Nowa bazylika mniejsza

"Często słyszymy, za naszych dni, jak to Kościół jest bogaty - te słowa wypowiadane są często przez różnych ludzi, czytamy o tym w gazetach. Tak, to jest bogactwo Kościoła, co widzimy w tej świątyni, i to wszystko, co w Polsce jest w świątyniach, i w muzeach, także państwowych, w których są dzieła sztuki sakralnej. To jest wszystko bogactwo Kościoła, stworzone pracą tysięcy pokoleń, które przeszły przez tę ziemię, z ich zwykłej, prostej ofiary, którą kapłan - niewykształcony ekonomista, ale uczciwy administrator - gromadził i zmaterializował, nadał kształt zewnętrzny; w wielu miejscach Polski i w tej świątyni także" - powiedział prymas, który celebrował sobotnią mszę św. w Koronowie.

Jak podkreślił abp Kowalczyk, zwracając się do parafian z Koronowa, "to jest wasze bogactwo, waszych przodków i nie dajmy sobie wmówić, że to, co widzimy, i co Kościół szanuje przez nadanie tytułu, jest jakimś wyzyskiem i oszustwem, albo kradzieżą".

"Tego nikt w przeszłości nie uczynił. To jest dar ofiarny naszych przodków i za to składamy im hołd modlitewny, a Kościół Powszechny tej ich pracy oddaje Honor, hołd i tytuł. Można być nawet agnostykiem, ateistą, ale gdy się wejdzie do takiej świątyni tak powinno się patrzeć na bogactwo Kościoła" - dodał prymas.

Abp Kowalczyk zaznaczył, że polskie świątynie mogą służyć za wzór gospodarności i mądrego gospodarowania ofiarnością społeczeństwa.

"Czy Polska nie powinna być taka piękna jak ta świątynia? Przecież całe pokolenia składały swoje dary ofiarne żeby była taką. Niestety, jeszcze taką nie jest. Mamy nadzieję, że na wzór tej świątyni - bazyliki, ci, którzy krytykują nas tak, jak krytykują, będą raczej znajdować inspirację, by budować Polskę tak piękną, jak te świątynie, powstałe na przestrzeni wieków, ale powstałe z uczciwego administrowania darem ofiarnym" - podkreślił prymas.

Honorowy tytuł bazyliki mniejszej (Basilica Minor) nadawany jest przez papieża lub w drodze prawa zwyczajowego, świątyniom wyróżniającym się wartością zabytkową, liturgiczną, pielgrzymkową i duszpasterską. To najwyższa ranga, jaką może otrzymać kościół parafialny.

Nad wejściem do świątyni na stałe umieszczono herb Stolicy Apostolskiej, symbolizujący szczególną więź ze Stolicą Piotrową. Bazylika mniejsza w Koronowie jest trzecim kościołem wyniesionym do tej rangi w diecezji pelplińskiej.

Kościół Wniebowzięcia NMP w Koronowie zbudowany został w pierwszej połowie XIV w. Jest częścią pocysterskiego zespołu klasztornego.

Cystersi przybyli do Koronowa w 1288 r. z pobliskiego Byszewa. Rok później, dzięki fundacji księcia pomorskiego Mszczuja II, zaczęła się budowa świątyni, której projektantem był zakonnik Theodricus.

Trójnawowa bazylika z transeptem i dwoma rzędami kaplic murowana była z cegły. Świątynia powstawała etapami: najpierw powstało prezbiterium, potem korpus nawowy i kaplice oraz zabudowania klasztorne. Na przełomie XVII/XVIII w. opat Ignacy Bernard Gniński przebudował kościół ze stylu gotyckiego na barokowy.

W drugiej połowie XIV w. świątynia spłonęła, a w 1411 została zniszczona przez Krzyżaków. Cystersi opuścili wtedy klasztor, za co zostali obłożeni klątwą. W 1819 r. ówczesne władze pruskie skasowały zakon, a klasztor zamieniono w więzienie (w okresie okupacji miejsce kaźni Polaków), kościół zaś - w parafialny. Zakład karny do dziś użytkuje zabudowania klasztorne.