Upamiętnić dziedzictwo "Solidarności"

Umowę w sprawie inwestycji współfinansowanej ze środków unijnych podpisali w środę 14 lipca w Warszawie minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski, prezydent Gdańska Paweł Adamowicz oraz dyrektor ECS o. Maciej Zięba OP.

Europejskie Centrum Solidarności powstanie w dzielnicy Nowe Miasto, w historycznym miejscu przy Placu Solidarności w pobliżu Bramy nr 2, tuż za Pomnikiem Poległych Stoczniowców. Jego charakterystyczny kształt – bryła nawiązująca do formy statku – ma się wpisywać do stoczniowego krajobrazu okolicy i atmosfery miejsca i czasów, które będzie upamiętniać.

Budynek ECS będzie obiektem wielofunkcyjnym. Oprócz stałej ekspozycji o „Solidarności” pomieści m.in. bibliotekę z czytelnią na 100 tys. woluminów, mediatekę, sale konferencyjne i archiwa. Na terenie Centrum funkcjonować będzie ośrodek badawczo-naukowy i edukacyjno-szkoleniowy, odbywać się będą warsztaty poświęcone „Solidarności”, dostępna będzie też kawiarnia, restauracja i specjalistyczne księgarnie. Całkowita powierzchnia budynku wyniesie 29 tys. m kw. Prace budowlane rozpoczną się w listopadzie br., ich zakończenie planowane jest na październik 2013 r.

Spośród ok. 293 mln zł na budowę placówki, 153 mln zł na ten cel przeznaczyły władze Gdańska, a 140 mln zł dofinansowania ECS otrzyma z unijnego Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”.

Zdaniem ministra Zdrojewskiego, popisanie umowy jest zakończeniem "trudnej pracy nad powstaniem projektu, który poszerza sposób myślenia o "Solidarności". - Centrum będzie nie tylko placówką muzealną, ale i instytucją kulturalną o zakresie działania i klasie europejskiej - zaznaczył. - Dzisiejszy dzień, na półtora miesiąca przed obchodami 30. rocznicy powstania "Solidarności" jest także symbolicznym świętem "Solidarności" - dodał Zdrojewski.

Z kolei dyrektor ECS o. Maciej Zięba OP określił "Solidarność" jako "najbardziej rozwinięty ruch społeczny w dziejach świata", o którym należy przypominać Polakom i Europejczykom tak samo, jak mówi się m.in. o pokojowej działalności Mahatmy Gandhiego czy Martina Luthera Kinga.

Prezydent Gdańska Paweł Adamowicz wyraził zadowolenie, że na mapie krajowych instytucji kulturalnych pojawi się wreszcie instytucja upamiętniająca "radosny sukces narodowy", jakim było pokojowe powstanie "Solidarności". - Świętujemy nie nieudane zrywy narodowowyzwoleńcze, ale radosną historię - powiedział. Przypomniał, że w ruch solidarnościowy był prawdziwie obywatelski i skupiał różne środowiska. - Działali w nim zarówno wierzący, jak i niewierzący, konserwatyści i socjaldemokraci, to był ewenement na skale światową i chcemy o tym opowiedzieć - dodał Adamowicz.

Europejskie Centrum Solidarności powstało w 2007 r. Jest samorządowo-rządową instytucją kulturalno–edukacyjną. Jej celem jest m.in. upamiętnienie, rozwijanie i upowszechnianie przesłania i dziedzictwa „Solidarności” zwłaszcza wśród młodych pokoleń Polaków i społeczności międzynarodowej. Centrum ma także inspirować, w oparciu o idee „Solidarności”, nowe inicjatywy o charakterze obywatelskim. Dyrektorem ECS jest o. Maciej Zięba OP, założyciel i dyrektor Instytutu Tertio Millennio w Krakowie, w latach 1998-2006 prowincjał polskiej prowincji dominikanów, w latach 80. doradca NSZZ "Solidarność".