Fundament w jednakowej godności

Pełna treść homilii metropolity katowickiego

Wśród zgromadzonych w jastrzębskiej świątyni Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła, nazywanej „kościołem na Górce”, obecny był m.in. przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek, przewodniczący NSZZ „Solidarność” Janusz Śniadek, wicepremier Waldemar Pawlak, obydwaj katowiccy biskupi pomocniczy Gerard Bernacki i Józef Kupny oraz słynny kapelan górników ks. Bernard Czernecki. Uczestnicy Mszy modlili się również za zmarłego prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i wszystkie ofiary smoleńskiej katastrofy.

Abp Zimoń w kazaniu przypomniał losy jastrzębskiej świątyni, ściśle powiązane z dziejami „Solidarności”. Wspomniał kapłanów, którzy pracowali ponad trzydzieści lat temu wśród górników, m. in. ks. Anzelma Skrobola, ks. Franciszka Pisulę.

Wspominając wydarzenia sprzed trzydziestu lat metropolita katowicki wyraził przekonanie, że solidarność, która narodziła się w Jastrzębiu, była owocem długiego i cierpliwego budzenia przez duszpasterzy pragnienia sprawiedliwości w ludziach, za których wzięli odpowiedzialność. „Solidarność” była owocem pracy niezliczonych i niestrudzonych, cichych ludzi, którzy na kolanach i na rozmowach rozbudzali w sobie pragnienie miłości i prawdy. „Solidarność nie powstała w gabinetach polityków, ani nie wymyślili jej uczeni” - powiedział abp Zimoń. „Jestem przekonany, że solidarność narodziła się głębokiego i przyjętego na serio przesłania Ewangelii”. Dodał, że szczególnie na Śląsku była przygotowana podczas pielgrzymowania ludzi pracy do Piekar Śląskich, do Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej. Przypomniał też, że męskie pielgrzymki do Piekar, gromadzące nadal rzesze uczestników, promował kard. Karol Wojtyła, późniejszy Jan Paweł II.

„Piekary Śląskie, z obrazem Matki Boskiej czczonym tam już 350 lat, i Jastrzębie - to dla ludzi pracy na Górnym Śląsku dwa filary ochronne” - stwierdził kaznodzieja, nawiązując do stosowanych w górnictwie metod wydobywczych, mających za zadanie chronić to, co znajduje się na powierzchni.

Nawiązując do przeczytanych podczas Mszy św. tekstów biblijnych wskazał, że Jezus w kazaniu na Górze podał warunki uczestnictwa w Jego Królestwie, ponieważ chce ukształtować wspólnotę, która już tu, na ziemi, będzie realizowała Bożą wolę. „Jesteśmy pokoleniem, które na własne oczy 30 lat temu ujrzało próbę realizacji Królestwa Bożego na polskiej ziemi” - podkreślił abp Zimoń, przywołując słynne słowa Jana Pawła II z pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi”.

Wspominając wydarzenia sprzed trzydziestu lat metropolita katowicki zwrócił uwagę, że wtedy wydawało się proste żyć widząc w drugim siostrę i brata, dzielić się tą niewielką ilością tego, co się miało, nie wstydzić się miłości do Boga i do bliźniego, umiłować prawdę. Powszechne dążenie do sprawiedliwości było w tamtych dniach nasycone piękną miłością, która nie szuka swego, nie dba o siebie, jest cierpliwa, życzliwa, czysta – po prostu piękna. „Zaczęło się myślenie w horyzoncie dobra wspólnego. A wolność to sposób istnienia dobra” - powiedział kaznodzieja. Zaznaczył, że wtedy odpowiedzią na zło nie było procesy przed trybunałami, lecz przesłanie Ewangelii.

Dużo uwagi abp Zimoń poświęcił wyjaśnianiu treści, jakie niesie termin „solidarność”, przywoływał przy tym liczne wypowiedzi Jana Pawła II. Sięgając do łacińskiego źródłosłowu powiedział, że w sensie dosłownym wskazuje on na świadomość, że jesteśmy zdolni do działania na gruncie doświadczenia głębokiej wspólnoty rodziny ludzkiej. „Solidaryzować się”, to znaczy wchodzić w położenie innych i angażować się dla innych. „Solidarność ma fundament w jednakowej godności wszystkich ludzi, którą chrześcijanie wywodzą z faktu stworzenia człowieka na obraz Boga” - zaakcentował abp Zimoń. Dodał, że „solidarność” oznacza zgodność w postępowaniu i dążeniach, jednomyślność oraz wzajemne wspieranie się. Solidarność może być jednak – z chrześcijańskiego punktu widzenia - traktowana także jako cnota moralna. „Tak więc solidarność wyrasta na podłożu fundamentalnego poczucia wspólnoty między osobami. Kiedy owo poczucie wspólnoty staje się świadomym wyborem, kiedy człowiek rozumie, że tak naprawdę nigdy nie jest sam, wtedy dopiero rozkwita solidarność. Doświadczenie solidarności ma głęboki wymiar etyczny” - mówił kaznodzieja.

Zwracając się do zebranych zauważył, że nie ma sensu narzekanie, iż wszystkiego nie udało się jeszcze zrealizować, że jest wiele niesprawiedliwości i deptania ludzkiej godności w Polsce i na świecie, że są podziały wśród ludzi dawnej „Solidarności”. Przypomniał, że po grzechu pierworodnym, gdy człowiekowi bliżej do zła niż do dobra, zawsze będziemy popełniali błędy.

„Jako ludzie wierzący musimy sobie uświadomić nasze ograniczenia. Narzekanie nie jest konstruktywnym działaniem. Ono niczego nie rozwiązuje” - podkreślił. Dodał, że jeśli są wokół nas ciemności ludzkich podziałów i nienawiści, to nie ma sensu narzekać na ich istnienie, ale w tych ciemnościach zapalać choćby najmniejsze promyki dobra. Jako przykład realizacji właśnie takiej postawy wskazał błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszko, który zło chciał zwyciężać dobrem.

„Ożywieni tą nadzieją, zdolni do nadziei wbrew nadziei, chrześcijanie muszą pokonać bariery ideologii i systemów, ale też osobistych niechęci i uprzedzeń, po to, aby nawiązać dialog z wszystkimi ludźmi dobrej woli, aby tworzyć nowe więzy stosunków społecznych i nowe formy solidarności” - apelował metropolita katowicki. Na zakończenie powiedział, że modli się, aby w nowych czasach spełniło się wołanie Jana Pawła II o to, abyśmy byli mocni i godni wypełnić jego marzenie o wolnym kraju solidarnych ludzi.

Przed końcowym błogosławieństwem abp Zimoń trzymał z rąk przewodniczącego śląsko-dąbrowskiej „Solidarności” Piotra Dudy związkowy medal. Odczytano też uchwałę XXIV krajowego zjazdu związku, zawierającą prośbę o ustanowienie bł. ks. Jerzego Popiełuszki patronem NSZZ „Solidarność”.