Sprawiedliwi wśród narodów potrzebni także dziś

Sandra Terracina od dwóch dekad zaangażowana jest w powstałe dzięki Piero Terracinie stowarzyszenie „Projekt pamięć”. Jego założyciel ocalał z zagłady, dzięki wsparciu przyjaciół i całe swe życie poświęcił na przybliżanie kolejnym pokoleniom dramatu Holokaustu, prowadząc wykłady na całym świecie. Wspierali go w tym ocalali z zagłady, rodziny ofiar, a także historycy, nauczyciele i prawnicy, nie tylko o żydowskich korzeniach. Mimo jego śmierci w ubiegłym roku dzieło to jest nadal kontynuowane.  

„Mimo że kolejni świadkowie zagłady odchodzą, pamięć o prześladowaniach rasowych musi jednak trwać i być memento dla kolejnych pokoleń” – mówi Radiu Watykańskiemu Sandra Terracina.

„W ostatnich latach wielu świadków masowych deportacji i osób ocalałych z obozów koncentracyjnych odeszło. Przekazali jednak pałeczkę świadectwa swoim następcom. W podtrzymywaniu pamięci duży nacisk kładziemy na zacieśnianie relacji z nauczycielami w całych Włoszech, współpracując w tym ze wspólnotą żydowską – mówi papieskiej rozgłośni Terracina. – Dla mnie osobiście te dwadzieścia lat pracy w stowarzyszeniu, to dzielenie się bogactwem doświadczeń jakie wyniosłam z rodziny. Jako drugie pokolenie pamiętamy, że gdyby nasi rodzice nie ocaleli, nas by nie było. Dla nas, Żydów pamięć o zagładzie jest imperatywem i zadaniem.“

Emilia D’Antuono, organizująca w Neapolu kongres z okazji Dnia Pamięci, wskazuje na znaczenie przypominania etosu „Sprawiedliwych wśród narodów świata”, zarówno tych upamiętnionych przez Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holokaustu Jad Waszem w Jerozolimie, jak i bezimiennych. „To ich postawa zapaliła na nowo nadzieję w mrokach totalitaryzmu” – mówi w rozmowie z papieską rozgłośnią.

„Ich upór w respektowaniu własnego sumienia i w trwaniu przy dobru jest świadectwem mówiącym o znaczeniu wolności człowieka, której nie jest w stanie zniszczyć nawet ideologia nazistowska. Udowodnili, że można pozostać człowiekiem nawet w sytuacjach ekstremalnych, kiedy łatwiej byłoby nie reagować, wtopić się w tłum, poddać lękowi – podkreśla Emilia D’Antuono. – Oni ocalili godność człowieka. Ich sumienie do końca potrafiło odróżnić dobro od zła, pójść za głosem rozeznania, o którym mówi Papież Franciszek. Nie były to jedynie historie ze szczęśliwym finałem, wielu swe wybory przypłaciło życiem.“

Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu to święto obchodzone w rocznicę wyzwolenia byłego Niemieckiego Nazistowskiego Obozu Koncentracyjnego i Zagłady Auschwitz-Birkenau. Zostało uchwalone przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2005 r. W tym dniu na całym świecie odbywają się wydarzenia oraz inicjatywy upamiętniające. Tegoroczne obchody mają przede wszystkim wirtualny charakter. Wiele organizacji i instytucji kultury przygotowało także specjalne materiały edukacyjne poświęcone temu zagadnieniu, z których mogą skorzystać uczniowie i nauczyciele. W sieci odbywa się wiele spotkań i konferencji.