UE: Nowe przepisy socjalne

Chodzi o dyrektywę dotyczącą osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz ich małżonków (2010/41/UE), która - jak podkreśla KE - "wzmacnia prawo do ochrony socjalnej milionów kobiet na rynku pracy, promując wśród nich przedsiębiorczość".

"Nowe przepisy zapewniają w praktyce całkowitą równość kobiet i mężczyzn w życiu zawodowym, propagując przedsiębiorczość wśród kobiet oraz pozwalając tym, które prowadzą działalność na własny rachunek, zyskać lepszą ochronę w zakresie zabezpieczeń społecznych. Wzywam wszystkie państwa członkowskie do szybkiego przyjęcia nowej dyrektywy, co pozwoli obywatelom doświadczyć w życiu codziennym związanych z nią korzyści" - oświadczyła wiceprzewodnicząca KE i unijna komisarz ds. sprawiedliwości, praw podstawowych i obywatelstwa Viviane Reding.

Parlament Europejski zatwierdził tę dyrektywę 18 maja, natomiast państwa członkowskie UE poparły ją w Radzie UE 7 czerwca.

Około 16 proc. osób aktywnie zawodowych w UE pracuje na własny rachunek. W UE około 11 proc. osób prowadzących działalność na własny rachunek korzysta z pomocy małżonków i partnerów, pracujących w firmach rodzinnych, takich jak gospodarstwo rolne czy prywatna praktyka lekarska, na nieformalnych zasadach. Ci małżonkowie współpracujący są zazwyczaj całkowicie zależni od swojego partnera prowadzącego działalność, a w przypadku rozwodu, śmierci partnera lub upadłości narażeni są w znacznym stopniu na ryzyko ubóstwa.

Obecnie zaledwie jedna trzecia przedsiębiorców to kobiety. KE ma nadzieje, że nowe zasady zachęcą je do podejmowania działalności gospodarczej. Nowe przepisy przewidują, że kobietom prowadzącym działalność na własny rachunek oraz małżonkom współpracującym lub partnerom życiowym osób prowadzących działalność na własny rachunek przysługiwać będzie zasiłek i urlop macierzyński w wymiarze przynajmniej 14 tygodni, o ile się nań zdecydują. Po raz pierwszy, na poziomie unijnym, świadczenia z tytułu macierzyństwa zostały przyznane osobom prowadzącym działalność na własny rachunek.

Przepisy wprowadzają ochronę socjalną dla małżonków współpracujących i partnerów życiowych (uznanych za takich na mocy przepisów krajowych) - będą oni mieli prawo do świadczeń socjalnych (jak np. emerytury) na takich samych zasadach, jak osoby formalnie prowadzące działalność na własny rachunek, jeśli państwo członkowskie zapewnia tego rodzaju zabezpieczenia osobom pracującym na własny rachunek.

Państwa UE mają dwa lata na wdrożenie przepisów nowej dyrektywy do krajowych porządków prawnych. Jedynie w przypadku wystąpienia szczególnych trudności przewidziany okres można będzie przedłużyć o kolejne dwa lata.