Dla "współczesnych trędowatych"

Fragmenty listów o. Damiana trędowatego (1885-1889)

Praca wśród trędowatych
+ Nasze leprozorium jest nadal bliskie tego samego stanu co w latach poprzednich. W roku 1883 było tu do 840 chorych; od tamtego czasu ich liczba utrzymuje się między 700 a 800. Ponieważ wszyscy są nieuleczalnie chorzy, to aby stąd wyjść, jest tylko jedna droga - na cmentarz. W ciągu ośmiu miesięcy ubiegłego roku naliczyłem 133 zgony. W miarę jak ich grzebiemy, rząd przysyła nam innych. Wydatki na wyżywienie i utrzymanie sięgają 150 000 franków rocznie. Obok chorych mamy także pewną liczbę zdrowych, głównie mężów i żon trędowatych. Ogółem jest w leprozorium około 1000 osób, w tym 650 katolików. Mam też pod swoją pieczą dwa małe sierocińce: jeden liczy 25 chłopców, drugi 15 dziewczynek, oczywiście trędowatych. To jest ten mały świat, który prawie wypełnia kaplicę rano na mojej mszy św., wieczorem na różańcu, a w ciągu tygodnia na katechizacji. W niedzielę jest tu pełno tak jak u o. Alberta, który mieszka w Kalaupapa, gdzie jest bardzo ładny kościół, tak jak mój w kształcie krzyża, tylko większy.

+ Nasz państwowy administrator jest człowiekiem młodym, półbiałym, trędowatym, gorliwym katolikiem; niemal wszyscy pracownicy są również katolikami i, dzięki wpływowi naszej religii, udało się nam naprawić wiele nieporządków. Innowiercy nie interesują się specjalnie losem i zbawieniem biednych nieszczęśników.

+ Jest w różnym stopniu gwałtem na naturze przebywanie stale w otoczeniu tych nieszczęśliwych dzieci, ale ja znajduję wśród nich swoją pociechę. Będąc obecnie trochę doktorem, jak mój patron, św. Damian, staram się usilnie, z pomocą łaski Bożej, łagodzić straszliwe cierpienia i wprowadzać te biedne dusze na drogę zbawienia. Uczą się dobrze katechizmu, uczestniczą codziennie we mszy, a wieczorem w nabożeństwie różańcowym.

+ Kończąc, zapraszam Cię, abyś przyjechał posłuchać śpiewu naszych dzieci na sumie. Dwoje z nich jest przy klawiaturze harmonium i pomagają sobie w akompaniowaniu, mimo że straciły kilka palców. Cztery ręce chorych grają utwory wykonywane przez organistę przy pomocy dwóch rąk. Są bardzo zręczni. Towarzyszy im Petero grający na klarnecie.

+ Jestem zbyt przeciążony pracą, by móc pisać więcej, a także napisać do rodziny. Rząd obarcza mnie obowiązkiem założenia tu wielkiego szpitala, by leczyć pod moim kierownictwem wiele setek chorych. A zatem muszę pracować nie tylko jako kapłan, ale także jako lekarz i architekt. Na szczęście siły powracają mi po trosze.

+ Dlatego, jeśli Wszechmocny zachowa moje siły, będę znajdował coraz więcej pracy przy tych trędowatych, którzy otrzymują łaskę nawrócenia. Proszę poleć swoim duchowym synom modlitwę za wielu z nich. Są to nasi nieszczęśliwi pariasi, ponieważ wielu z nich dotkniętych jest bardziej trądem duchowym niż cielesnym.

Wierny Bogu i ludziom, pomimo choroby
+ Lekarz radził mi, abym pojechał odpocząć w rodzinnym kraju. Do tej chwili ani nasz biskup, ani ja również nie uważamy, aby przyniosło to dobry rezultat, a poza tym co stałoby się z moimi biednymi chorymi? Dla chwały Pana Boga i zbawienia dusz pozostanę, mam nadzieję, na moim posterunku aż do śmierci. Jestem tu szczęśliwy i zadowolony, i jestem w stanie czynić trochę dobra. Dlatego nie spodziewajcie się bardzo, że zobaczycie mnie na tym świecie.

+ Od marca mój ostatni współbrat, ojciec Albert, opuścił Molokai i archipelag, by wrócić na Tahiti. Odtąd jestem jedynym kapłanem na Molokai i zostałem uznany za zaatakowanego przez straszną chorobę. Zarazki trądu zadomowiły się ostatecznie w lewej nodze i na uchu. Moja powieka zaczyna się przymykać. Nie mogę także udać się do Honolulu, ponieważ trąd staje się widoczny. Wkrótce, jak przypuszczam, moje ciało będzie zniekształcone. Będąc pewnym że choroba jest faktem, pozostaję spokojny i poddany, a nawet szczęśliwy wśród swoich ludzi.

+ Wielebna Siostro, Mario Gabrielo, nie chcę stać się żebrakiem, by zbierać pieniądze, ale proszę Siostrę, aby mnie wspomagała przez swoje gorliwe modlitwy, przez modlitwy sióstr i innych znajomych. Proszę sprawić, abym miał w nich udział, ponieważ nasz Boski Zbawiciel wezwał mnie do podjęcia bardzo uciążliwej i długiej drogi. Od mojej wytrwałości w Jego świętej służbie zależy nie tylko moje własne zbawienie, ale także zbawienie wielu nieszczęśliwych pacjentów, którzy towarzyszą mi tutaj w tym miejscu wygnania.

+ Jak wielebnemu Ojcu pisałem, już dziesięć lat temu, podejrzewałem pierwsze zalążki tej strasznej choroby w moim organizmie jako naturalną i przewidzianą konsekwencję długiego pobytu wśród trędowatych. A więc nie ma powodu do zaskoczenia czy też zbytniego zmartwienia z powodu wiadomości, że jeden z duchowych synów został udekorowany nie tylko królewskim krzyżem Kalakaua, ale także trochę cięższym i mniej zaszczytnym krzyżem trądu. Nasz Boski Zbawiciel raczył dopuścić, abym został nim naznaczony. Silna i odporna natura dość dobrze opierała się przez 13 lat służby wśród wielu trędowatych, od jakiegoś czasu jednak natura ta zaczyna pomału słabnąć, w miarę jak prątki trądu ogarniają członki.

+ Bez nieustannej obecności naszego Boskiego Mistrza na ołtarzach moich ubogich kaplic nie mógłbym nigdy wytrwać w postanowieniu dzielenia mojego losu z trędowatymi na Molokai.

+ Ponieważ mam wiele pracy, czas wydaje mi się bardzo krótki: radość i zadowolenie serca, jakim Najświętsze Serca mnie obdarzają, sprawiają, że mogę uważać się za najszczęśliwszego na świecie misjonarza. W ten sposób ofiara z mojego zdrowia, którą Pan Bóg zechciał przyjąć, pozwalając, by trochę owocowała moja posługa wśród trędowatych, wydaje się mimo wszystko bardzo lekka, a nawet przyjemna i ośmiela mnie do powtarzania za św. Pawłem: „Umarłem i moje życie jest ukryte z Chrystusem w Bogu” (por. Kol 3,3).

Blisko Boga...
+ Proszę tylko o jedną łaskę: proś, Ojcze, naszego Najprzewielebniejszego Ojca o wysłanie kogoś, kto mógłby raz w miesiącu zajrzeć do naszego grobu, by mnie wyspowiadać, a resztę czasu poświęcić kaplicom na drugim krańcu wyspy, gdzie nie ma chorych.

+ U stóp ołtarza spowiadam się często i szukam pociechy w wewnętrznych kłopotach. Właśnie przed Nim, jak również przed figurą Najświętszej Panny szepczę czasem błagając o zachowanie zdrowia.

+ ... straszna choroba, której początek Ojciec zna, robi groźne postępy i grozi, że będę niezdolny do regularnego odprawiania mszy, nie mając zaś drugiego kapłana, będę pozbawiony również komunii św. i Najświętszego Sakramentu. Właśnie ta utrata będzie mnie najwięcej kosztować i uczyni mój stan nie do zniesienia.

+ Zgadzam się z Tobą, że życie kapłana wśród 600 chorych i umierających osób jest cenne, i chociaż wolałbym być powołanym do lepszego świata, proszę Cię, abyś łączyła się ze mną w prośbach do Wszechmogącego Boga za przyczyną Najświętszej Matki, jeśli nie o cud całkowitego uzdrowienia, którego nie czuję się godnym, to przynajmniej o zatrzymanie postępu choroby, bym mógł nadal zajmować się potrzebami cielesnymi i duchowymi naszych trędowatych na Molokai.

+ Przy ołtarzu, do którego mogę jeszcze codziennie przystąpić (jakkolwiek z pewnymi trudnościami), nie zapominam o żadnym z Was, i Was proszę, módlcie się za mnie, gdy spokojnie zbliżam się do grobu. Panie, daj mi siły do przetrwania cierpienia i daj mi łaskę dobrej śmierci.

+ Staram się, jak mogę najlepiej, znosić, bez zbytniego uskarżania się i w sposób praktyczny dla uświęcenia mojej duszy od dawna przewidziane nędze choroby, która jest, mimo wszystko, agentem, którym Opatrzność posługuje się, by oderwać serce od wszelkiego uczucia ziemskiego, a jednocześnie pobudzić pragnienie duszy chrześcijańskiej, by zjednoczyła się możliwie jak najprędzej z Tym, który jest jedynym Życiem.

+ Szczęśliwej podróży, mój drogi przyjacielu, do zobaczenia w Niebie. Totus tuus
J. Damian