Zakopane: Obchody 125. rocznicy urodzin Witkacego

Korowód wyruszy z Krupówek na Stary Cmentarz na Pęksowym Brzyzku, gdzie na grobie matki Witkacego artyści teatru złożą kwiaty.

W trakcie czterodniowych obchodów, obok spektakli teatru Witkacego, swoje sztuki zaprezentują artyści - przyjaciele zakopiańskiego teatru. Do Zakopanego przyjadą m.in. Leszek Mądzik i Scena Plastyczna KUL oraz Tomasz Stańko Band. W Miejskiej Galerii Sztuki odbędzie się spotkanie z profesorem Jerzym Jarockim, który opowie o swoich spotkaniach ze Stanisławem Ignacym Witkiewiczem.

Sobotnia noc z "Witkacym", czyli Urodzinowy Raut w siedzibie teatru, będzie przeplatana fragmentami sztuk Witkacego m.in.: "Pragmatyści", "Kurka Wodna", "Wariat i zakonnica", "Appendix", "Bezimienne dzieło", "Nowe Wyzwolenie", "Dementia praecox zakopianiensis".

Jubileuszowi towarzyszyć będzie wystawa fotografii w Muzeum Stylu Zakopiańskiego willi "Koliba". Będzie tu można obejrzeć kilkadziesiąt fotografii przedstawiających samego Witkacego, jego młodzieńcze fotograficzne studia z natury z okolic Zakopanego oraz późniejsze fotografie m.in. sławne "miny" Witkacego, a także aranżowane przez niego scenki rodzajowe.

Na wystawie znajdą się również oryginalne fotografie z archiwum rodzinnego Witkiewiczów oraz trzy pastelowe autoportrety Witkacego, z których dwa Muzeum Tatrzańskie wystawi po raz pierwszy.

Wystawie w willi "Koliba" będzie towarzyszyła projekcja filmu o Stanisławie Ignacym Witkiewiczu. W czwartek i sobotę odbędzie się spektakl przygotowany przez artystów teatru Witkacego pt. "Firma Portretowa".

Pomysł założenia teatru Witkacego zrodził się w latach 80. w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej. Studenci Wydziału Reżyserii Dramatu, Julia Wernio i Andrzej Dziuk, spotkali się na krakowskiej uczelni razem z przyszłymi aktorami teatru, m.in. Krzysztofem Najborem i Dorotą Ficoń. Pod szyldem koła teatralnego rozpoczęli samodzielną pracę. W lutym 1985 roku, dzięki ich staraniom, oficjalnie powstała zakopiańska scena teatralna.

Szefem grupy i reżyserem większości spektakli teatru od początku jego istnienia jest Andrzej Dziuk, który przed rozpoczęciem działalności zakopiańskiego teatru (w latach 1983-1985) współpracował ze Starym Teatrem w Krakowie.

Poczynaniom teatru patronuje artystyczna myśl Stanisława Ignacego Witkiewicza, a dużą część repertuaru stanowią jego utwory dramatyczne. Spektaklem, który inaugurował działalność zespołu był "Witkacy-Autoparodia. Niesmaczny góralsko-ceperski skecz Zakopiańczykom (prawdziwym?) poświęcone". Witkacego w reżyserii Andrzeja Dziuka.

Na deskach teatru Witkacego, działającego od 1985 roku, odbyło się już prawie 100 premier. Wśród nich m.in. "Dziura" Antoniego Słonimskiego i Juliana Tuwima (1985), "Historia" Witolda Gombrowicza (1986), "Gracz" Fiodora Dostojewskiego (1987), "Katastrofa" Samuela Becketta (1990), "Pokusa" (1993), "Ożenek" Mikołaja Gogola (1995), "Panna Tutli Putli", "Wariat i zakonnica"(1996) i "Na przełęczy" Witkacego (2002), "Panopticum" Tuwima (2004), "Człapówki" Andrzeja Struga oraz najnowszy spektakl teatru "Ccy-Witkacy-Y" autorstwa Witkacego.

Stanisław Ignacy Witkiewicz - Witkacy, malarz, fotografik, pisarz, dramaturg i filozof. Urodził się 24 lutego 1885 roku. Dzieciństwo i młodość spędził w Zakopanem, dorastał w otoczeniu artystycznej bohemy. Już jako dziecko Witkacy przejawiał nieprzeciętne zdolności artystyczne. Uczył się pod kierunkiem ojca. W wieku ośmiu lat pisał pierwsze utwory dramatyczne. Jako malarz zadebiutował w 1901 roku na wystawie w Zakopanem, gdzie zaprezentował dwa pejzaże. Po zdaniu matury w 1903 roku, rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

Po wybuchu I wojny światowej Witkacy, który miał obywatelstwo rosyjskie, wyjechał do Petersburga. Został wcielony do carskiej armii. Po powrocie do Polski ukończył pracę teoretyczną "Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia". Stał się głównym teoretykiem awangardowej grupy malarzy formistów. Około 1925 roku założył pracownię portretową "Firma portretowa S i I Witkiewicz".

38-letni Witkacy ożenił się z Jadwigą Unrug. Za obopólną zgodą małżonkowie zostali przyjaciółmi i zamieszkali osobno. Ich małżeństwo trwało prawie 17 lat, aż do śmierci Witkacego w 1939 roku.

W 1937 roku Witkacy wraz z krytykami Karolem Ludwikiem Konińskim oraz Jerzym Eugeniuszem Płomieńskim założył w Zakopanem Teatr Niezależny, w którym objął kierownictwo artystyczne. Jako dramaturg był zwolennikiem teatru autonomicznego, pozbawionego cech prawdopodobieństwa i związków z rzeczywistością, mającego wzbudzać uczucia metafizyczne.

18 września 1939 r. na ówczesnym polskim Polesiu Witkacy popełnił samobójstwo i tam został pochowany. W 1988 r. szczątki ekshumowano i przewieziono z Ukrainy do Zakopanego, gdzie pochowano uroczyście w grobie matki Witkacego na Pęksowym Brzyzku. W 1994 r. dowiedziono, że nie były to szczątki artysty, lecz nieznanej młodej kobiety.