Poznański Czerwiec: 53 rocznica

Wśród osób, które oddały hołd poległym 53 lata temu poznaniakom, był pierwszy niekomunistyczny premier, Tadeusz Mazowiecki. Przybyli także kombatanci Powstania Węgierskiego, jakie jesienią 1956 roku wybuchło w Budapeszcie i którego uczestnicy odwoływali się do wcześniejszych o cztery miesiące wydarzeń w Poznaniu.

Węgrzy przekazali pośmiertnie Romkowi Strzałkowskiemu – najmłodszej ofierze Poznańskiego Czerwca, który zginął w wieku 13 lat – medal „Chłopiec walczący w Budapeszcie”. Upamiętnia on Petera Mansfelda – młodego Węgra skazanego na śmierć po stłumieniu powstania w Budapeszcie.

Był to symboliczny gest podkreślający tragiczne podobieństwo losów obu chłopców, którzy patronują w Poznaniu krzyżującym się ze sobą ulicom. Także na ziemi węgierskiej uczczono pamięć Romka – jego imię nosi plac w Miszkolcu, gdzie stoi też pomnik młodego poznaniaka.

28 czerwca 1956

28 czerwca 1956 roku zbuntowani robotnicy Poznania wyszli na ulice, by zaprotestować przeciwko ciężkim warunkom pracy, niskim zarobkom i panującemu bezprawiu. Przeciwko demonstrującym komunistyczne władze skierowały wojsko i milicję. W wyniku krwawo stłumionego protestu zginęło – według oficjalnych danych – 57 osób, a około tysiąca odniosło rany.

W 1981 roku, w 25. rocznicę tragicznego protestu, w centrum Poznania wzniesiono pomnik Ofiar Czerwca 1956 w kształcie dwóch splecionych ze sobą monumentalnych krzyży. W 1997 roku modlił się w tym miejscu w intencji zabitych papież Jan Paweł II.

Przed obchodami 50. rocznicy Poznańskiego Czerwca w 2006 roku do znajdującej się na pomniku inskrypcji: „Za wolność, prawo i chleb”, dodano słowa: „O Boga”. W pobliżu monumentu odsłonięto też tablicę upamiętniającą modlitwę Ojca Świętego.