszego środowiska. Procesy integracyjne i globalizacyjne wpłynęły na zwiększenie wielokulturowego charakteru wielu państw, wzrost liczby używanych języków, odkrywanie korzeni etnicznych i poznawanie wyznań religijnych. W sposób oczywisty sytuacja ta mobilizuje do podjęcia dialogu, bo otwarcie na bogactwo różnorodności może i powinno odgrywać coraz bardziej istotną rolę nie w podziale, ale w umacnianiu europejskiej tożsamości i obywatelstwa. Parlament Europejski podjął w tym celu inicjatywę ustanowienia roku 2008 Europejskim Rokiem Dialogu Międzykulturowego. Jako wyraz uznania dla różnorodności kulturowej Europy i umiejętności czerpania z tradycji różnych kultur, Unia Europejska uruchomiła wsparcie dla projektów w każdym z państw członkowskich mających zmobilizować działanie społeczeństwa obywatelskiego. Chodzi o aktywne angażowanie się poszczególnych jednostek i grup w dialog, współpracę i wzajemne zainteresowanie. Dialog międzykulturowy stał się priorytetem Unii Europejskiej. W ramach Europejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego zostały wyodrębnione następujące zagadnienia: Kultura i media, Edukacja/Nauka, Migracja, Mniejszości, Wielojęzyczność, Religia, Miejsce pracy, Młodzież. Przyznanie tego, że wierzenia religijne stanowią część różnorodności kulturowej, wzbogacają społeczeństwo i przyczyniają się do spełnienia jednostki, znalazło właśnie praktyczny wymiar we wsparciu projektów społeczności lokalnych w tej dziedzinie. Działania edukacyjne promujące wiedzę, szacunek i otwartość na inne wyznania, zarówno wewnątrz konkretnej społeczności, jak też pomiędzy różnymi grupami, już istnieją. Oto przykłady. Mająca swoją siedzibę w Austrii, sieć architektów o nazwie ORTE zorganizowała wystawę architektury religijnej w Europie po 1989 roku. Przedstawiając rozwój konstrukcji kościołów, a zwłaszcza ich rolę w społeczeństwie, zdecydowano się na otwarcie debaty o znaczeniu kulturowej tożsamości europejskiej. Wystawa uzupełniona została albumem z 12 kościołami w Niemczech, Austrii i Polsce, których omówione zasady konstrukcyjne mają również przyczynić się do debaty o znaczeniu nowoczesnej architektury. Z kolei projekt z dziedziny bioetyki, adresowany do studentów z Belgii, Włoch i Holandii, ma na celu kształcenie studentów podejmujących badania naukowe lub zawodowe w tej dziedzinie, gdzie tak często konfrontować się trzeba z pytaniami i dylematami moralnymi. Chodzi o umiejętność rozwiązywania tych problemów ze szczególnym uwzględnieniem europejskiej tradycji filozoficznej i teologicznej, a więc koncepcji osoby ludzkiej, ciała, solidarności, znaczenia życia i śmierci, opieki, celów medycyny i technologicznych nakazów. Studenci podczas całego roku nauki będą uczestniczyli w zajęciach prowadzonych na trzech różnych uniwersytetach, w języku angielskim i przy znakomitej opiece dydaktycznej, bo wyznaczono czterech profesorów na trzech studentów. Inne projekty z dziedziny religijnej w zakresie dialogu międzykulturowego w Belgii, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Holandii, Włoszech i Niemczech dotyczą podnoszenia świadomości i wzajemnego poznania pomiędzy chrześcijanami, muzułmanami i żydami, informowania i zachęcania do odkrywania siebie, przy jednoczesnym szacunku dla kultury i religii innych. Strona internetowa Europejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego (http://dialog2008.pl) zachęca do przyjrzenia się tego typu działaniom we własnym środowisku, i umożliwia ich wsparcie lub podzielenie się owocami z innymi. Społeczeństwo obywatelskie rozwija się więc również w tym wymiarze nawet drobnych działań międzykulturowych, takich, które ponad odrębność i wrogość stawiają dobro wspólne