Dla "współczesnych trędowatych"

Ojciec Damian, posługiwał trędowatym na wyspie Molokai. Starał się łagodzić ich straszliwe cierpienia i prowadzić ich ku Bogu. Dzięki o. Damianowi zaczęto respektować podstawowe prawa ludzkie trędowatych. Mogli mieszkać w godniejszych warunkach, pracować na roli, założono szkołę dla chorych dzieci. „Gdzie miłość leczyła trąd” – to tytuł jednej z książek przybliżających postać misjonarza, wskazujący na najważniejsze cechy jego posługi.

Choć od jego śmierci minęło już 120 lat, jego postać wciąż inspiruje do podejmowania dzieł miłosierdzia. Zgromadzenie Najświętszych Serc Jezusa i Maryi, do którego należał o. Damian, w Indiach - gdzie trąd nadal występuje - prowadzi w stanie Orissa Instytut o. Damiana zajmujący się opieką nad trędowatymi. Jednocześnie ma zamiar wybudować klinikę, zajmującą się nie tylko leczeniem dotkniętych chorobą Hansena, ale i innych, zwłaszcza chorych na AIDS, określany nieraz „współczesnym trądem”.

Kościół w Polsce podejmuje wiele dzieł, poprzez które opieką otoczone są osoby odrzucane przez dzisiejszy świat: chorzy, ubodzy, słabi, niepełnosprawni. Zgromadzenie Najświętszych Serc Jezusa i Maryi wkrótce po beatyfikacji o. Damiana powołało w Polsce Fundację im. O. Damiana, której celem jest m.in. troska o osoby niepełnosprawne. Fundacja prowadzi w klasztorze we Wrocławiu warsztaty terapii zajęciowej „U Ojca Damiana” dla osób niepełnosprawnych umysłowo.

Chorym na AIDS i pragnącym wyzwolić się z narkomanii Kościół pomaga zwłaszcza za pośrednictwem ośrodka „Betania” w Mostowie k. Częstochowy, założonego przez bp. Antoniego Długosza, a także placówki ks. Arkadiusza Nowaka w Karczewie czy poprzez stowarzyszenie Karan. Wspólnota Cenacolo prowadzi w Polsce trzy domy dla osób, które próbują wyjść z nałogu. Działalność na rzecz uzależnionych prowadzi też Caritas archidiecezji białostockiej i poznańskiej oraz ks. Józef Walusiak i stowarzyszenie „Nadzieja”.

S. Jolanta Glapka ze Zgromadzenia Sacré Coeur od 10 lat pracuje w ośrodku readaptacyjno-rehabilitacyjnym w Karczewie, gdzie zajmuje się terapią osób uzależnionych głównie od narkotyków, jak również osobami zakażonymi wirusem HIV. - Praca z zakażonymi wirusem HIV i chorymi na AIDS uświadamia mi jak ważne jest świadectwo bycia uczniem Chrystusa. Ludzie ci czują się szczególnie stygmatyzowani, zawsze gorsi, z niskim poczuciem wartości i lękiem, jak odbiorą ich ludzie, kiedy dowiedzą się o ich stanie zdrowia. Choć nie biorą narkotyków już wiele lat, pozakładali rodziny i mają zdrowe dzieci i dobre wykształcenie, lęk przed opinią społeczną i nietolerancją czyni ich życie o wiele trudniejszym niż ludzi, którzy nie zetknęli się z tą chorobą – mówi s. Glapka. Dodaje, że coraz bardziej rozumie, co miał na myśli Jan Paweł II, zachęcając do „wyobraźni miłosierdzia”.

O. Edward Kąkol, który założył wspólnotę „Chwasty” zajmującą się uzależnionymi od narkotyków, w chwili obecnej swą działalność skupił na profilaktyce uzależnień we wspólnotach „Nasz Dom”. Podczas konferencji w Sekretariacie Episkopatu Polski dr Tomasz Górecki z Fundacji Pasja Życia podkreślał, że Kościół powinien być mocno zaangażowany zwłaszcza w profilaktykę uzależnień. Wszelka działalność resocjalizacyjna wymaga bowiem nie tylko duszpasterstwa specjalistycznego, ale wsparcia specjalistów terapii uzależnień.

Nie tylko działanie, ale i modlitwa jest formą pomocy uzależnionym. W zgromadzeniach żeńskich praktykuje się specjalne dni modlitw o nawrócenie dla błądzących i uzależnionych. Siostry kanoniczki i benedyktynki podejmują też modlitwę za ofiary handlu „żywym towarem”.

Dzisiejsi wykluczeni, odrzuceni przez świat to także bezdomni czy alkoholicy. Ci, którzy chcą zerwać ze swoim dotychczasowym życiem, np. skazani czy prostytutki, często w społeczeństwie mogą czuć się jak trędowaci, są odpychani i pozostawieni bez pomocy.

„Boże, Ojcze miłosierdzia, Ty podarowałeś nam w osobie św. Damiana z Molokai jaśniejący przykład miłości ku ubogim i opuszczonym, udziel nam, przez jego wstawiennictwo, łaski służenia potrzebującym i odrzuconym, abyśmy wiernie świadczyli o miłości Serca Twojego Syna” – to słowa modlitwy, którymi już od najbliższej niedzieli będziemy mogli się modlić, otwierając swe serce na dzieła miłosierdzia względem współczesnych trędowatych.

Ojciec Damian, Józef de Veuster urodził się 3 stycznia 1840 roku w Tremeloo w Belgii. Mając 19 lat wstąpił do Zgromadzenia Najświętszych Serc Jezusa i Maryi. Przed ukończeniem studiów teologicznych wyjechał na wyspy Hawajskie i tam otrzymał święcenia kapłańskie. W 1873 roku dobrowolnie podjął pracę wśród trędowatych na wyspie Molokai. Tam był dla swoich trędowatych nie tylko kapłanem, ale i stolarzem, lekarzem, pielęgniarzem, a nawet grabarzem. Pod koniec 1874 roku pisze w jednym ze swoich listów: „Przez łzy sieję ziarno między moimi trędowatymi. Od rana do wieczora żyję wśród wstrząsającej potrzeby cielesnej i duchowej". W roku 1884 następuje to, czego się spodziewał i z czym się liczył: również on jest już trędowatym. Może teraz powiedzieć do swoich wiernych - my trędowaci! Będąc już trędowatym 9 listopada 1887 roku pisze: „Uważam się za najszczęśliwszego misjonarza świata. Stoję już nad grobem. Taka jest wola Boża, a ja umieram na tę samą chorobę, co moi trędowaci. Jestem bardzo szczęśliwy i radosny". Po 15 latach samotnej posługi pośród swoich chorych, sam zarażony trądem, zmarł w Poniedziałek Wielkiego Tygodnia 15 kwietnia 1889 roku, wypowiadając słowa: "O, jak dobrze jest żyć i umierać jako dziecko Najświętszych Serc". W 1995 roku papież Jan Paweł II zaliczył go w poczet błogosławionych. 11 października br. papież Benedykt XVI ogłosi go świętym Kościoła katolickiego.