Odmówili złożenia bóstwom ofiary, zostali skazani na śmierć

Według legendarnej „Passio” Gerwazy i Protazy byli bliźniakami w rodzinie św. Witalisa i św. Walerii. Po śmierci rodziców rozdali swą majętność i prowadzili życie modlitwy i umartwienia. Skąpe informacje podają, że za panowania Dioklecjana ponieśli śmierć męczeńską - Gerwazy przez ubiczowanie, a Protazy przez ścięcie mieczem. 

Mówi o. Stanisław Tasiemski, dominikanin. 

W ikonografii Gerwazy i Protazy przedstawiani są jako młodzieńcy, czasami w stroju diakona. Ich atrybutami są narzędzia męki - bicz, miecz oraz palma męczeńska, wieniec zwycięstwa, krzyż, dyscyplina.