Zespół bioetyczny episkopatu przeciw tworzeniu hybryd ludzko-zwierzęcych

Stanowisko to jest odpowiedzią m.in. na tworzenie przez zespół Hiromitsu Nakauchi’ego z Uniwersytetu w Tokio ludzko-zwierzęcych hybryd. „W założeniu celem eksperymentu jest wyhodowanie metodą hybrydową tkanek i organów, które nie byłyby odrzucone w procedurze transplantacyjnej przez pacjenta” – czytamy w dokumencie Zespołu Episkopatu, który podkreśla, że sprawa ta jest ważna, aktualna i wymaga zajęcia stanowiska. Eksperci zaznaczają, że wiele krajów kierując się zasadami etycznymi, zakazało prowadzenia eksperymentów z hybrydowymi zarodkami. Japonia zaś w marcu 2019 r. znowelizowała prawo, które pozwala na tworzenie samodzielnie żyjących ludzko-zwierzęcych hybryd.

Zespół Ekspertów KEP ds. Bioetycznych zaznacza: „Nie można dokonywać oceny moralnej badań biomedycznych wyłącznie przez pryzmat intencji lub zakładanych celów. (…) Wszelkiego rodzaju eksperymenty i manipulacje winny pozostać w wewnętrznej zgodności z naturalną funkcjonalnością tkanek i organów a także z zasadniczym ukierunkowaniem strukturalnym natury człowieka”. Eksperci Episkopatu piszą także, że w prowadzonych obecnie badaniach nie da się pominąć ryzyka niekontrolowanego rozwoju tkanek ludzkich (w tym tak specyficznych, jak ludzkie neurony i gamety) w organizmie zwierzęcym, a w dalszej kolejności obecności komórek zwierzęcych przeniesionych z ludzką tkanką do organizmu biorcy. Zwracają też uwagę, że eksperyment „zdaje się nie uwzględnia zagrożenia przeniesienia do człowieka chorób typowych dla gatunków zwierząt wykorzystywanych dla produkcji organów do przeszczepu”.

Eksperci przypominają słowa papieża Franciszka z encykliki ‚Laudato si’: „Sprzeczne z godnością ludzką jest niepotrzebne zadawanie cierpień zwierzętom lub ich zabijanie”. W tym kontekście podkreślają: „Bioetyka katolicka stoi ponadto na stanowisku, że nie można wykorzystywać zwierząt w sposób nieograniczony. Są one przez Boga powierzone człowiekowi, ale jednocześnie człowiek jest odpowiedzialny przed Stwórcą za sposób, w jaki je traktuje. Zwierzęta mają swoje naturalne prawa wynikające z ich miejsca w porządku stworzenia”.

W zakończeniu stanowiska w sprawie tworzenia hybryd ludzko-zwierzęcych eksperci Episkopatu przypominają słowa św. Jana Pawła II z przemówienia do uczestników XVIII Kongresu Światowego Towarzystwa Transplantologicznego z 2000 roku. Zaznaczają: „Mając na uwadze niedostatek organów do przeszczepów, biomedycyna nie musi korzystać z metod ryzykownych i moralnie wątpliwych. Chcąc osiągnąć w jakimś stopniu cele, które motywuje przedstawione tworzenie hybryd ludzko-zwierzęcych, należy raczej wspierać akcje informacyjne i przystępowanie do rejestrów dawców krwi i narządów, a także wspierać możliwe z punktu widzenia etycznego dawstwo tkanek i organów za życia i po śmierci”.