Katowice: będzie nowy dworzec PKP

W czwartek PKP zawarło umowę w tej sprawie z hiszpańską firmą Neinver, która zapewni finansowanie i zrealizuje projekt.

"Inwestycja w Katowicach jest pierwszym tego typu projektem o tak dużej skali w Polsce. Kolejnymi dworcami, które przejdą dużą modernizację, będą obiekty w Krakowie, Wrocławiu, Gdyni, Poznaniu i Warszawie" - zapowiedział prezes PKP Andrzej Wach.

Uczestniczący w podpisaniu umowy minister infrastruktury Cezary Grabarczyk przypomniał, że modernizacja dworców to jeden z elementów strategii dla kolei. Jak mówił, od niedawna możliwe jest dofinansowanie niektórych tego typu projektów z budżetu. Przedsięwzięcie w Katowicach opiera się jednak na środkach prywatnych.

"To pierwszy projekt przygotowany we współpracy z partnerem prywatnym. To wielki dzień (...). To będzie pierwszy w tej skali projekt w kolejnictwie i jestem przekonany, że znajdzie naśladowców. Liczymy, że w podobnym systemie zrealizujemy inwestycję na dworcu Warszawa Zachodnia" - ocenił minister.

Jego zdaniem, także planowane na 2014 r. rozpoczęcie budowy nowego Dworca Centralnego w Warszawie będzie realizowane z udziałem partnerów prywatnych.

W czwartek po raz pierwszy zaprezentowano projekt nowego dworca w Katowicach i jego otoczenia. W nowym dworcu zachowane zostaną najcenniejsze elementy starego, pochodzącego z początku lat 70. obiektu. Chodzi o sklepiające obecną halę kielichy z surowego betonu, ustawione w dwóch rzędach - po osiem. Stykają się ze sobą górnymi częściami, podpierając i jednocześnie współtworząc dach budynku. W obronie kielichów, uznawanych za unikatowy przykład tzw. brutalizmu w architekturze, występowali m.in. architekci.

Na obecnym Placu Wilhelma Szewczyka przed halą dworca, gdzie znajduje się m.in. dworzec autobusów komunikacji miejskiej, stanie kilkupiętrowy obiekt handlowy, a z boku budynek biurowy. Powstanie nowy, kameralny Plac Szewczyka, a dworzec autobusowy i biegnąca dziś tamtędy ulica Dworcowa zostaną przeniesione pod ziemię. Konstrukcje wszystkich obiektów mają być przeszklone, wokół powstanie nowa infrastruktura i zieleńce.

Przebudowa jest pomyślana tak, by przestrzeń wokół dworca była przeznaczona dla ruchu pieszego. Do każdego z budynków będzie można wejść z poziomu parteru, zniknie obecna kładka nad ulicą, prowadząca na dworzec. Do nowego głównego wejścia, ulokowanego między dwoma "kielichami", będzie prowadzić przedłużona ulica Stawowa. Powstanie podziemny parking na 1,2 tys. samochodów. Między dworcem a galerią handlową będzie eksponująca betonowe kielichy Aleja Mody.

Powierzchnia handlowa ma stanowić około trzecią część całej przestrzeni. W sumie powstanie ok. 52 tys. m kw. powierzchni handlowych i 24 tys. m kw. biur. 19 tys. m kw. będzie przeznaczone na działalność wystawienniczą i kulturalną. Projektanci zapewniają, że funkcje komunikacyjne i służące obsłudze pasażerów będą czytelnie oddzielone od części komercyjnej.

Procedury związane z wyłonieniem inwestora do przebudowy katowickiego dworca trwały ponad dwa lata. Do przetargu w 2007 r. stanęło 17 firm, rozmowy prowadzono z pięcioma. Jesienią ubiegłego roku wyłączność otrzymał Neinver, z którym w czwartek podpisano umowę. Prace budowlane mają rozpocząć się w przyszłym roku i zakończyć - w części dotyczącej samego dworca - w połowie 2012 r. Budynki wchodzące w skład wielofunkcyjnego centrum mają powstać w dalszej kolejności.

Prezes Wach przyznał, że projekt nie obejmuje m.in. modernizacji peronów ani prowadzących do nich tuneli, bo nie pozwala na to prawo. W najbliższych latach kolej ma jednak wyremontować perony, tunele i zadaszenie peronów. W zależności od wybranego wariantu prac ma to kosztować od 4 do 38 mln zł. Jednak kompleksowa modernizacja będzie możliwa dopiero po 2012 r.

W czasie trwania prac pasażerowie będą obsługiwani na tyłach dzisiejszego dworca, czyli od strony placu Oddziałów Młodzieży Powstańczej, a także w przystosowanym do tego celu tunelu, biegnącym pod czwartym peronem dworca. W razie potrzeby przed dworcem pojawią się też kontenery do obsługi pasażerów.

Katowicki dworzec należy do największych w Polsce. Codziennie przejeżdża tędy ok. 400 pociągów. Rocznie sprzedaje się tu ok. 3 mln biletów, a przez dworzec przewija się ok. 9 mln ludzi.

Neinver jest firmą z kapitałem hiszpańskim, działa na rynku nieruchomości w Hiszpanii, Włoszech, Polsce, Portugalii, Francji i Niemczech. W Polsce inwestuje od 2000 r. Firma wprowadziła na polski rynek centra typu outlet, otwierając w 2002 r. pierwsze tego typu centrum handlowe w Polsce - Factory. Potem, oprócz kolejnych takich centrów, uruchomiła również obiekty Futura Park, łączące centrum outlet i park handlowy. Największa dotąd inwestycja Nainver w Polsce to Galeria Malta w Poznaniu.