Fatima gotowa na przyjęcie papieża

Wiele namiotów rozstawiono w pięknie zadrzewionym Parku Matki Bożej Fatimskiej i Świętego Antoniego, okalającym Ośrodek Duszpasterski im. Pawła VI. Widać rozwieszone na sznurkach suszące się pranie. Pątnicy rozkładają się na trawie z piknikiem. Podobnie jest na parkingu za bazyliką, z tym, że tam pielgrzymi koczują w wielkich samochodach, zwanych karawanami, w których mają i kuchnię, i łóżka do spania.

Pierwsze zetknięcie z Fatimą onieśmiela. Aż trudno uwierzyć że w miejscu, do którego każdego roku przybywa 5 mln ludzi, może panować tak przejmująca cisza. O jej zachowywaniu przypominają co i rusz wymowne tablice-znaki. Przerywa ją jedynie monotonna recytacja różańca w Kaplicy Objawień na gigantycznym Placu Piusa XII, kilkakrotnie większym od Placu św. Piotra w Watykanie, choć w nawiązaniu do niego także częściowo otoczonym kolumnadą.

Sanktuarium fatimskie chce być „oazą modlitwy” i „miastem pokoju”, jak głoszą plakaty rozwieszone na kolumnach. Handel dewocjonaliami odbywa się poza jego murami. Dzięki temu różaniec w Kaplicy Objawień spokojnie przeplata się z Mszami św. odprawianymi w bazylice, a w niedziele w znacznie większym kościele pw. Trójcy Przenajświętszej, zbudowanym w 2007 r. po drugiej stronie placu. Cały czas trwa spowiedź w podziemnych „kaplicach pojednania”.

Również pod powierzchnią placu znajdują się sale wystawowe. Obecnie można zobaczyć ekspozycję związaną z przypadającą w 2010 r. setną rocznicą urodzin bł. Hiacynty Marto – jednej z trojga pastuszków, którym w Fatimie objawiła się Matka Boża w 1917 r. Szczególnie cenne są osobiste przedmioty, należące do jednej z najmłodszych chrześcijanek w historii, wyniesionej na ołtarze. Jest sukienka, w której mała Hiacynta została podana do chrztu. Jest łyżka, którą jadła. Jest kawałek warkoczyka koloru blond, przepasanego biało-niebieską tasiemką, obciętego dziewczynce, gdy miała 10 lat. Są wycięte skrawki jej ubrań, jasnoniebieska sukienka, w której chodziła, mała poduszka, na której spała. Jest nawet parasol, którym jedna z krewnych chciała osłaniać ją przed słońcem i deszczem w czasie objawień Matki Bożej. Jest zeszyt, w którym spisywano pierwsze zeznania dzieci na temat objawień. Są rodzinne fotografie. Są wreszcie różańce, na których modlili się pastuszkowie.

W sąsiedniej sali – wystawa fotograficzna „Fátima no mundo” (Fatima na świecie), ukazująca kościoły noszące wezwanie Matki Bożej Fatimskiej w wielu krajach na różnych kontynentach. Nie mogło na niej zabraknąć zakopiańskich Krzeptówek.

Przez plac idą grupy pielgrzymów z kijami podróżnymi w dłoniach. Zanim zejdą w dół, ku bazylice, podają sobie dłonie i całują się na znak przebaczenia i pojednania. Niektórzy pątnicy, starsi i młodsi, posuwają się na kolanach ku Kaplicy Objawień. Wchodząc do niej od tyłu, mogą okrążyć figurę Matki Bożej, stojącą za pancerną szybą w miejscu spotkania Maryi z pastuszkami. „Aqui apareceu Nossa Senhora” – głosi ustawiony obok kaplicy napis po portugalsku, powtórzony w kilku językach, m.in. polskim: „Tutaj objawiła się Matka Boża”. Niektórzy przemierzają plac leżąc twarzą do ziemi; suną do przodu podciągając się łokciami. Tuż obok Kaplicy Objawień znajduje się miejsce, gdzie można zapalić świece. Unosi się stamtąd gęsty, siwy dym, widoczny z daleka.

Nie widać natomiast w Fatimie szczególnych przygotowań do przyjazdu papieża, jeśli nie liczyć barierek oddzielających jezdnię od chodników i na ulicach, którymi będzie przejeżdżał. Są też zawieszone na latarniach plakaty, na których na zielonym tle widnieje Ojciec Święty z uniesioną ręką i napis: „Fatima Saúda o Papa” (Fatima wita papieża). Ufundował je portugalski dziennik „Correio da mahnã”, którego winieta widnieje u dołu plakatu.

Sanktuarium nie musi czynić specjalnych przygotowań, gdyż co roku 13 maja i 13 października – w rocznicę pierwszego i ostatniego ukazania się Maryi trojgu dzieciom – przybywają tam rzesze pielgrzymów z całego świata. Uczestniczą w wieczornej procesji ze świecami, w różańcu, a rano – w międzynarodowej Mszy św. W tym roku 12 i 13 maja tej tzw. międzynarodowej pielgrzymce rocznicowej będzie przewodniczył Benedykt XVI.

Ołtarz, na którym sprawował będzie Eucharystię znajduje się na oszklonym podium, ustawionym na schodach wiodących do bazyliki. Jest doskonale widoczny nawet z najdalszego miejsca olbrzymiego placu, na którym dodatkowo ustawiono jeszcze kilka telebimów. Obok ołtarza stoi stary, drewniany krucyfiks, pamiętający zapewne czasy spotkań Maryi z pastuszkami spod Fatimy.

W samej bazylice uwagę przykuwają kolorowe mozaiki ze stacjami Drogi Krzyżowej oraz przepiękne, złocone płaskorzeźby ilustrujące tajemnice różańcowe. Większość pielgrzymów zmierza jednak prosto do pierwszych kaplic bocznych od strony głównego ołtarza. W prawej spoczywa bł. Franciszek Marto. Nad jego płytą nagrobną umieszczono na ścianie pomnik chłopca z owieczką na kolanach, siedzącego na drzewie. W lewej kaplicy znajdują się dwie identyczne płyty – jedna nad grobem bł. Hiacynty Marto, druga zaś – s. Łucji dos Santos. Zielona rzeźba na ścianie przedstawia dziewczynkę z owieczką trzymaną w ramionach na tle symbolicznie zarysowanej łąki. Na grobach trojga wizjonerów z Fatimy wciąż pojawiają się świeże kwiaty.

Na lewo od bazyliki znajduje się - połączony z końcem kolumnady - Dom Matki Bożej Karmelu. To tam papież spędzi dwie noce w Fatimie, zanim 14 maja rano odleci helikopterem z miejskiego stadionu do Porto.

Dwukrotnie Benedykt XVI odwiedzi kościół pw. Trójcy Przenajświętszej. Najpierw odprawi tam Nieszpory z udziałem duchowieństwa i osób konsekrowanych, a następnego dnia spotka się z osobami zaangażowanymi w „duszpasterstwo społeczne”. Ta nowoczesna świątynia, wokół której stoją pomniki papieży: Piusa XII, Pawła VI i Jana Pawła II, zamyka perspektywę placu sanktuaryjnego. Okrągły budynek ma 12 drzwi, z których każde poświęcone są jednemu z Apostołów. Wewnątrz, oprócz amfiteatralnie ustawionych rzędów wygodnych siedzeń, znajduje się tylko ołtarz: olbrzymi metalowy krucyfiks zwisający z sufitu na tle żółto-brązowej mozaiki. Z prawej strony Jan Chrzciciel, a z lewej – Matka Boża kroczą ku Barankowi Paschalnemu na czele przedstawicieli Ludu Bożego, w tym pastuszków z Fatimy. Wymowny to symbol świata, pielgrzymującego do fatimskiego sanktuarium.

Paweł Bieliński