Rekordowa energia = nowe odkrycia?

Jedną z takich hipotetycznych cząstek jest bozon Higgsa - cząstka, od której (według teorii) zależy masa wszystkich innych cząstek (m.in. protonów, elektronów, neutronów). To od siły oddziaływania z cząstkami Higgsa miałoby zależeć czy cząstka jest lekka (jak np. elektron) czy ciężka (np. proton). Jak napisano w komunikacie prasowym CERN przesłanym PAP we wtorek, możliwe jest, że cząstka ta zostanie odkryta nawet w ciągu tych kilkunastu miesięcy, kiedy w LHC będzie dochodziło do zderzeń z energią ok. 7 TeV (teraelektronowoltów). "Szansa na odkrycie będzie, jeśli cząstka Higgsa ma masę ok. 160 GeV (gigaelektronowoltów). Jeśli jest znacznie lżejsza lub bardzo ciężka, to za tym podejściem będzie o wiele trudniej ją znaleźć" - napisano w komunikacie.

Natomiast, jak dodano, istnieje duża szansa na odkrycie którejś z tzw. cząstek supersymetrycznych. Teoretycy przewidują, że są to nieznane dotąd odpowiedniki wszystkich znanych cząstek elementarnych. Część z nich mogła już zaniknąć, po zmniejszeniu się gęstości materii we wszechświecie. Ale niektóre prawdopodobnie istnieją nadal. Z takich cząstek mogłaby np. składać się tzw. ciemna materia. Są to zagadkowe obiekty kosmiczne, które nie wysyłają widzialnego promieniowania (nie świecą), ale na pewno mają masę, bo wywołują przyciąganie grawitacyjne. "Detektory ATLAS i CMS będą mogły zebrać dane, które pozwolą im podwoić zakres energii, w których będą poszukiwały nieznanych cząstek. Do tej pory mogły szukać cząstek supersymetrycznych o masie do 400 GeV. Teraz będą mogły szukać cząstek o masie do 800 GeV" - napisano w komunikacie.

Projektowanie i budowanie akceleratora cząstek elementarnych LHC trwało 20 lat. Jest to wspólne przedsięwzięcie 20 państw europejskich zrzeszonych w Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN). Polska należy do tej organizacji od 1991 r. Decyzję o budowie akceleratora LHC podjęto w latach 80. Prace projektowe trwały do 1994 r., kiedy ostatecznie rada CERN zatwierdziła projekt. Akcelerator kosztował ok. 3 mld euro. Do jego budowy użyto zupełnie nowych, opracowanych specjalnie w tym celu technologii. Inauguracja akceleratora odbyła się we wrześniu 2008 r. Wkrótce potem LHC uległ poważnej awarii i nie działał przez ponad rok. W listopadzie ubiegłego roku udało się uruchomić instalację, która pracowała do końca roku. Zabrano wtedy dane na podstawie zderzeń przy stosunkowo niewielkich energiach. Po planowej przerwie zimowej akcelerator ruszył ponownie w marcu. Od tamtej pory sukcesywnie zwiększano energię wiązek, aż 19 marca udało się osiągnąć energię 3,5 TeV.