Co planuje Polska w ramach Paktu Euro Plus?

Liczący pięć stron dokument datowany na 28 kwietnia, przesłany zarówno do przewodniczącego Rady Europejskiej Hermana Van Rompuya, jak i szefa Komisji Europejskiej Jose Barroso, zawiera zobowiązania polskiego rządu w związku z przystąpieniem Polski na szczycie w marcu do Paktu Euro Plus. Każdy kraj miał do końca kwietnia przesłać swoje cele. "Chcemy wzmacniać filar gospodarczy unii walutowej, wprowadzać nową jakość do koordynacji polityki gospodarczej, zwiększać konkurencyjność, a tym samym zwiększać stopień konwergencji krajów UE" - napisał do obu polityków w liście dołączonym do programu reform premier Donald Tusk.

Pakt został otwarty dla krajów spoza euro pod warunkiem, że zobowiążą się zrealizować jego wymogi: co roku będą się politycznie zobowiązywać do zbliżania polityk gospodarczych w wybranych dziedzinach, takich jak wspieranie zatrudnienia, konkurencyjności gospodarczej i stabilności finansów publicznych.

I właśnie w tych dziedzinach Polska przedstawiła cele do realizacji, koncentrując się na 2011 i 2012 roku. Wbrew temu, co sygnalizowały polskie źródła dyplomatyczne w marcu, w dokumencie nie znalazły się natomiast zapisy o planach reformy emerytur mundurowych.

Najdłuższa lista reform dotyczy wspierania konkurencyjności. Są tu m.in.: reforma finansowania nauki, wsparcie początkujących naukowców (w tym przez nową agencję Narodowe Centrum Nauki i program Juventus Plus); powołanie Krajowych Naukowych Ośrodków Wiodących, czyli najlepszych uczelni publicznych i niepublicznych, które będą dostawać dodatkowe finansowanie przez 5 lat. Na tzw. "finansowanie projakościowe przeznaczonych zostanie w nowym roku akademickim 230 mln zł" - zapowiada dokument.

Dokument szczegółowo wymienia też planowane inwestycje w infrastrukturze drogowej, kolejowej, energetycznej i cyfrowej, które - podkreśla rządowy dokument - "są kluczem dla konkurencyjności oraz podstawą wspólnego rynku".

Zapowiada też ograniczenie barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, a także wspieranie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez ułatwienia w dostępie do kredytów. Utrzymane też będzie zamrożenie płac w sektorze publicznym. "Celem podniesienia konkurencyjności gospodarki wzrosną jedynie płace w dziedzinie nauki i edukacji" - podkreśla dokument.

W ramach wspierania zatrudnienia Polska zapowiada m.in. kontynuowanie polityki redukcji kosztów pracy poprzez utrzymywanie obniżonej składki rentowej z 13 po 6 proc. Ponadto program "Maluch", którego celem jest lepsza opieka nad dziećmi w wieku do 3 lat, ma dzięki zainwestowanym w 2011 roku 40 mln zł stworzyć 10 tys. miejsc pracy w instytucjach opieki nad małymi dziećmi. Znaczny rozwój programu planowany jest na 2012 rok.

W części poświęconej zwiększaniu stabilności finansów publicznych dokument podkreśla, że Polska ma już w konstytucji oraz ustawie o finansach publicznych reguły, których celem jest niedopuszczenie do przekroczenia przez państwowy dług limitu 60 proc. PKB, jakich nie mają inne kraje UE. Dodatkowo zapowiada wprowadzenie nowych regulacji, m.in. reguły wydatkowej w samorządach, która będzie określać dopuszczalną relację deficytu do dochodów. Poza obowiązującą od tego roku tzw. dyscyplinującą regułą wydatkową ma być nowa "trwała reguła fiskalna", która na stałe ograniczy wzrost wydatków publicznych w stosunku do PKB. Dokument zastrzega jednak, że do wprowadzenia takiej reguły potrzebne jest m.in. "usprawnienie procesu tworzenia budżetu i lepsza jakość sprawozdawczości w sektorze finansów publicznych".

Pakt Euro Plus zakłada zbliżanie narodowych polityk gospodarczych i jest pokłosiem pomysłów zaprezentowanych przez Francję i Niemcy, by zacieśnić integrację w ramach eurolandu poprzez silniejsze zarządzanie gospodarcze. Przewiduje koordynację w wybranych dziedzinach, takich jak konkurencyjność i klimat dla prowadzenia biznesu, innowacje, zatrudnienie, stabilność finansów publicznych czy koordynacja podatkowa. Kraje spoza strefy euro, które zdecydowały się na przyłączenie do Paktu, to Polska, Dania, Litwa, Łotwa, Rumunia i Bułgaria.