Bułgaria: 150 lat katolickiego Kościoła bizantyjsko-słowiańskiego

W niedzielę podczas Mszy w katolickiej katedrze egzarchalnej Wniebowzięcia NMP w Sofii bp Hristo Projkow stwierdził: „Chcemy być i zostać wiernymi wobec Watykanu, jako członkowie Świętego Kościoła Katolickiego. Dziękuje wszystkim braciom z całej Europy, a nawet z Syberii, którzy przybyli do nas by razem przeżywać tę rocznicę małego Kościoła w Bułgarii. To znak miłości, jaka istnieje między nami, bo jeden jest Bóg i jeden jest Kościół, do którego należymy”. Jubileuszowa modlitwa wdzięczności potrwa dziewięć miesięcy.

Kard. Leonardo Sandri podziękował demokratycznym przywódcom Bułgarii za wolność wyznania, której doświadczają katolicy, zarówno wschodniego, jak i zachodniego obrządku. Kardynał pozdrowił też patriarchę Bułgarii Maksyma i Święty Synod Kościoła Prawosławnego. Z kolei nuncjusz apostolski w Bułgarii, abp Janusz Bolonek, przeczytał list od Benedykta XVI do biskupów i wiernych w Bułgarii w związku z jubileuszem Kościoła katolickiego obrządku wschodniego.

W swojej prelekcji podczas uroczystości bp Hristo Projkow wyliczył kluczowe dla historii Kościoła katolickiego obrządku wschodniego w Bułgarii daty. Pierwszą z nich jest przybycie do starej stolicy Weliko Tyrnowo wysłanego przez Papieża Innocentego III w 1204 r., kard. Leona. 7 listopada namaszcza on arcybiskupa Bazylego na prymasa Kościoła w Bułgarii, a następnego dnia dokonano koronacji władcy Bułgarii. Kard. Leon ogłosił bułgarskiego władcę królem.

Świętowana wczoraj rocznica odnosi się do 1860 r., kiedy to Pius IX przyjął deklarację bułgarskiego Odrodzenia i duchowieństwa o przyłączeniu się do Kościoła katolickiego. Na arcybiskupa zjednoczonych unią Bułgarów został wybrany i wyświęcony mnich Josif Sokolski, a nowej społeczności nadano oficjalny statut. Dziś Kościół katolicki obrządku wschodniego jest obecny w całym kraju w 22 parafiach obsługiwanych przez 18 kapłanów. Pracują w nich zakonne wspólnoty zmartwychwstańców, karmelitów bosych, salezjanów, augustianów, a także eucharystek, karmelitanek bosych i oblatek.

Bp Projkow skupił się na ofiarach reżimu komunistycznego, kiedy to prześladowania i męczeństwo były prawdziwym świadectwem wiary bł. biskupa Evgenii Bosilkova i wszystkich zamordowanych księży katolickich w Bułgarii. Egzarcha przypomniał też wizytę Jana Pawła II w 2002 r. i beatyfikację trzech kapłanów, ofiar komunistycznego reżimu: Kamena Vicheva, Jozafata Szyszkowa i Pawla Dżidżowa.

Teren, na którym odprawiono jedną z liturgii, jest darem przyszłego papieża Jana XXIII z czasów, kiedy był on delegatem apostolskim w Bułgarii. Bp Projkow przypomniał także słowa Jana Pawła II, wygłoszone podczas jego wizyty w Bułgarii: „Przezwyciężmy rany przeszłości!” I dodał: „W świetle Jubileuszu skierujmy wzrok ku przyszłości Kościoła katolickiego”.

Jubileuszowe obchody w Sofii poprzedziło doroczne spotkanie katolickich biskupów obrządku wschodniego ze Starego Kontynentu. Poświęcone było ono kryteriom eklezjalności Kościołów wschodnich w świetle Soboru Watykańskiego II i nauczania Papieży. Żywo dyskutowanymi kwestiami były relacje katolickich Kościołów wschodnich ze Stolicą Apostolską oraz ich rola w dialogu ekumenicznym z prawosławiem. Omówiono również sprawy związane z duszpasterstwem katolickich emigrantów obrządku wschodniego w Europie. Uczestnicy spotkania w Sofii zapoznali się także z dziejami Kościoła w Bułgarii, w tym z martyrologią tamtejszych wyznawców Chrystusa w czasach komunizmu.