Przewaga wspólnych poglądów

Jak mówił na konferencji po spotkaniu Tusk, dyskusja dotyczyła przede wszystkim przyspieszenia prac nad wspólnymi przedsięwzięciami energetycznymi. "Najważniejszym wspólnym projektem pozostaje elektrownia jądrowa w Visaginas" - podkreślił.

Mowa była też o interkonektorach - połączeniach sieci, zarówno energetycznych jak i gazowych. "Rozmawialiśmy także, w jaki sposób można łączyć w jeden system te wszystkie przedsięwzięcia, jak choćby polski terminal gazowy. Rozmawialiśmy o przyszłości Możejek (litewskiej rafinerii należącej do PKN Orlen - PAP). Myślę, że mogę w imieniu wszystkich powiedzieć, że ta rozmowa dotycząca współpracy energetycznej potwierdziła, że mamy przygniatającą przewagę wspólnych poglądów i interesów nad rozbieżnościami" - powiedział Tusk.

Premierzy Estonii, Litwy i Łotwy dziękowali za zorganizowanie spotkania. "Jeśli znamy swoje stanowiska, jesteśmy w stanie lepiej sobie pomagać, lepiej się wspierać" - mówił szef estońskiego rządu Andrus Ansip. "Jestem naprawdę zadowolony z tego, że projekt interkonektorów z Polską jest dobrze realizowany. Estonia jest niezmiernie zainteresowana interkonektorem między Polską a Litwą (chodzi o projektowane połączenie sieci energetycznych - PAP)".

Potwierdził również udział Estonii w projekcie elektrowni jądrowej w Visaginas na Litwie. "Chcemy stamtąd 300-500 MW. Dla Estonii oznacza to dywersyfikację źródeł energii przez kolejne kilkadziesiąt lat" - powiedział Ansip. Podkreślał, że nie wiadomo, jak w przyszłości będą kształtowały się koszty energii z innych źródeł, które obecnie ma Estonia.

Premier Litwy Andrius Kubilius ocenił, że w obszarze ważnych projektów infrastrukturalnych są postępy. "Bardzo jesteśmy zadowoleni, że wspólne projekty - również jeśli chodzi o produkcję energii i bezpieczeństwo energetyczne - stały się dla nas priorytetem i przejawem solidarności" - powiedział.

Kubilius nawiązał również do stosunków polsko-rosyjskich, gratulując ich "pozytywnej dynamiki". "To bardzo ważna sprawa nie tylko dla Polski, ale dla całego regionu. Zauważyliśmy pozytywną dynamikę dotyczącą pamięci i sprawiedliwości historycznej. Uchwała rosyjskiej Dumy, potępiająca stalinowskie zbrodnie w Katyniu, jest ważna nie tylko dla Polski, ale i dla całej sfery postsowieckiej. Wierzymy, że wszystkie zbrodnie, czy z lat 40., czy z 1991 r. w Wilnie będą potępione w duchu pojednania europejskiego" - powiedział Kubilius.

Premier Łotwy Valdis Dombrovskis potwierdził zainteresowanie i zobowiązania co do uczestnictwa w projekcie elektrowni w Visaginas. "Podkreśliliśmy również znaczenie zakończenia izolacji energetycznej państw bałtyckich poprzez budowę interkonektorów, także z państwami skandynawskimi" - powiedział.

Polska i kraje bałtyckie zamierzają wspólnie eksploatować nową elektrownię jądrową w Visaginas na Litwie, która do 2018 r. ma powstać niedaleko definitywnie zamkniętej z końcem zeszłego roku siłowni w Ignalinie. Litwini planują, że większość udziałów w elektrowni obejmie inwestor strategiczny, pozostałą część zaś spółki energetyczne wszystkich czterech krajów. Obecnie Litwa analizuje oferty, jakie wpłynęły w ramach przetargu na inwestora siłowni.

Polska ma otrzymywać część produkowanej w Visaginas energii elektrycznej poprzez projektowane połączenie energetyczne z Litwą. Tzw. most energetyczny między litewskim miastem Alitus (Olita) i polskim Ełkiem jest obecnie na etapie prac nad oceną oddziaływania na środowisko. Z połową mocy most ma ruszyć w 2015 r., by trzy lata później osiągnąć docelową przepustowość 1000 MW.