Turcja: Papieska nadzieja na prawne uznanie Kościoła

Papież zaznaczył, że tamtejsze Kościoły stanowią kontynuację pierwszych chrześcijańskich wspólnot, założonych przez apostołów. Na tej ziemi żyli też wielcy ojcowie Kościoła i odbywały się najważniejsze sobory, które ostatecznie zdefiniowały wyznanie wiary. Dzisiaj – zauważył Ojciec Święty – zdecydowaną większość tureckiego społeczeństwa stanowią muzułmanie. Misja kapłanów i zakonników niejednokrotnie jest ciężką próbą, a wspólnoty chrześcijańskie borykają się z licznymi problemami. „Pragnę wam jednak przypomnieć – powiedział Benedykt XVI – wszystkich tych chrześcijan, kapłanów i świeckich, którzy świadczyli o miłości Chrystusa, niekiedy za cenę największego daru ze swego życia”. Papież wspomniał tu m.in. rzymskiego kapłana Andrea Santoro, który został zamordowany przed trzema laty na fali rozgoryczenia, jakie wywołał w muzułmańskim świecie wykład Benedykta XVI w Ratyzbonie. „Niech ta wspaniała historia będzie dla waszych wspólnot nie tylko wspomnieniem wielkiej przeszłości, lecz zachętą do kontynuowania wyznaczonej w ten sposób drogi i dawania świadectwa o miłości Boga do każdego człowieka”. Benedykt XVI nawiązał też do Roku św. Pawła, który na terenie dzisiejszej Turcji się urodził i założył wiele wspólnot. Papież wyraził zadowolenie z faktu, że ustanowione przez niego obchody 2000-lecia narodzin Apostoła Narodów stały się wydarzeniem ekumenicznym, ponieważ również i inne Kościoły chrześcijańskie postanowiły przyłączyć się do tej inicjatywy. Ojciec Święty wspomniał też udział prawosławnego patriarchy Konstantynopola w zeszłorocznym Synodzie biskupów. W jego ocenie medytacja Bartłomieja I o Słowie Bożym była jednym z najważniejszych momentów zgromadzenia synodalnego. Dużo miejsca w swym przemówieniu Benedykt XVI poświęcił trudnym relacjom państwo-Kościół. Wynikają one m.in. z faktu, że Kościół katolicki nie posiada w Turcji osobowości prawnej. Również wolność sprawowania kultu jest dość ograniczona, co przejawiło się m. in. w czasie obchodów Roku Pawłowego. „Wspólnota chrześcijańska w waszym kraju żyje wewnątrz społeczeństwa kierującego się konstytucją, która gwarantuje świeckość państwa. Większość mieszkańców stanowią jednak muzułmanie” – zauważył Papież. Jest zatem bardzo ważne, aby chrześcijanie i muzułmanie mogli razem działać dla dobra człowieka, w obronie życia, na rzecz pokoju i sprawiedliwości. Rozróżnienie sfery obywatelskiej i religijnej jest niewątpliwie wartością, której należy strzec. „Państwo powinno jednak zagwarantować obywatelom i wspólnotom religijnym faktyczną wolność kultu i wolność religijną, nie godząc się na jakąkolwiek przemoc wobec wierzących, bez względu na ich religię – podkreślił Benedykt XVI. – W tym kontekście chcę powiedzieć, że znam wasze pragnienie szczerego dialogu z władzami w celu znalezienia rozwiązania różnych problemów waszych wspólnot, w tym kwestii prawnego uznania Kościoła katolickiego i jego dóbr” – dodał Papież. Ojciec Święty zapewnił biskupów, że dobrze zna ich Kościół. Zachowuje żywe wspomnienia z podróży, którą odbył do Turcji w 2006 r. Do końca Imperium Otomańskiego wspólnota chrześcijańska w Turcji była najliczniejsza na całym Bliskim Wschodzie. Obecnie jest najmniejsza, głównie na skutek rzezi Ormian w latach 1915-1917. Na początku XX w. chrześcijan było w Turcji ok. 2 mln, dziś pozostało zaledwie 150 tys., co stanowi 0,6 proc. społeczeństwa. Katolików jest 32 tys.