O miejsce dla klauzuli sumienia

„Klauzula sumienia i zapisy z ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty ograniczają prawo podstawowe człowieka, jakim jest wolność sumienia – mówił prof. Andrzej Zoll. –Ograniczenie prawa podstawowego powinno być bardzo precyzyjne, a tam nie mamy tej precyzji. Jeśli ustawa mówi, że klauzula sumienia jest wyłączona, jeżeli są „inne wypadki” wymagające niezwłocznego działania, to jest to nieokreślone precyzyjnie – te „inne wypadki” mogą być bardzo różnorodne. Z tego powodu, z tej niedookreśloności ograniczenia klauzuli sumienia wynika moim zdaniem niekonstytucyjność tego przepisu” – wyjaśniał prawnik.

Obecnie preferowany model lekarza to – wg prof. Chazana – lekarz neutralny moralnie i religijnie, prawie bez świata wartości i sumienia. „Powinien być grzeczny i uprzejmy, ale bez poglądów. Konformista z przekonania albo konformista po przejściach. Lekarz ma spełniać wszystkie życzenia pacjenta, nawet te nieuzasadnione jego potrzebami zdrowotnymi” – mówił dodając, że dziś lekarz, oprócz swojego zawodu ma wykonywać także inne zawody, do których nie jest przygotowany, np. zawód sędziego.

„Lekarz ma podejmować decyzje, czy dziecko będzie żyło czy nie. Czy człowiek starszy ma być poddany eutanazji czy nie. Nie powinniśmy się zgadzać na tego rodzaju rozszerzanie zawodowych kompetencji” – apelował prof. Chazan i dodawał, że lekarz powinien być adwokatem dziecka, nawet wbrew woli rodziców, jeśli to konieczne.

„Lekarzom w Polsce trzeba zagwarantować immunitet chroniący ich sumienie, sprawiający, że żaden lekarz nie może być zobowiązany do działań przeciwko życiu dziecka poczętego, tak jak żaden farmaceuta nie może być zobowiązany do tego, żeby dystrybuować środki godzące w życie, środki trujące” – mówił Marek Jurek.

Jego zdaniem, aby elementarne prawa człowieka były chronione potrzebne są trzy kroki: egzekucja prawa i uzupełnianie luk prawnych a przede wszystkim podkreślanie, że broniąc życia nie broni się abstrakcyjnej normy moralnej obowiązującej chrześcijan, ale praw człowieka. „Te normy moralne, które chroni etyka chrześcijańska to są uniwersalne normy prawa naturalnego chroniące niewinnych. Musimy ich bronić jako praw człowieka” – mówił europoseł.

 Konferencja „Polska, Europa: o miejsce dla klauzuli sumienia” odbyła się 22 maja na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie.