Poprawki do ustawy o izbach lekarskich

Jedna z przyjętych poprawek (mimo negatywnej opinii sejmowej komisji zdrowia) zakłada - jak mówił poseł sprawozdawca Grzegorz Sztolcman (PO) - że obecnie działające okręgowe izby lekarskie stają się następcami prawnymi izb lekarskich działających do 1950 roku. Pozostałe z przyjętych senackich poprawek mają charakter techniczny i doprecyzowujący.

Ustawa o izbach lekarskich przewiduje dwuinstancyjne postępowanie w zakresie odpowiedzialności zawodowej lekarzy, z możliwością odwołania się do Sądu Najwyższego oraz poszerzenie katalogu kar o kary finansowe i odsunięcie lekarza od wykonywania pewnych czynności zawodowych.

Zgodnie z nowymi przepisami, postępowanie w sprawie odpowiedzialności zawodowej ma być dwuinstancyjne, a od orzeczenia Naczelnego Sądu Lekarskiego (NSL) będzie można wnieść kasację do Sądu Najwyższego. Uprawnienie takie będzie przysługiwać również ministrowi zdrowia oraz prezesowi Naczelnej Rady Lekarskiej. Strony będą też mogły zaskarżyć do NSL postanowienia naczelnego rzecznika odpowiedzialności zawodowej.

Postępowanie przed sądami lekarskimi będzie jawne, przy poszanowaniu prawa pacjentów do zachowania tajemnicy zawodowej. W ustawie zapisano, że tymczasowe zawieszenie w czynnościach przez sąd lekarski prawa do wykonywania zawodu wobec lekarza możliwe będzie jedynie wówczas, gdy zebrane dowody - z dużym prawdopodobieństwem - wskazywać będą, że popełnił on ciężkie przewinienie zawodowe, a jego dalsza praca zagrażać będzie bezpieczeństwu pacjentów lub wskazywać, że może on popełnić kolejny błąd.

Czas trwania postępowania wyjaśniającego na okres ponad roku będzie mógł przedłużyć tylko NSL. Wprowadzono również możliwość złożenia przez strony zażalenia na przewlekłość postępowania prowadzonego przez okręgowego rzecznika odpowiedzialności zawodowej. Możliwe będzie przejęcie dalszego postępowania przez naczelnego rzecznika odpowiedzialności zawodowej.

Katalog kar rozszerzono o karę pieniężną, okresowy zakaz pełnienia funkcji kierowniczych w jednostkach organizacyjnych opieki zdrowotnej lub ochrony zdrowia oraz okresowe ograniczenie w wykonywaniu zawodu lekarza.

Lekarze wykonujący zawód w Polsce będą mieli - tak jak i teraz - obowiązek ubezpieczenia się od odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu zawodu. Szczegółowy zakres ubezpieczenia obowiązkowego, terminy oraz minimalną sumę gwarancyjną ustali w rozporządzeniu minister finansów w porozumieniu z ministrem zdrowia, po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Lekarskiej.

Do zadań samorządu lekarzy włączono te, które wcześniej nie wynikały bezpośrednio z ustawy, jak np.: uznawanie kwalifikacji lekarzy będących obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, zamierzających wykonywać zawód lekarza w Polsce czy opiniowanie kandydatur lekarzy na niektóre stanowiska lub funkcje.

W ustawie uzupełniono zadania wykonywane przez samorząd m.in. o: opiniowanie kandydatur lekarzy na niektóre stanowiska lub funkcje, prowadzenie rejestrów: lekarzy, praktyk lekarskich oraz ukaranych lekarzy. Uregulowano warunki członkostwa w Wojskowej Izbie Lekarskiej. Do przyczyn, które uzasadniają skreślenie lekarza z listy członków okręgowej izby lekarskiej, dodano m.in. utratę prawa wykonywania zawodu z powodu utraty obywatelstwa, ubezwłasnowolnienia lub upływu czasu, na jaki przyznano prawo do wykonywania zawodu.

Zgodnie z ustawą, zadania naczelnego rzecznika odpowiedzialności zawodowej rozszerzono m.in. o: sprawowanie nadzoru nad działalnością okręgowych rzeczników odpowiedzialności zawodowej oraz sprawowanie funkcji oskarżyciela przed sądami lekarskimi. Jednym z wiceprezesów Naczelnej Rady Lekarskiej ma być lekarz dentysta, co jest usankcjonowaniem dotychczasowej 18-letniej praktyki.

Funkcje w samorządzie lekarskim będzie można pełnić jedynie przez dwie kadencje. Biernego prawa wyborczego pozbawieni będą nie tylko, jak dotychczas, lekarze ukarani przez sąd lekarski naganą lub zawieszeniem prawa wykonywania zawodu, ale także m.in. ukarani przez sąd lekarski innymi karami, a ponadto zawieszeni przez sąd powszechny w prawie wykonywania zawodu czy skazani wyrokiem sądu powszechnego za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe.

Przyjęto zasadę, zgodnie z którą lekarz zamierzający wykonywać zawód, któremu okręgowa rada lekarska przyznała prawo wykonywania zawodu lub ograniczone prawo wykonywania zawodu, zostaje równocześnie wpisany na listę członków tej izby lekarskiej.