Nowy szef NATO

Jak poinformowały w piątek PAP źródła w NATO, wśród państw członkowskich jest "generalna zgoda", że to Stoltenberg przejmie pałeczkę od obecnego sekretarza generalnego, Duńczyka Andersa Fogh Rasmussena, którego kadencja upłynie 30 września obecnego roku.

Kilka dni temu kandydaturę Stoltenberga poparł publicznie brytyjski premier David Cameron. Media informowały, że miał on również poparcie Stanów Zjednoczonych, Niemiec i Francji.

W piątek Reuters podał, powołując się na również anonimowe źródła, że "jest porozumienie w sprawie kandydatury" Stoltenberga, co wkrótce zostanie oficjalnie ogłoszone. Jest to możliwe jeszcze w piątek.

Jens Stoltenberg, z wykształcenia ekonomista, był premierem Norwegią w latach 2000-2001 oraz 2005-2013. Za jego rządów Norwegia wsparła operacje NATO w Afganistanie i w Libii.

Analizując kilka dni temu jego szanse na zajęcie stanowiska szefa NATO, norweska telewizja publiczna NRK wskazała, że mocną stroną Stoltenberga jest umiejętność uzgadniania kompromisów. "Gdy stosunki z Rosją są najgorsze od zakończenia zimnej wojny, ważne jest, aby mieć sekretarza generalnego NATO, który może rozmawiać z Rosjanami i nie będzie zaostrzać konfliktu" - zauważyła NRK.

Za tym, aby to Norweg został nowym szefem NATO, przemawiać ma także zaangażowanie Norwegii. To jeden z nielicznych członków Sojuszu Północnoatlantyckiego, który nie zmniejszył wydatków na obronność.

Tradycyjnie naczelnym dowódcą wojsk NATO jest Amerykanin, zaś najwyższe polityczne stanowisko zajmuje Europejczyk. O stanowisko sekretarza generalnego Sojuszu ubiegał się oficjalnie były szef włoskiej dyplomacji Franco Frattini. Komentatorzy wymieniali też jednak w tym kontekście nazwiska szefa polskiej dyplomacji Radosława Sikorskiego oraz belgijskiego ministra obrony Pietera de Crem.

Szef NATO to jedno z kilku stanowisk międzynarodowych, które jest do obsadzenia w tym roku. Po majowych wyborach do Parlamentu Europejskiego wyłonieni zostaną także nowi przewodniczący Komisji Europejskiej, Rady Europejskiej oraz nowy szef unijnej dyplomacji.

Według dyplomatów wczesne porozumienie członków NATO w sprawie następcy Rasmussena pozwoli uniknąć sytuacji, że stanowisko to stanie się elementem targów między państwami oraz europejskimi partiami politycznymi o obsadę międzynarodowych stanowisk.