Naczelne starzeją się podobnie

Dotychczas przyjmowano, że wydłużający się czas ludzkiego życia zawdzięczamy współczesnej medycynie oraz że ludzie starzeją się wolniej niż inne zwierzęta. Badania przeprowadzane na szczurach, myszach i innych krótko żyjących zwierzętach potwierdzały tę hipotezę.

Najnowsza analiza porównawcza procesu starzenia człowieka i innych ssaków naczelnych - między innymi szympansów i goryli wykazała, że nie jesteśmy wcale tacy wyjątkowi jak wcześniej zakładano.

Jak tłumaczy jedna z autorek badania Anne Bronikowski z Iowa State University - jest kilka argumentów, które utwierdzały naukowców w przekonaniu, że człowiek starzeje się wolniej niż inne zwierzęta - przede wszystkim ludzie żyją dłużej niż wiele innych gatunków. Oczywiście istnieje parę wyjątków - np. papugi, mewy i żółwie - ale człowiek żyje najdłużej ze wszystkich ssaków naczelnych.

Druga z autorek pracy Susan Alberts z Duke University przekonuje, że mimo licznych stwierdzeń na temat wyjątkowości procesu starzenia człowieka w literaturze naukowej, dotychczas nie było żadnych danych dotyczących starzenia dzikich ssaków naczelnych poza szympansami.

W swojej pracy naukowcy wykorzystali dane pochodzące z długoterminowych badań siedmiu dziko żyjących gatunków ssaków naczelnych - małp kapucynek z Kostaryki, małp muriki z Brazylii, pawianów i koczkodanów czarnosiwych z Kenii, szympansów z Tanzanii, goryli z Ruandy i lemurów z Madagaskaru.

Badacze skupili się nie na tyle na spadku stanu zdrowia i płodności w starszym wieku, ale raczej na samym ryzyku śmierci zwierząt zmieniającym się wraz z wiekiem. Porównanie współczynnika starzenia ludzi (mierzonego jako współczynnik wzrostu ryzyka śmierci rosnącego wraz z wiekiem) z tak samo obliczonym współczynnikiem starzenia 3000 osobników małp, małp naczelnych i lemurów wykazało że dane są bardzo podobne.

Charakterystyka starzenia człowieka nie różni się znacząco od przebiegu starzenia innych naczelnych, pomimo że te dziko żyjące zwierzęta wiodą zdecydowanie bardziej niebezpieczny tryb życia.

Wyniki analiz potwierdziły również że podobnie jak u ludzi również wśród zwierząt samce umierają wcześniej od samic. Jedną z przyczyn może być charakterystyczna dla wszystkich badanych małp, poza muriki, walka pomiędzy samcami o samice, stres i współzawodnictwo.

Autorzy pracy sami zadają sobie pytanie czy ich praca ma bezpośrednie znaczenie dla człowieka i odpowiadają, że mimo iż współczesna medycyna pomaga nam żyć dłużej niż kiedykolwiek, nie jesteśmy w stanie przedłużać życia w nieskończoność. Nie znamy maksymalnej możliwej długości życia, ale jak pokazuje przykład innych ssaków naczelnych - możliwości są ograniczone ewolucyjnie.