Górnictwo pod kreską

Aktualną analizę stanu branży przedstawiła podczas zorganizowanej w piątek w Katowicach konferencji "Górnictwo/Energetyka" kierująca departamentem górnictwa w resorcie gospodarki Aleksandra Magaczewska.

Tegoroczną sytuację branży determinuje kondycja produkującej węgiel koksowy Jastrzębskiej Spółki Węglowej (JSW), która najbardziej ze wszystkich producentów odczuła skutki kryzysu, głównie na rynku stali i koksu. Pozostałe spółki, produkujące węgiel energetyczny, osiągają zyski.

Według prognoz resortu, do końca roku nie uda się nadrobić ujemnego wyniku finansowego branży. W porównaniu do ub. roku, gdy w tym samym okresie górnictwo zanotowało kilkaset milionów zysku (na koniec roku sięgnął 741,5 mln zł), obecnie strata to niecałe 190 mln zł. Łączna strata po pierwszych dziewięciu miesiącach wynosiła blisko 290 mln zł.

Wydobycie od stycznia do października tego roku w porównaniu do analogicznego okresu ub. roku spadło o 5 mln ton węgla, natomiast sprzedaż o 10 mln ton. Spadek sprzedaży częściowo zrekompensował wzrost cen węgla energetycznego.

Jak zaznaczyła Magaczewska, od pewnego czasu znacząco poprawia się sytuacja na rynku węgla koksowego, którego sprzedaż - po tegorocznym załamaniu - wróciła już na ubiegłoroczny poziom. Niewiadomą pozostaje natomiast przyszłość rynku węgla energetycznego: ostrożne analizy ekspertów wskazują na utrzymanie tegorocznych wskaźników.

Magaczewska nie zgodziła się z opiniami, jakoby pogarszała się płynność finansowa spółek węglowych. Oceniła, że w porównaniu z końcem ub. roku wskaźniki te w poszczególnych spółkach bądź utrzymują się na tym samym poziomie, bądź nieznacznie poprawiają się. Od końca 2008 r. do września stan zobowiązań spółek obniżył się o 754 mln zł.

Według informacji resortu, na bieżąco swoje płatności realizuje Jastrzębska Spółka Węglowa; w Katowickim Holdingu Węglowym "obserwowany jest pewien spadek zobowiązań". Kompania Węglowa pod tym względem - zdaniem resortu - "utrzymuje się na pozycji - jak na tę spółkę - w sumie dobrej". Wiceprezes Kompanii Jacek Korski zaznaczył, że opóźnienie płatności spółka od wielu miesięcy utrzymuje "standardowo" na poziomie 58-60 dni.

Wiceprezes KHW Marek Klusek nie zaprzeczył w czwartek, że niektóre płatności Holdingu realizowane są z opóźnieniem 6-9 miesięcy. Wskazał natomiast, że Holding szuka sposobów restrukturyzacji finansowania. Przypomniał o zakładanym na 800 mln zł programie tzw. obligacji węglowych, który - jak mówił - zaczyna funkcjonować na poziomie oczekiwanym: powstaje już kolejka chętnych do objęcia obligacji na lata 2010-2011.

Szefowa departamentu górnictwa w MG dodała, że wdrożone przez spółki plany antykryzysowe mają doprowadzić do łącznych oszczędności rzędu ok. 2,5 mld zł. Zaznaczyła, że w efekcie ich wprowadzenia pierwotne, "ambitne plany inwestycyjne" zostały "zmniejszone nieznacznie" - o 150 mln zł. Mimo to wartość tegorocznych inwestycji ma być większa o 500 mln zł niż w ub. roku i zamknąć się kwotą 1,7 mld zł.

"Od dwóch lat widzimy, że poziom inwestycji jest o 500 mln zł co roku wyższy. Więc sytuacja jest trudna, ale nie jest dramatyczna. Nie można mówić, że pogarsza się sytuacja finansowa" - oceniła Magaczewska, przypominając, że w przyszłorocznym budżecie rząd uwzględnił też 400 mln zł na tzw. inwestycje początkowe.

Import węgla z zagranicy, w większości z Rosji, utrzymuje się na niezmienionym w stosunku do ub. roku poziomie ok. 10 mln ton rocznie. Choć w pierwszym kwartale - wskutek ubiegłorocznych niedoborów na rynku - ilość sprowadzanego węgla gwałtownie wzrosła, osiągając 50 proc. całości dotychczasowego importu, od kwietnia utrzymywała się poniżej skali ubiegłorocznej, zmierzając do 10 mln ton na koniec roku. Również eksport utrzymuje się na podobnym poziomie jak w zeszłym roku.

Przedstawiciele resortu podkreślali w czwartek, że prywatyzacja spółek węglowych poprzez giełdę - z zachowaniem pakietu kontrolnego przez Skarb Państwa - wciąż pozostaje w planach rządu. Spółki powinny przygotowywać się do prywatyzacji, jednak zanim ona nastąpi - zaznaczyła Magaczewska - należy zaczekać na ustabilizowanie sytuacji na rynku.