Wyzwania wielkomiejskiej parafii

Funkcjonowanie i zadania wielkomiejskiej parafii były tematem obrad Rady Apostolstwa Świeckich (RAŚ), która spotkała się 13 listopada w Warszawie. Obrady prowadził jej przewodniczący metropolita wrocławski abp Marian Gołębiewski.

Członkowie RAŚ dyskutowali nad referatem proboszcza śródmiejskiej parafii św. Andrzeja w Warszawie, ks. dr. Leszka Slipka, który podsumował swoje kilkuletnie doświadczenia duszpasterskie z centrum stolicy. Duchowny mówił o przeciętnym mieszkańcu wielkiego miasta, skupionym na sprawach materialnych, dla którego sfera duchowa schodzi na drugi plan, jest letni, ma konsumpcyjny stosunek do Kościoła, jest wykorzeniony. Przeszkodą dla duszpasterza jest psychika nowobogackich, nastawionych na zysk, niechęć do dzielenia się zdobytymi dobrami. W tej sytuacji szczególnym wyzwaniem jest budowanie więzi międzyludzkich.

– Dla współczesnych ludzi parafia musi być wyraźnie, czysto brzmiącym znakiem, jej teocentryczny charakter musi być widoczny i czytelny – podkreślił ks. Slipek. Zwrócił uwagę, że wprowadzając w rzeczywistość wiary kładziono dotychczas nacisk na przygotowanie do sakramentów, tymczasem celem powinno być wprowadzenie w życie chrześcijańskie, zaś sakramenty są środkami pomagającymi zrealizować podstawowy cel.

Konieczna jest także – zdaniem ks. Slipka – jedność i ciągłość procesów wtajemniczenia, akcentowanie na rozwój osoby w procesie inicjacji, której etapy rozwoju łączą się z poszczególnymi sakramentami, wejście w swoisty dynamizm, który daje szansę kształtowania siebie według wzoru Chrystusa. W procesie inicjacji niezwykle ważna jest współpraca księży, rodziców, chrzestnych i formacyjnych wspólnot parafialnych.

Proboszcz parafii św. Andrzeja zwrócił uwagę, jak ważnym dziś problemem jest utrzymanie młodych ludzi przy parafii. Dlatego konieczne jest utrzymanie z nimi kontaktu po bierzmowaniu, wskazanie im zadań duszpasterskich, które mogłyby realizować np. młode małżeństwa. Do przyciągnięcia młodzieży do parafii powinno się wykorzystywać istniejące w niej grupy.

Kapłan postulował też aby wciągać konkretne grupy, np. singli, do wspólnoty parafialnej i proponować im realizację rozmaitych zadań duszpasterskich, aby nie mieli smutnego poczucia bycia na marginesie Kościoła.

W dyskusji, która nastąpiła po referacie, członkowie RAŚ starali się zdefiniować optymalny model parafii. – Parafia jest wspólnotą w misji – mówił jezuita o. Adam Schulz. – Dlatego musi przygotowywać swoich członków do bycia apostołami w świecie. – Ksiądz powinien być dyrygentem orkiestry, który harmonizuje charyzmaty, jakimi dysponują świeccy – mówił o roli proboszcza ks. Slipek.

O roli biskupa wypowiedział się krakowski bp pomocniczy Józef Guzdek, wiceprzewodniczący RAŚ. Jego zdaniem rządca diecezji powinien wiedzieć gdzie, ilu i jakich duszpasterzy posłać, brać pod uwagę predyspozycje konkretnych księży, mieć czas dla nich.

Redaktor naczelny miesięcznika „Więź” Zbigniew Nosowski zwrócił uwagę, że trzeba wypracować nową „ofertę” duszpasterską dla małżeństw.

O potrzebie szukania ludzi z „obrzeży” mówili abp Gołębiowski, który uważa, że ateiści są nowym wyzwaniem dla Kościoła. Uczestnicy obrad zgodzili się, że byłoby wskazane, aby w każdej parafii można było spotkać się z księdzem poza kancelarią parafialną i konfesjonałem, aby mieli szansę porozmawiać o ważnych problemach życiowych.

Rada Apostolstwa Świeckich jest kontynuacją dawnej Komisji ds. Apostolstwa Świeckich. Jej pracami kierował kard. Karol Wojtyła, a po jego wyborze na papieża kard. Franciszek Macharski. Od 1990 r. jej przewodniczącym był abp Józef Życiński. Jest to gremium konsultacyjne, którego zadaniem jest refleksja nad nowymi wyzwaniami, stojącymi przed Kościołem i szukanie odpowiedzi, jak można pełniej włączać świeckich w jego apostolskie dzieła. Specyfiką Rady jest to, że nie jest związana z żadnym konkretnym ruchem czy strukturą. Od 2006 r. jej przewodniczącym jest metropolita wrocławski Marian Gołębiewski.

Od Redakcji

Warto zwrócić uwagę na wypowiedź ks. Leszka Slipka. Zwraca uwagę na rzeczy bardzo podstawowe: odbudowanie więzi międzyludzkich, wprowadzenie w życie chrześcijańskie, nacisk na rozwój osoby i stworzenie szansy na zaangażowanie. Oraz - przede wszystkim - jasne świadectwo skierowania parafii na Boga.

W parafiach wielkomiejskich często dla ludzi naturalna jest obcość, nie więź. Człowieka obok się nie dostrzega. A przy tym wielu ludzi nie wie, co to znaczy żyć po chrześcijańsku, jedyne skojarzenia dotyczące wiary odnoszą się do dzieciństwa. "Człowiek dorosły do kościoła nie chodzi" - takie przeświadczenie często wynieśli z domów. Ci ludzie nie mają żadnych wzorów. Tym bardziej potrzeba świadectwa życia ludzi im podobnych.

I w końcu: ci ludzie nie przyjdą do kościoła z powodów społecznych, albo przyjdą i sobie pójdą. Zatrzymać ich tam może sam Bóg. Świadectwo o Nim.

Joanna Kociszewska