Badanie: Uczniowie źle oceniają wywołane pandemią skutki zmian w szkole

Raport "Jak zmieniła się szkoła w czasie pandemii COVID-19? Doświadczenia uczniów i uczennic" to badawcze podsumowanie tego, co wydarzyło się w polskiej edukacji od wiosny 2020 do wiosny 2021. Badanie zostało zrealizowane przez firmę VULCAN wraz z Wydziałem Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wzięło w nim udział blisko 2 tys. uczniów z całej Polski.

Było to drugie badanie uczniów w czasie pandemii; poprzednie przeprowadzono w ubiegłym roku.

"Porównując wyniki z zeszłorocznymi warto podkreślić, że wzrósł odsetek uczniów, którzy wolą edukację zdalną, niż stacjonarną. Najważniejsze zmiany odnotowane przez uczniów w szkolnym życiu w trakcie pandemii są raczej negatywne niż pozytywne, szczególnie w obszarze relacji z rówieśnikami. W odczuciu 30 proc. badanych uległy one pogorszeniu" - podali organizatorzy badania w przekazanej PAP informacji prasowej.

W czerwcu 2020 ponad 60 proc. ankietowanych uczniów określiło, że wolałoby wrócić do szkoły, niż dalej uczyć się zdalnie. Blisko rok później niecałe 50 proc. przyznało, że woli uczyć się zdalnie, niż chodzić do szkoły. Natomiast 45 proc. ankietowanych uczniów chciałoby, żeby po pandemii szkoła pracowała w trybie hybrydowym.

Jak powiedziała cytowana w komunikacie prof. UAM dr hab. Sylwia Jaskulska, która kierowała zespołem badawczym, wzrost odsetka uczniów, którzy wolą edukację zdalną niż stacjonarną może wskazywać, że ten sposób realizowania obowiązku szkolnego jest wygodniejszy.

"Uczniowie uzyskują wyższe wyniki przy mniejszym zaangażowaniu. Choć zwiększyła się ta grupa uczniów, którym nie podoba się kształcenie zdalne, to i tak wybraliby je chętniej, niż stacjonarne" - powiedziała.

Z badania wynika, że choć coraz większa liczba uczniów polubiła zdalny tryb edukacji, zmalało przekonanie o tym, że szkoły w dalekiej przyszłości będą zdalne lub częściowo zdalne. Zdecydowanie mniejszy odsetek osób chciałby też, porównując do zeszłego roku, wprowadzić w przyszłości w szkołach tryb hybrydowy.

Zmiany, które zauważają uczniowie w szkolnym życiu w trakcie pandemii w porównaniu z czasem przed nią są raczej negatywne, niż pozytywne.

"Dotyczy to szczególnie relacji z rówieśnikami - te pogorszyły się w odczuciu 30 proc. osób. Znacznej grupie, bo aż 45 proc., pogorszyło się samopoczucie fizyczne. Wyjątkiem od reguły są wyniki w nauce i sposób spędzania wolnego czasu - w odniesieniu do nich aż 30 proc. uczniów zauważyło polepszenie" - podano.

Jan Koziarski ze współrealizującej badanie spółki ocenił, że wiele wskazuje na to, że uczniowie będą musieli na nowo nauczyć się, jak się uczyć w murach szkoły i w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem i kolegami.

"To, że tak wiele osób deklaruje wysoką sympatię dla zdalnej formy nauczania, może być interpretowane pozytywnie - kształcenie to przebiegało dobrze. Coraz częściej mówi się jednak - i na to też może wskazywać uzyskany przez nas wynik 20-35 proc. odpowiedzi negatywnych na pytania związane z chęcią powrotu do stacjonarnej szkoły - że z różnych powodów uczniowie boją się powrotu, albo nie chcą podejmować związanego z nim wysiłku" - podali autorzy badania.

Według prof. Sylwii Jaskulskiej zachętą do angażowania się w naukę w trybie stacjonarnym może być wykorzystanie narzędzi, aplikacji, komunikatorów internetowych w murach szkoły, a także organizowanie części zajęć pozalekcyjnych w formie online.

"Jak wskazują wyniki badania, uczniowie byliby zainteresowani formą hybrydową nauki i świetnie radzą sobie z obsługą sprzętów i narzędzi potrzebnych w edukacji zdalnej. Także nauczyciele nabyli w tym zakresie różnorodne kompetencje. Są to zasoby, na których należy budować nową, popandemiczną rzeczywistość szkoły. Nie zapominając oczywiście o innych potrzebach uczniów i szkoły, szczególnie tych związanych z relacjami i zdrowiem psychofizycznym" - podała.

Wykorzystany w badaniu kwestionariusz ankiety został rozesłany do uczniów korzystających z dziennika elektronicznego tworzonego przez VULCAN. Celem badania było poznanie szkolnych doświadczeń uczniów i uczennic w zakresie technicznego wymiaru edukacji zdalnej, organizacji nauki i czasu wolnego, relacji z ludźmi, zaangażowania w lekcje i w naukę, możliwości uzyskania pomocy, samopoczucia, a także określenie jak zmieniała się w ocenie uczniów szkoła i jak wyobrażają sobie oni jej przyszłość.